Już dzisiaj "Dzień bez płacenia gotówką" - pierwszy raz w Polsce!

- Liczymy, że udział w tej inicjatywie dla większości z nas nie będzie tylko jednodniowym eksperymentem i że płacenie bez użycia gotówki stanie się naszym codziennym i powszechnym doświadczeniem. Obrót bezgotówkowy niesie ze sobą szereg wymiernych korzyści dla wszystkich uczestników rynku płatniczego. Dla gospodarki i państwa oznacza nie tylko istotną redukcję kosztów obsługi płatności, ale także pozytywny wpływ na wzrost gospodarczy, większą przejrzystość życia gospodarczego oraz niwelowanie szarej strefy. Dla społeczeństwa i indywidualnego konsumenta bezgotówkowe instrumenty płatnicze oznaczają bezpieczeństwo, wygodę użycia oraz oszczędność czasu - mówi Adam Tochmański, dyrektor Departamentu Systemu Płatniczego.

Płatności bezgotówkowe w Polsce stanowią jedynie 20 proc. transakcji w stosunku do 80 proc. transakcji nadal realizowanych w gotówce, podczas gdy w UE te wskaźniki wynoszą, według szacunków EBC z 2012 r., odpowiednio 40 proc. i 60 proc.

- "Dzień bez płacenia gotówką" powinien zachęcać osoby, które realizują swoje płatności wyłącznie gotówką i nie posiadają jeszcze rachunku bankowego do jego założenia i wykorzystywania elektronicznych instrumentów płatniczych - dodaje Tochmański. Liczba rachunków bieżących osób fizycznych na koniec grudnia 2015 r. sięgnęła 39,7 mln. Ubankowienie polskiego społeczeństwa, liczone odsetkiem osób dorosłych posiadających rachunek w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, jest szacowane na około 80 proc. (dane Banku Światowego z 2014 r.). Średni poziom ubankowienia w krajach UE wynosi 90 proc.

W portfelach Polaków znajduje się 35,2 mln kart płatniczych (dane NBP za IV kwartał 2015 r.). Liczba kart płatniczych na jednego mieszkańca w Polsce w porównaniu do innych krajów UE wynosi 0,94, podczas gdy średnio w UE współczynnik ten wynosi 1,5 (najnowsze dostępne dane za 2014 r). Polacy nie używają kart tak aktywnie jak mieszkańcy innych państw UE. W 2014 r. liczba transakcji kartą płatniczą na jednego mieszkańca w Polsce wyniosła 48,7, podczas gdy średnia w UE była na poziomie 93,2, czyli blisko dwukrotnie wyższym. Wiele instytucji, w tym NBP, podejmuje działania mające na celu upowszechnienie w Polsce elektronicznych instrumentów płatniczych, jak to ma miejsce w wielu krajach UE.

Polska wyróżnia się wśród krajów europejskich pod względem popularności kart z funkcją zbliżeniową, które stanowią obecnie 79,8 proc. wszystkich kart w Polsce. Przyczynił się do tego także NBP, który rekomendował środowisku bankowemu zwiększenie bezpieczeństwa kart płatniczych z tą funkcją. Coraz powszechniejsze stają się również płatności mobilne oraz przelewy natychmiastowe, pozwalające na szybkie przekazanie pieniędzy innej osobie lub innemu podmiotowi.

Czynnikiem, który znacząco wpłynął ostatnio na rozwój obrotu bezgotówkowego, było ograniczenie jednej z najważniejszych barier w akceptacji kart płatniczych, tj. obniżenie poziomu opłaty interchange w Polsce. Jeszcze w 2012 roku poziom ten był jednym z najwyższych w Europie i sięgał 1,6 proc. wartości transakcji dla karty debetowej. Poprzez ustawowe obniżenie do 0,5 proc. od lipca 2014 r., a następnie do 0,2-0,3 proc. od stycznia 2015 r., poziom opłaty interchange spadł do jednego z najniższych w UE. Obecnie ten poziom jest wspólny dla wszystkich krajów UE. Inicjatorem obniżki opłat interchange w Polsce był Narodowy Bank Polski, proponując najpierw rozwiązanie samoregulacyjne. Ostatecznie wprowadzone w drodze ustawy w lipcu 2014 r. i styczniu 2015 r. zmiany znacząco zmieniły poziom akceptacji bezgotówkowych instrumentów poprzez:

