Niemcy: Minimalne wynagrodzenie - 8,50 euro/h

Stawkę tę pracodawca płacić powinien niezależnie od dodatkowych wpływów pracownika, takich jak napiwki, dodatek za pracę w porze nocnej, świadczenie świąteczne Weihnachtsgeld czy wynagrodzenia za wyjątkowo dobrze świadczoną pracę. Nowemu reżimowi prawnemu podlega również wynagrodzenie za nadgodziny, którego wysokość nie może być niższa niż 8,50 euro.

Wynagrodzenie minimalne obowiązywać będzie co do reguły wszystkich pracowników pracujących w Niemczech. Co ważne dla wielu studiujących za granicą, zakresem nowej ustawy objęci zostaną również, z pewnymi wyjątkami, praktykanci. Generalnie bezpłatna może być praktyka trwająca do trzech miesięcy i odbywana w wyuczonym fachu, w innych przypadkach studentom zdobywającym doświadczenie należy się przynajmniej ustawowe wynagrodzenie.

Pracownicy zatrudnieni na tzw. umowy Mini-job (do 450 euro miesięcznie) również objęci są zakresem nowej regulacji. Istotne jest to, że decydujące znaczenie mają faktyczne stosunki między pracownikiem a pracodawcą, a nie nazwa zawartej umowy. W związku z powyższym, wynagrodzenie w wysokości 8,50 Euro brutto należy się również pracownikom zatrudnionym na umowy o dzieło lub zlecenie, jeśli faktycznie świadcząc regularną pracę podlegają oni wytycznym pracodawcy i stosunek ten jest w rzeczywistości stosunkiem pracy.

Jeśli chodzi o pracowników sezonowych, czyli takich, którzy pracują w Niemczech mniej niż trzy miesiące bądź siedemdziesiąt dni w roku kalendarzowym, w wielu przypadkach obowiązują ich korzystniejsze warunki pracy. Dzieje się tak za sprawą niemieckiej ustawy o delegowaniu pracowników (Arbeitnehmer-Entsendergesetz - AEntG), która zapewnia wyższe wynagrodzenia godzinowe dla niektórych sektorów gospodarki, między innymi dla branży budowlanej. Jeśli jednak branża, w której pracuje pracownik sezonowy, nie jest objęta korzystniejszym dla niego układem, obowiązuje go minimalne wynagrodzenie w wysokości 8,50 Euro brutto za godzinę.

Aby zostać objętym wynagrodzeniem minimalnym, pracownik musi być czynny zawodowo na terytorium Niemiec. Bez znaczenia pozostaje miejsce siedziby pracodawcy, może ona znajdować się zarówno w Niemczech, jak i za granicą. Pracownicy zatrudnieni przez polską firmę a wykonujący pracę tylko na terytorium Niemiec mają zatem prawo do wypłaty wynagrodzenia minimalnego według przepisów niemieckiej ustawy.

Wynagrodzeniem minimalnym nie zostaną objęte osoby pozostające w stosunku mianowania, żołnierze oraz tzw. Freiberufler czy Solo-Selbständiger, czyli osoby zatrudniające się na własny rachunek. Podobnie działalność wolontariuszy i uczniów przyuczanych do zawodu nie podlega ustawowemu minimalnemu wynagrodzeniu. Stawki godzinowej w wysokości 8,50 euro nie będzie również mógł się domagać małżonek pomagający w przedsiębiorstwie współmałżonka, o ile nie jest on faktycznie pracownikiem.

Zasadniczo niedozwolone jest zrezygnowanie z należnego pracownikowi wynagrodzenia minimalnego. Pracownicy nie mogą również umówić się z pracodawcą na zamianę części należnej wypłaty na inne świadczenia. Czynność taka ważna byłaby tylko w przypadku zawarcia ugody sądowej w procesie, w którym pracownik wystąpił z roszczeniem o należne mu wynagrodzenie minimalne, a następnie postanowił zawrzeć ugodę z pracodawcą i zrzekł się części należnej mu zapłaty. Ugoda taka nie wyłącza jednak możliwości późniejszego ubiegania się o wyrównanie wynagrodzenia za godzinę do poziomu ustawowego wynagrodzenia minimalnego.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2015 roku. Jednakże dla niektórych branż, przykładowo kolportażu czasopism, ustawodawca przewidział odpowiednie okresy przejściowe, w trakcie których pracodawca powinien stopniowo wyrównywać płace pracowników do ustawowego poziomu minimalnego. Zgodnie z tymi przepisami, w roku 2015 należne będzie 75 proc. ustawowo ustalonego wynagrodzenia minimalnego za godzinę, w roku następnym wynagrodzenie powinno plasować się na poziomie 85 proc. ustawowego minimum, a pełne podwyższenie wynagrodzenia wymagalne będzie dopiero z dniem 1 stycznia 2017 roku.

Dr Marcin Zieliński (LL.M.) oraz Kaudia Książyk
Rechtsanwalt / Adwokat