Zasady korygowania deklaracji VAT w 2016 r.

Korekta deklaracji VAT polega na ponownym wypełnieniu druku tej deklaracji i zaznaczeniu na nim (w odpowiednim miejscu), że jest to deklaracja korygująca.

Pobierz: darmowy program do rozliczeń PIT 2015

Do końca 2015 r. art. 81 § 2 Ordynacji podatkowej określał, że wraz z deklaracją korygującą podatnik musiał złożyć osobne pismo wyjaśniające przyczyny złożenia korekty. Przy czym skorygowanie deklaracji, o których mowa w art. 130c i 133 ustawy o VAT (deklaracje składane na potrzeby MOSS), nie wymagało dołączenia pisemnego uzasadnienia przyczyn korekty.

Od 1 stycznia 2016 r. podatnicy składający deklarację korygującą nie mają już obowiązku dołączania do niej pisemnego uzasadnienia przyczyn złożenia korekty. Wynika to ze zmian wprowadzonych ustawą o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1649 ze zm.).

Nie w każdym przypadku podatnik VAT ma prawo do skorygowania uprzednio złożonej deklaracji VAT. Uprawnienie do skorygowania deklaracji ulega bowiem zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą. Określa to art. 81b § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Prawo to jednak przysługuje nadal po zakończeniu kontroli podatkowej lub postępowania - w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego.

Tak więc podatnik podczas przeprowadzanej u niego kontroli za dany okres rozliczeniowy nie może złożyć skutecznej korekty deklaracji za ten okres. Jednak ma prawo do korygowania deklaracji VAT za inne, niekontrolowane okresy rozliczeniowe.

Po zakończeniu kontroli podatkowej podatnik otrzymuje protokół kontroli, w którym zawarte jest pouczenie o prawie do złożenia korekty deklaracji. Podatnik, który nie ma zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole (stwierdzających nieprawidłowości w rozliczeniach VAT), powinien po zakończeniu kontroli złożyć korektę deklaracji, jeszcze przed wszczęciem wobec niego postępowania podatkowego. Składając obecnie korektę w związku z kontrolą, podatnik nie musi składać wyjaśnień przyczyn jej złożenia.

Pokontrolne postępowanie podatkowe wszczynane jest na podstawie art. 165b § 1 Ordynacji podatkowej nie później niż w terminie 6 miesięcy od zakończenia kontroli - w przypadku gdy w trakcie kontroli podatkowej wyjdą na jaw nieprawidłowości w wywiązywaniu się przez podatnika z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego i nie zostaną one w całości usunięte poprzez złożenie lub dokonanie korekty deklaracji. Nie dotyczy to sytuacji, w której podatnik zgłosi wyjaśnienia lub zastrzeżenia do protokołu kontroli i zostaną one w całości uwzględnione.

Przy czym należy pamiętać, że w odmienny sposób określono zasady dokonywania korekt deklaracji w przypadku postępowania kontrolnego prowadzonego na podstawie ustawy o kontroli skarbowej (Dz. U. z 2015 r. poz. 553 ze zm.). W tej sytuacji podatnik może złożyć korektę deklaracji w ciągu 7 dni od dnia doręczenia mu postanowienia o wyznaczeniu terminu do wypowiedzenia się na temat zebranego w sprawie materiału dowodowego. Gdy korekta obejmuje wszystkie ustalone w toku postępowania nieprawidłowości, postępowanie kontrolne kończy się wynikiem i nie jest już wydawana decyzja określająca wysokość zobowiązania podatkowego. Podatnik jest obowiązany nie później niż w terminie 3 dni zawiadomić organ kontroli skarbowej o złożeniu korekty deklaracji.

Z kolei gdy po otrzymaniu wyniku podatnik ponownie skoryguje swoje rozliczenia w zakresie nieprawidłowości stwierdzonych w postępowaniu kontrolnym, urząd kontroli skarbowej podejmie to postępowanie i wyda decyzję.

Należy podkreślić, że od 1 stycznia 2016 r. organ podatkowy ma obowiązek poinformowania podatnika o bezskuteczności korekty deklaracji w przypadku, gdy zostanie ona złożona w czasie trwania kontroli lub postępowania podatkowego - w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą.

Stawka odsetek za zwłokę wynosi 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o NBP, i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8%. Wynika to z art. 56 § 1 Ordynacji podatkowej.

Natomiast zgodnie z art. 56 § 1a Ordynacji podatkowej (w brzmieniu obowiązującym do końca 2015 r.) podatnik miał prawo do uiszczenia obniżonych odsetek - wynoszących 75% stawki, o której mowa powyżej. Zapłata obniżonych odsetek była możliwa przy łącznym spełnieniu następujących warunków:

1) podatnik musiał złożyć skuteczną korektę deklaracji wraz z uzasadnieniem przyczyn jej złożenia,

2) musiał uiścić w całości zaległość podatkową w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty deklaracji.

Prawo do zapłaty niższych odsetek było możliwe jedynie wówczas, gdy nie wystąpiły okoliczności wyłączające naliczanie odsetek za zwłokę na tych preferencyjnych zasadach.

Natomiast przepisy wskazywały, że nie ma możliwości zapłaty niższych odsetek wówczas, gdy:

• podatnik złożył korektę deklaracji po doręczeniu mu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, a jeśli takiego zawiadomienia nie stosuje się - gdy korekta została złożona po kontroli,
  
• gdy skorygowanie deklaracji miało miejsce w wyniku czynności sprawdzających.

W wyniku nowelizacji Ordynacji podatkowej, od 1 stycznia 2016 r. zmienił się przepis regulujący zasady zapłaty niższych odsetek przez podatników korygujących deklaracje podatkowe.

Zgodnie z nowo dodanym art. 56a Ordynacji podatkowej, stawka obniżonych odsetek wynosi 50% stawki podstawowej (patrz ramka). Natomiast wyłączenia prawa do zapłaty niższych odsetek pozostały niezmienione.

Jak wynika z nowych przepisów, od 1 stycznia 2016 r. zmniejszona została stawka odsetek w przypadku złożenia przez podatnika dobrowolnej korekty deklaracji VAT, jednak ustawodawca ograniczył znacznie czasowo prawo do korzystania z tej możliwości.

Przy czym do zaległości podatkowych powstałych przed dniem 1 stycznia 2016 r. stosuje się odsetki za zwłokę naliczone według stawki wynoszącej 50% stawki podstawowej, pod warunkiem złożenia prawnie skutecznej korekty deklaracji w terminie 6 miesięcy od dnia 1 stycznia 2016 r. (czyli do dnia 30 czerwca 2016 r.) i zapłaty zaległości podatkowej w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty. Wynika to z art. 19 ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1649 ze zm.).

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.)

Ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.)

autor: Aleksandra Węgielska
Gazeta Podatkowa nr 13 (1263) z dnia 2016-02-15

GOFIN podpowiada