" znaczące zwiększenie sieci akceptantów kart płatniczych do 197 tys. na koniec 2015r. ze 147 tys. na koniec czerwca 2014 r.,

" zwiększenie liczby placówek akceptujących karty płatnicze do poziomu 364 tys. na koniec 2015 r. w stosunku do 279 tys. na koniec czerwca 2014 r.,

" zwiększenie liczby terminali POS, która na koniec 2015 r. wyniosła 465 tys. (w stosunku do 357 tys. na koniec czerwca 2014 r.).

Narodowy Bank Polski promuje obrót bezgotówkowy, zwiększając wiedzę o płynących z niego korzyściach. W ciągu niemal 4 lat realizacji programu Akademia Dostępne Finanse, którego celem jest edukacja społeczeństwa w zakresie bezpiecznego korzystania z kont i bezgotówkowych instrumentów płatniczych, odbyło się blisko 600 spotkań, w których wzięło udział prawie 35 tysięcy słuchaczy. Zaś dzięki mediom, głównie lokalnym, wiedza o obrocie bezgotówkowym, przekazywana w ramach programu, trafiła do niemal 4 mln osób.

NBP jest członkiem Koalicji na rzecz Obrotu Bezgotówkowego i Mikropłatności, skupiającej ponad 70 podmiotów i instytucji popierających upowszechnienie płatności bezgotówkowych w Polsce, która jest inicjatorem "Dnia bez płacenia gotówką" w Polsce.

Narodowy Bank Polski zachęca wszystkich, którzy posiadają dostęp do bezgotówkowych instrumentów płatniczych, do włączenia się w akcję "Dzień bez płacenia gotówką" poprzez realizowanie 5 kwietnia 2016 r. wszystkich płatności bez użycia banknotów i monet. Spróbujmy i przekonajmy się, że jest to możliwe!

Pamiętaj! 5 kwietnia płacimy bez użycia gotówki!

- - - - -

Polacy coraz chętniej korzystają z nowoczesnych form płatności. Płacenie zbliżeniowe kartą jest już na rynku standardem - taką możliwość oferuje 80 proc. kart i terminali płatniczych. Coraz powszechniejsze stają się także płatności zbliżeniowe telefonem - umożliwiają to zarówno producenci telefonów, jak i banki, które upraszczają swoje systemy mobilne. Płatności zbliżeniowe mają szansę stopniowo ograniczać dominację transakcji gotówkowych. Dziś po raz pierwszy w Polsce obchodzony jest Dzień bez Płatności Gotówką.

- W Polsce płatności zbliżeniowe są już standardem na rynku, w innych krajach europejskich nie są jeszcze tak powszechne. To kwestia kilku lat, by dzięki staraniom organizacji płatniczych, banków i agentów rozliczeniowych takie płatności zostały docenione przez mieszkańców innych krajów. W Polsce, dzięki temu, że już ponad 80 proc. terminali akceptuje płatności zbliżeniowe, jesteśmy jednym z liderów światowych w tym zakresie - podkreśla w rozmowie z agencją Newseria Biznes Bartosz Zborowski, dyrektor Biura Projektów Strategicznych w Banku Pekao SA.

Raport netB@nk wskazuje, że w Polsce w III kwartale 2015 roku 80 proc. wszystkich kart (27,6 mln po wzroście o blisko 13 proc. rdr.) umożliwiało płatność zbliżeniową. Liczba terminali obsługujących takie transakcje wzrosła w ciągu roku o 100 tys. (o ponad 37 proc.), a ich udział rynku przekroczył 83 proc. Coraz częściej karty płatnicze są zastępowane przez smartfony.

