Jak będą naliczane odsetki podatkowe od 1 stycznia 2016 r.?
Konsekwencją nieterminowego regulowania podatków są obciążenia odsetkowe. Odsetki za zwłokę ustala się - w zależności od okoliczności ujawnienia zadłużenia - według stawki podstawowej lub obniżonej. Zasady wyliczeń mają jednak zmienić się od przyszłego roku.
Każdy, kto nieterminowo rozlicza się z fiskusem, naraża się na obciążenia odsetkowe.
Odsetki za zwłokę od zaległości podatkowej wylicza się według stawki podstawowej albo obniżonej. Stanowi o tym art. 56 § 1 i 1a Ordynacji podatkowej. Stawka podstawowa odpowiada sumie 200 proc. podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o NBP, i 2 proc., ale nie może być niższa niż 8 proc. (obecnie jest to 8 proc.). Stawka obniżona wynosi 75 proc. stawki podstawowej (aktualnie 6 proc.). Nie uiszcza się jednak odsetek za zwłokę, których kwota nie przekracza 8,70 zł.
Obniżone odsetki za zwłokę nalicza się w przypadku regulowania zaległości podatkowej ujawnionej w wyniku korekty deklaracji. Cały dług trzeba jednak uiścić w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty. Preferencyjnych zasad naliczania odsetek za zwłokę nie stosuje się, jeżeli korekta została złożona po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej przez urząd skarbowy lub postępowania kontrolnego przez organ kontroli skarbowej, a gdy nie wysyła się takiego zawiadomienia - po zakończeniu wspomnianych procedur. Przywilej ten nie przysługuje także w przypadku korekty dokonanej w wyniku czynności sprawdzających.
Obecnie obowiązujące zasady naliczania odsetek za zwłokę zmieniają się 1 stycznia 2016 r.
Preferencyjna stawka odsetek podatkowych będzie wynosić 50 proc., a nie 75 proc. stawki podstawowej. Znajdzie jednak zastosowanie w przypadku wpłaty zaległości podatkowej ujawnionej w wyniku autokorekty rozliczenia dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia upływu terminu złożenia deklaracji. Cały dług trzeba będzie uregulować w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty. Limit czasowy na naniesienie poprawek (pół roku od dnia upływu terminu złożenia deklaracji) wprowadzono po to, aby podatnicy - zwłaszcza przedsiębiorcy - nie wykorzystywali korekty i zmniejszonych odsetek podatkowych jako narzędzia sterowania płynnością finansową.
Nowe zasady będą stosowane do zaległości podatkowych, które powstaną od 1 stycznia 2016 r. Przewidziano jednak jeden wyjątek. Odsetki za zwłokę zostaną naliczone według nowej, obniżonej stawki (50 proc.) od zaległości podatkowych powstałych do 31 grudnia 2015 r., jeżeli dług będzie wynikać z korekty złożonej w pierwszym półroczu przyszłego roku i zostanie uregulowany w ciągu 7 dni od dokonania korekty (przykład). Korekta musi być prawnie skuteczna.
Wprowadzono ponadto "karne" odsetki za zwłokę, naliczane według stawki wynoszącej 150 proc. stawki podstawowej. Mają być one stosowane do zaległości w podatku od towarów i usług oraz akcyzie, wynikających z decyzji lub korekt pokontrolnych. Ze zwiększeniem obciążeń odsetkowych trzeba liczyć się w następujących sytuacjach. Po pierwsze, gdy organ podatkowy w toku czynności sprawdzających, kontroli lub postępowania podatkowego albo organ kontroli skarbowej w trakcie postępowania kontrolnego stwierdzi niezłożenie wymaganej deklaracji oraz niezapłacenie podatku. Po drugie, w przypadku ujawnienia przez urzędników w toku kontroli, postępowania podatkowego lub postępowania kontrolnego zaniżenia zobowiązania podatkowego albo zawyżenia nadpłaty lub zwrotu podatku. Po trzecie, w razie wykazania uszczupleń w korekcie deklaracji dokonanej w wyniku czynności sprawdzających lub złożonej po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego, a gdy nie stosuje się zawiadomienia - po zakończeniu weryfikacji.
W dwóch ostatnich przypadkach podwyższone odsetki podatkowe będą naliczane, jeżeli wysokość uszczuplenia przekroczy określony pułap. Kwota zaniżenia zobowiązania podatkowego albo zawyżenia nadpłaty lub zwrotu podatku musi przekroczyć 25 proc. kwoty należnej i być wyższa niż pięciokrotna wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu następującym po dniu upływu terminu płatności podatku lub terminu zwrotu. Obecnie pięciokrotność minimalnej pensji wynosi 8.750 zł, w przyszłym roku będzie to 9.250 zł. Stosowanie podwyższonych odsetek podatkowych zostało więc wyłączone w przypadku niewielkich uszczupleń, które w większości wynikają z nieumyślnych uchybień, oczywistych pomyłek czy błędów rachunków. Rozwiązanie to wprowadzono z myślą o ukróceniu oszustw i wyłudzeń.
"Karne" odsetki podatkowe będą naliczane - bez wyjątków - od zaległości podatkowych, które powstaną od 1 stycznia 2016 r.
|
Przykład Podatnik popełnił błąd w deklaracji VAT-7 za lipiec 2015 r. Rezultatem naniesionych poprawek jest obowiązek zapłaty podatku w wysokości 590 zł. Podatnik dokonuje autokorekty deklaracji (nie jest ona rezultatem czynności sprawdzających, kontroli lub postępowania kontrolnego). Całą zaległość podatkową zapłaci w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty rozliczenia. Wariant I: złożenie korekty deklaracji najpóźniej 31 grudnia 2015 r. Podatnik nalicza odsetki za zwłokę według obniżonej stawki wynoszącej 75 proc. stawki podstawowej. Wariant II: złożenie korekty deklaracji między 1 stycznia 2016 r. a 1 lipca 2016 r. Podatnik nalicza odsetki za zwłokę według obniżonej stawki wynoszącej 50 proc. stawki podstawowej. Wariant III: złożenie korekty deklaracji po 1 lipca 2016 r. Podatnik nalicza odsetki za zwłokę według obniżonej stawki wynoszącej 75 proc. stawki podstawowej. |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613)
autor: Małgorzata Żujewska
Gazeta Podatkowa nr 83 (1228) z dnia 2015-10-15