Skutki obniżenia wielkości etatu

Wymiar czasu pracy

Zmniejszenie wymiaru czasu pracy w trakcie miesiąca wymaga ponownego ustalenia dla pracownika obowiązującego go wymiaru czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym. W praktyce oblicza się go z uwzględnieniem dwóch okresów, przed i po obniżeniu etatu, biorąc pod uwagę wielkość etatu pracownika w poszczególnych okresach (przykład 1).

Wymiar czasu pracy w każdym z tych okresów oblicza się zgodnie z zasadami określonymi w art. 130 K.p. W tym celu należy:

• pomnożyć 40 godzin przez liczbę pełnych tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym,
   
• dodać do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku (tzw. dni wystających),
   
• obniżyć wymiar czasu pracy o 8 godzin za każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela.

Ponadto wymiar czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym ulega w tym okresie obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy (art. 130 § 3 K.p.).

W sytuacji gdy pracownik, któremu obniżono wymiar czasu pracy, wykonywał pracę w organizacji podstawowej, przez 5 dni w tygodniu w wymiarze 8 godzin na dobę i nadal ma w ten sposób wykonywać pracę, ale w zmniejszonym wymiarze dobowym, należy proporcjonalnie obniżyć ten wymiar dobowy. Natomiast jeżeli pracownik po obniżeniu etatu ma wykonywać pracę w nierównomiernym rozkładzie, pracodawca musi sporządzić dla niego indywidualny rozkład czasu pracy (art. 129 § 3 K.p.).

Wynagrodzenie po obniżeniu etatu

W przypadku obniżenia wymiaru czasu pracy pracownika w trakcie miesiąca, obowiązkiem pracodawcy jest ustalenie wynagrodzenia pracownika odrębnie za każdy z okresów. W takiej sytuacji, jeżeli pracownik otrzymuje stałe miesięczne wynagrodzenie, jego wysokość ustala się w oparciu o stawkę godzinową przed zmianą wynagrodzenia oraz po zmianie (przykład 2). W tym celu stosuje się metodę obliczania stawki godzinowej wynikającą z § 12 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia... (Dz. U. z 1996 r. nr 62, poz. 289 ze zm.). Polega ona na tym, że wynagrodzenie ustalone w stałej stawce miesięcznej dzieli się przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu. Tak ustaloną stawkę godzinową obowiązującą przed i po zmianie wymiaru etatu mnoży się przez liczbę przepracowanych godzin.

Stanowisko w tej sprawie zajął też Główny Inspektorat Pracy (znak pisma: GPP-471-4560-24/09/PE/RP). Zdaniem GIP należy wówczas miesięczną stawkę wynagrodzenia podzielić przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w miesiącu wynikających z wymiaru etatu, na jaki był zatrudniony pracownik, a następnie otrzymaną kwotę pomnożyć przez liczbę godzin, jaką pracownik przepracował według dotychczasowego wymiaru czasu pracy. Uzyskana kwota stanowi wynagrodzenie za część miesiąca przepracowanego według dotychczasowego wymiaru. W ten sam sposób należy obliczyć wynagrodzenie za drugą część miesiąca, w trakcie której pracownik świadczył pracę w innym wymiarze czasu pracy. Suma tych wynagrodzeń stanowi wynagrodzenie przysługujące pracownikowi za cały miesiąc.