- W Banku Pekao traktujemy płatności mobilne jako bardziej nowoczesne karty płatnicze. Telefonem można płacić nie tylko w sklepach stacjonarnych, lecz także w internetowych, można przelewać pieniądze, wypłacać z bankomatu, w każdej chwili można sprawdzić saldo rachunku czy historię operacji. Wprawdzie klienci raczej stopniowo przechodzą od gotówki do kart, ale są również tacy, którzy się zaprzyjaźnili z kartami i stopniowo przechodzą do płatności mobilnych - podkreśla Zborowski.

Choć na rynku wciąż jeszcze przeważają transakcje gotówkowe (ok. 80 proc.), to większość Polaków przyznaje, że używa gotówki rzadziej niż jeszcze rok temu. 5 kwietnia po raz pierwszy w Polsce będzie obchodzony Dzień bez Płacenia Gotówką. To element ogólnoeuropejskiej kampanii pod patronatem Parlamentu Europejskiego. W UE udział płatności gotówkowych wynosi 60 proc.

Eksperci przyznają, że nowoczesne formy płatności mają szansę stopniowo ograniczać wysoki udział gotówki również na polskim rynku, ale muszą one być maksymalnie uproszczone, intuicyjne i bezpieczne.

- Przez ostatnie lata obserwujemy istny wysyp różnych metod płacenia telefonem. Mieliśmy SMS-y, kody QR, kody sześciocyfrowe, karty przyklejane do telefonu, karty instalowane na SIM w telefonie czy płatności zbliżeniowe HCE. Nie było jednego standardu - podkreśla Zborowski. - Po ponad trzyletnich doświadczeniach z płatnościami mobilnymi PeoPay wiemy już, że metoda, która ma szansę stać się standardem, musi klientowi oferować wygodę, pewność, szybkość płacenia i być szeroko akceptowana nie tylko w Polsce, lecz także na świecie.

O upowszechnianie płatności mobilnych dbają zarówno producenci smartfonów, wyposażając je w moduły NFC (Near Field Communication), jak i banki, które wdrażają specjalne aplikacje. Bank Pekao SA jako pierwszy bank w Polsce udostępnił pod koniec 2014 roku płatności mobilne wykorzystujące technologię HCE.

- Płatności zbliżeniowe HCE to metoda, która pozwala osobom ze smartfonami z modułem NFC płacić telefonem zbliżeniowo, tak jak kartą. HCE oznacza, że dane karty są przechowywane na serwerze w banku, co pozwala klientom, którzy pobiorą ze sklepu aplikację PeoPay i aktywują ją na swoim telefonie, od razu zacząć płacić zbliżeniowo - wyjaśnia dyrektor Biura Projektów Strategicznych w Banku Pekao S.A

Do tej pory płatności zbliżeniowe były dostępne dla użytkowników telefonów z systemem operacyjnym Android. Od lutego br. mogą z nich korzystać również użytkownicy Windows 10 Mobile. To pierwsze na świecie wdrożenie na ten system operacyjny.

- Po przeszło rocznych doświadczeniach i obserwacjach, jak klienci używają telefonów do płacenia, postanowiliśmy jeszcze bardziej uprościć sam proces płacenia. Teraz płatność wygląda już tak jak kartą zbliżeniową. Klient odblokowuje ekran telefonu, przykłada do terminala i płatność jest wykonana. Dodatkową nowością jest to, że pozwalamy teraz płacić zbliżeniowo także w sytuacjach, gdy telefon nie ma zasięgu do internetu lub transmisja danych w telefonie jest wyłączona - wyjaśnia Bartosz Zborowski.

W przypadku transakcji poniżej 50 zł, podobnie jak w przypadku płatności kartą, nie jest wymagana autoryzacja kodem ePIN na terminalu. PeoPay umożliwia także szybkie przelewy między użytkownikami aplikacji na numer telefonu i wypłaty z ponad 1700 bankomatów Banku Pekao SA. (Newseria)

Sprawdź: PROGRAM PIT 2015