Estonia zaczyna liczyć koszty wprowadzenia euro

Oni na wymianę waluty wydali i wydadzą 15 milionów euro. - To musiało tyle kosztować. Dzięki temu proces zmiany przeszedł w miarę bezboleśnie. Bankomaty działały kilka minut po północy, wszystkie karty kredytowe o 3:39, a internet o 11:20 - przekonywał prezes największego estońskiego banku.

Wiadomo także, że kolejny niecały milion euro kosztowała państwo sama kampania informacyjna. Ale było warto, bo z ostatnich badań wynika, że za dobrze poinformowanych w sprawie euro ma się 94 proc. Estończyków. 15 proc. z tych kosztów pokryje Komisja Europejska. Te kwoty mogą wydawać się niewielkie, ale należy pamiętać, że w Estonii mieszka tylko 1,3 mln osób, czyli 30 razy mniej niż w Polsce.

Bezpieczeństwo kursowe, tańsze inwestowanie i łatwiejsze kontakty z zagranicznym biznesem - to tylko niektóre korzyści, jakie odniosą estońscy przedsiębiorcy po wejściu do strefy euro. Ich zdaniem wprowadzenie wspólnej waluty zwiększy nie tylko inwestycje zagraniczne, ale także zaufanie pomiędzy biznesmenami w kraju.

Skoro inwestycje i produkcja mają teraz przyspieszyć, to wszyscy liczą na to, że szybko uda się zmniejszyć 15-proc. w tej chwili bezrobocie. - Ja na przykład jestem bankowcem. I jestem przekonany, że teraz będzie mi łatwiej zatrudniać ludzi i tworzyć miejsca pracy. Wkrótce będą także lepiej zarabiać - powiedział reporterowi RMF FM Vahur Kraft, jeden z najbogatszych Estończyków, prezes banku Nordea i były szef Narodowego Banku Estonii.

Jest tylko jeden typ przedsiębiorstw, które na euro stracą - to kantory, które nie dość, że musiały wymieniać korony na euro za darmo, to teraz stracą dużą część klientów.

Estońska policja ostrzega przed oszustami, którzy przy okazji wymiany waluty próbują nieuczciwie zarobić.

W Estonii zdarzyło się już kilka klasycznych przypadków kradzieży, takich jak napady na staruszki, które szły do banku, żeby wymieniać pieniądze. W mediach często podawany był przykład dwóch starszych pań, które w mieście Kohtla-Järve zostały obrabowane ze 100 tysięcy koron, czyli ponad 6 tysięcy euro.

Częściej jednak zdarzają się inne formy oszustwa. Niektóre kantory oszukują na wymianie, albo bezprawnie naliczają sobie prowizję. Inni oszuści wydają ludziom resztę, z pomylonymi albo nawet fałszywymi banknotami.

W oficjalnym komunikacie policja prosi, aby nie atakować ani nie bić oszustów. Politycy maja zaś inną, bardziej życiową radę: - Trzeba być czujnym. Zawsze trafią się oszuści i kto nie uważa, sam jest sobie winien - dosadnie ostrzegł wiceszef banku centralnego Estonii.

Estonia to na kilka lat ostatni kraj, który dołącza do strefy euro. Z powodu kłopotów Grecji, Irlandii i Portugalii. Wygląda na to, że strefa euro jeszcze długo będzie się składała z 17 państw. Następny kraj może dołączyć do tego klubu najwcześniej za 3-4 lata. Jeśli w ogóle.

Pierwsi w kolejce są teraz nadbałtyccy sąsiedzi Estonii, czyli Litwa i Łotwa. Te kraje chcą dołączyć do strefy euro w 2014 r. Będzie im trudno, bo kryzys pokazał, że są znacznie słabsi od Estonii.

- Jeszcze dwa lata temu to my byliśmy pierwsi w kolejce do przyjęcia euro. Teraz spadliśmy, na własne życzenie, na daleki koniec tej stawki. Razem z Węgrami i Czechami. Żadnemu z nas nie spieszy się do strefy euro, bo za dużo by to nas kosztowało. Lepiej nie spekulować na temat dat. To zależy od tego, kiedy następny kraj spełni warunki i będzie czuł w tym interes, tak jak Estonia - tak na pytanie reportera RMF FM odpowiedział unijny komisarz do spraw walutowych Ollie Rehn. Więc chyba nie bez powodu na ulicach tutejszych miast eurosceptycy rozwiesili plakaty z hasłem "Witajcie na Titanicu".

Krzysztof Berenda