Członków OFE w 2018 roku czeka bardzo trudny wybór

Istnieją dwa główne aspekty dotyczące "reformy" OFE w Polsce

Pierwszy z nich jest taki, że w końcu aktywa zgromadzone w funduszach emerytalnych staną się własnością prywatną. Według orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 2014 roku są to aktywa publiczne, co pozwoliło poprzednim rządzącym na przejęcie połowy z tych aktywów.

Obecny rząd natomiast ma w planach przejęcie 25 proc. z tego co pozostało. Zastanawiałem się dlaczego tylko 25 proc. pozostałych aktywów, należy jednak wziąć pod uwagę fakt, że pozostałe mają formę papierów wartościowych, dlatego trudno będzie je przejąć.

W Bułgarii mieliśmy bardzo podobną sytuację. Rząd zdecydował o przejęciu aktywów, później bułgarski Trybunał Konstytucyjny orzekł, że aktywa funduszy emerytalnych są własnością prywatną. Pomimo tego, że prawo nie działa wstecz, to od momentu wydania tego orzeczenia, przynajmniej większość aktywów funduszy emerytalnych jest zabezpieczona przed pomysłami rządzących.

Z założenia planu stwierdzającego, że aktywa funduszy emerytalnych staną się własnością prywatną, są więc jak najbardziej pozytywne.

Wygląda na to, że "cena" jaką przyjdzie za to zapłacić to? obecnych aktywów (lub 12 proc. sprzed pierwszej reformy). Wydaje się także, że polski rynek godzi się na taką cenę, a wiele osób obawiało się, że będzie ona o wiele wyższa.

Druga część pytania dotyczyła tego, kto powinien mieć prawo do decydowania o tym, co zrobić z aktywami. Przyznam, że nie podobają mi się informacje, które do mnie docierają.

Uważam, że Polacy są w stanie podejmować decyzje w zakresie własnych inwestycji. Myślę, że najlepszym sposobem byłoby przejście na model anglosaski, w którym pieniądze z kont emerytalnych pozostają na kontach osobistych.

Z uwagi na fakt, że zostały one zwolnione z podatku na początku, nie mogą one zostać pobrane z konta mimo to jednak ludzie powinni mieć swobodę inwestowania w różne instrumenty finansowe - polskie lub zagraniczne akcje, obligacje, mniej ryzykowne fundusze inwestycyjne.

Ewentualna kontrola powinna skupiać się jedynie na tym czy inwestycje nie są powiązane z działalnością gospodarczą właścicieli kont. Mamy przecież już gotową infrastrukturę doradców finansowych, TFI i brokerów. Płatnicy składek będą mogli uzyskać fachową poradę, której potrzebują, pomocną przy podjęciu decyzji o alokacji aktywów ze swoich kont emerytalnych.

Nicolay Mayster, CEO Intercapital Markets

..............................

Sytuacja z polskim systemem emerytalnym w porównaniu do innych krajów jest relatywnie zawiła. Gdy rozmawiam z moimi klientami z Polski, odnoszę wrażenie, że nikt tak właściwie do końca nie zna szczegółów planowanej reformy.

Nie jest bowiem do końca jasne, co dokładnie stanie się z aktywami, które staną się częścią póki co słabo działającego III filaru. Mało jasne jest też czy i po jakim okresie ubezpieczeni będą mieli swobodę w zarządzaniu środkami przeznaczonymi na ich przyszłe emerytury, nie mówiąc już o ich jednorazowej wypłacie.

Na pewno taki brak transparentności nie wpływa dobrze na sytuację rynkową. Patrząc z zewnątrz, nieco zaskakujące jest, że we władanie sektora publicznego w wyniku reformy przejdzie tylko 25% aktywów OFE. Biorąc pod uwagę dotychczasowe posunięcia ostatnich rządów, można by się spodziewać "upaństwowienia" znacznie większego odsetka aktywów.

Mati Greenspan, Starszy Analityk Rynków w eToro

- Zakładamy, że przekształcenie OFE w TFI wymusi na rynku pewne zmiany, które będą raczej szły w kierunku większej dywersyfikacji produktów oferowanych aktualnym członkom OFE przez nowe TFI i pewnej poprawie płynności.

Uważamy że generalnie nie wszyscy klienci będą wybierać bezpieczne portfele, a część z nich na pewno będzie bardziej skłonna do ryzyka, więc jakaś część zawsze wybierze bardziej agresywne struktury.

Natomiast jeśli dojdzie do wyprzedaży akcji na skutek zmiany preferencji klientów OFE to niewątpliwie na rynku pojawią się nowi inwestorzy (zarówno zagraniczni jak i krajowi), którzy będą szukać okazji inwestycyjnych.

Być może nawet same spółki (podobnie jak to jest w USA) zdecydują się na uruchomienie programów skupu własnych akcji i nie będzie problemów z podażą akcji. Generalnie rynek akcji nie lubi próżni i zawsze znajdzie się ktoś chętny do skorzystania z atrakcyjnych wycen, warunkiem jest tylko utrzymanie się dobrej koniunktury w gospodarce.

Komentuje Flawiusz Pawluk Head of Equity Research w Copernicus Securities S.A.

Pobierz: program PIT 2016