21 instytucji ma już IKZE

Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego są formalnie dostępne od początku tego roku. Wraz z istniejącymi już wcześniej Indywidulanymi Kontami Emerytalnymi (IKE) tworzą grupę produktów wzbogaconych o zachęty podatkowe dla oszczędzających. W przypadku IKZE korzyść podatkowa polega na możliwości odliczenia wpłaconej kwoty od dochodu w rocznym zeznaniu PIT, dzięki czemu możemy zmniejszyć swoje zobowiązanie podatkowe nawet o kilkaset złotych rocznie (ok. 345 zł dla osoby zarabiającej 4 tys. zł brutto). Niestety tę korzyść będziemy musieli "zwrócić" państwu po przejściu na emeryturę - wypłaty z IKZE są bowiem obciążone podatkiem dochodowym - na zasadach i według stawek obowiązujących w momencie dokonywania wypłat.

Kwoty, jakie możemy odłożyć na IKZE są bardzo ograniczone. W ciągu roku będzie to nie więcej niż 4 proc. rocznych dochodów brutto (formalnie - podstawy naliczania składek na ubezpieczenia społeczne) osiągniętych w poprzednim roku, ale nie więcej niż 4030,80 zł. Zgromadzone pieniądze będziemy mogli wypłacić po osiągnięciu 65. roku życia.

Podobnie, jak w przypadku Indywidualnych Kont Emerytalnych, najpopularniejszym "opakowaniem" dla IKZE są produkty oparte o rynek kapitałowy. Na 21 rozwiązań, jakie znajdują się obecnie w ofercie krajowych instytucji, jest dokładnie po siedem tych w formie funduszy inwestycyjnych (oferta TFI), polis inwestycyjnych typu unit - linked (oferta towarzystw ubezpieczeniowych) oraz Dobrowolnych Funduszy Emerytalnych (oferta PTE) - wynika z analizy przeprowadzonej przez Powszechny Dom Kredytowy i Home Broker. Nie ma natomiast na rynku ofert oszczędzania na IKZE w formie lokaty bankowej.

W przypadku IKZE prowadzonych przez TFI, w zależności od towarzystwa, środki wpłacane na konto emerytalne mogą trafić do kilku bądź kilkunastu subfunduszy (zazwyczaj prowadzonych w ramach jednego funduszu parasolowego). Towarzystwa dają też zazwyczaj możliwość inwestowania za pomocą tzw. portfeli modelowych. Jest to gotowa strategia inwestycyjna, uzależniona m.in. od długości okresu oszczędzania. W przypadku skorzystania z takiej strategii, klient wpłaca środki na określone konto, a towarzystwo zarządzające IKZE samo rozlokowuje pieniądze między różne fundusze. Minimalne kwoty pierwszej wpłaty na IKZE prowadzone przez TFI wynoszą od 100 (TFI SKOK) do 1000 zł (BPH TFI). W przypadku kolejnych wpłat wymagane są kwoty od 50 do100 zł. Towarzystwa nie wymagają przy tym deklarowania wysokości comiesięcznych wpłat, ani zebrania konkretnej wysokości środków (poza BPH TFI, które wymaga by w pierwszym roku wpłacić przynajmniej 2000 zł).

Niestety oszczędzanie na IKZE może okazać się droższe od typowych wpłat do funduszy inwestycyjnych. W BPH TFI samo założenie konta emerytalnego kosztuje aż 800 zł. Legg Mason TFI za to samo skasuje 400 zł. Opłata za założenie IKZE funkcjonuje także w tabelach Union Investment TFI, ale do końca tego roku opłata wstępna została zamieniona na opłatę likwidacyjną (400 zł w przypadku likwidacji konta w okresie pierwszych 12 miesięcy).Oprócz opłaty za założenie konta, większość TFI każe też sobie płacić za likwidację rachunku w okresie pierwszych 12 miesięcy obowiązywania umowy. Stawki sięgają w tym przypadku od 400 do 500 zł, choć TFI SKOK naliczy aż 20 proc. wycofywanej kwoty (ale nie więcej niż 1000 zł). Pozostałe opłaty są już zależne od funduszu. Oszczędzający muszą liczyć się z koniecznością poniesienia opłaty dystrybucyjnej i opłaty za zarządzanie, które są wyszczególnione w prospektach emisyjnych funduszy i zależą od polityki inwestycyjnej oraz strategii TFI.

Oprócz TFI, ofert IKZE można też szukać w towarzystwach ubezpieczeń na życie. W czterech z nich (AVIVA, AXA, Compensa i PZU) IKZE stanowi oddzielną umowę ubezpieczeniową, a w trzech (Generali, ING, Pramerica) - umowę dodatkową do już posiadanej polisy ubezpieczenia na życie. Nie ma więc możliwości otwarcia w tych firmach ubezpieczeniowych samego IKZE. Wybierając konto emerytalne w postaci polisy inwestycyjnej trzeba zwrócić szczególna uwagę na koszty. Oprócz opłat manipulacyjnych (nawet kilka procent każdej wpłaty), opłat za zarządzanie funduszami musimy liczyć się tu z kosztami ochrony ubezpieczeniowej (kilka procent lub kilka złotych miesięcznie), a także koniecznością deklaracji comiesięcznych składek (np. AVIVA). W sumie IKZE zawarte w formie polisy może kosztować nawet do 10 proc. wartości środków wpłacanych na kont. Bardziej elastyczne jest IKZE zawierane jako dodatek do już posiadanej polisy. Przykładowo, Pramerica nie stawia wymogu minimalnych wpłat i nie pobiera opłat za prowadzenie IKZE (ponosimy tylko opłaty za zarządzanie funduszem). W ING z kolei minimalna miesięczna deklarowana składka wynosi 50 zł. Poza tym, w większości funduszy oferowanych w ramach umowy dodatkowej, nie jest pobierana opłata za zarządzanie.

Trzecią grupą IKZE dostępną dla przyszłych inwestorów są Dobrowolne Fundusze Emerytalne prowadzone przez te same instytucje, które zarządzają OFE. Największym plusem DFE jest prostota - w każdym przypadku mówimy o jednym funduszu, jednej strategii i jasnych warunkach obciążania klientów kosztami. Opłaty dystrybucyjne wynoszą ok. 2-4 proc. każdej wpłaty (ale z czasem maleją nawet do 1 proc.), natomiast opłata za zarządzanie stanowi zazwyczaj połączenie opłaty "sztywnej" - sięgającej 1,5-3 proc. rocznie i opłaty zmiennej stanowiącej część zysku wypracowanego ponad poziom odniesienia. Ten jest zawsze ustalany na podstawie wyników warszawskiej giełdy i czasami dodatkowych wskaźników makroekonomicznych.

Arkadiusz Rojek, Powszechny Dom Kredytowy, Jerzy Węglarz, Home Broker

Biznes INTERIA.PL na Facebooku. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze