Rządowe Centrum Legislacyjne ma wątpliwości konstytucyjne do ustawy o PPK
Rządowe Centrum Legislacyjne uważa, że niektóre z projektowanych przepisów ustawy o Pracowniczych Programów Kapitałowych, jako potencjalnie prowadzące do naruszenia zasady równego traktowania, mogą budzić wątpliwości w kontekście zasady wyrażonej w art. 32 Konstytucji RP.
"Powyższe dotyczy w szczególności przepisów przyznających, z mocy samej ustawy, towarzystwu funduszy inwestycyjnych (TFI), będącemu spółką zależną od Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR), status "wyznaczonej instytucji finansowej" (art. 55 projektu) - niezależnie od spełnienia przez nią wymogów, które w przypadku innych TFI muszą być spełnione w celu uzyskania przez nie dostępu do portalu PPK i tym samym uzyskania statusu uczestniczącej w systemie PPK instytucji finansowej (wyznaczonej instytucji finansowej nie dotyczą bowiem nie tylko określone w art. 48 projektu wymogi co do zarządzania co najmniej 4 funduszami zdefiniowanej daty ale też wymogi w zakresie posiadania odpowiedniego doświadczenia oraz wysokości kapitału zakładowego)" - napisano.
RCL pisze, że wyznaczona instytucja finansowa ma przy tym uzyskać znacznie dalej idące uprawnienia niż pozostałe TFI.
"Będzie ona bowiem przejmować zarządzanie funduszem inwestycyjnym, w przypadku gdy dotychczas nim zarządzające TFI zostanie usunięte z portalu PPK. Powyższe oznacza zatem również brak ustawowych gwarancji zapewnienia bezpieczeństwa finansowego osób gromadzących środki na podstawie projektowanych przepisów (projekt nie wyklucza bowiem możliwości zarządzania funduszem inwestycyjnym w ramach PPK przez podmiot nieposiadający doświadczenia ani kapitału, które ustawodawca uznał za niezbędne do zapewnienia takiego bezpieczeństwa)" - napisano.
RCL ma również zastrzeżenia do art. 113 projektu (zmiana ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym), zgodnie z którym w sprawach dotyczących obowiązków wynikających z umów o zarządzanie PPK i umów o prowadzenie PPK, ustawa przyznawać będzie prawo do wnoszenia pozwów grupowych.
"Zauważyć należy, że w podobnych sprawach, dotyczących obowiązków, które wynikają z innych, uregulowanych w odrębnych przepisach instytucji i programów, także służących do gromadzenia środków w celu ich wypłaty po osiągnięciu określonego wieku (IKE, IKZE i PPE), odpowiednie przepisy takiego uprawnienia nie przewidują" - napisano.
Wątpliwość RCL budzi też art. 116 projektu - który dla pracowników jednostek sektora finansów publicznych wyznacza późniejszy termin objęcia ich projektowanymi przepisami, a także art. 119 ust. 3 pkt 2 projektu - który uprawnienie do otrzymania składki powitalnej wyłącza wobec uczestników, w imieniu których umowę o prowadzenie PPK zawarto po dniu 31 grudnia 2020 r.
"RCL zauważa, iż odstępstwa od równego traktowania przez prawo sytuacji podobnych są dopuszczalne, ale pod warunkiem spełnienia określonych przesłanek, a mianowicie: relewantności (bezpośredniego związku z celem projektowanych przepisów), proporcjonalności (waga interesu, któremu ma służyć różnicowanie sytuacji adresatów normy, musi pozostawać w odpowiedniej proporcji do wagi interesów naruszonych przez nierówne potraktowanie podmiotów podobnych) oraz związku z innymi normami, zasadami lub wartościami konstytucyjnymi, uzasadniającymi odmienne traktowanie podmiotów podobnych" - napisał RCL.
"Uzasadnienie projektu nie wykazuje spełnienia ww. warunków dopuszczalności wprowadzenia proponowanego w projekcie zróżnicowania sytuacji prawnej w/w podmiotów" - dodaje RCL.