Paszporty - jak, gdzie i za ile?

gospodarka

Wtorek, 13 lipca 2010 (05:00)

Od lutego nie musisz już osobiście składać wniosku o paszport tymczasowy. Obowiązują również nowe opłaty za wydanie paszportu. Sprawdź, co się zmieniło.

19.02.2010 r. weszła w życie nowelizacja zmieniająca ustawę o dokumentach paszportowych oraz o opłacie skarbowej. Jedną z ważniejszych zmian jest zniesienie bezwzględnego obowiązku osobistego stawiennictwa w celu złożenia wniosku i odbioru paszportu tymczasowego.

Ponadto, zgodnie z nowelizacją, paszport dla dziecka do piątego roku życia będą mogli odebrać jego rodzice lub ustawowi opiekunowie, nie jest już wymagana obecność małoletniego. Warto również podkreślić, że obecność dziecka do piątego roku życia nie jest też wymagana przy złożeniu wniosku o wydanie ww. dokumentu.

Najważniejsze zmiany przepisów dotyczą (źródło: MSWiA):

zasad wydawania dokumentów paszportowych dla dzieci do 5. roku życia - co do zasady - zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 1 nowelizacji, dzieciom w tym wieku wydawane są paszporty tymczasowe; w tym przypadku dzieci nie muszą być obecne przy składaniu wniosku paszportowego. Obecność będzie obowiązkowa wyłącznie, gdy na życzenie rodziców dziecku do 5. roku życia będzie wydawany paszport biometryczny;

terminu ważności paszportów biometrycznych wydawanych na żądanie rodziców dla dzieci do 5. roku życia - dokumenty te są wydawane z 12. miesięcznym terminem ważności;

odbioru dokumentu paszportowego dla osoby małoletniej (do 18. roku życia) - obecność małoletniego nie jest obowiązkowa;

właściwości organów paszportowych w kraju - bez zmian pozostaje zasada, że paszport wydaje organ właściwy ze względu na stałe miejsce pobytu osoby. Natomiast w przypadku braku stałego miejsca pobytu osoby ubiegającej się o paszport, dokument będzie wydawany przez organ właściwy według ostatniego stałego miejsca pobytu tej osoby. Zniesiona została zatem procedura wyrażania przez ministra spraw wewnętrznych zgody na wydanie dokumentu paszportowego takiej osobie. Osobom, które nigdy nie posiadały stałego zameldowania na terytorium kraju, paszporty są wydawane przez wojewodę właściwego według aktualnego miejsca pobytu;

jednoznacznego określenia, iż ulgowa opłata za wydanie paszportu przysługuje wszystkim małoletnim do czasu podjęcia ustawowo określonego obowiązku szkolnego, uczniom i studentom;

zasad wydawania paszportów tymczasowych przez organy paszportowe w kraju i za granicą;

zwolnienia z opłaty skarbowej odpisów zupełnych aktów stanu cywilnego wydawanych w celu realizacji dokumentu paszportowego.

Nowelizacja wprowadza nową definicję zniszczenia paszportu, którym będzie zniszczenie dokumentu w stopniu utrudniającym identyfikację osoby lub stwierdzenie autentyczności. Osoba, która utraciła paszport lub której dokument został zniszczony, będzie musiała zawiadomić o tym organ, który dokument wydał lub organ właściwy ze względu na miejsce pobytu. Rozwiązanie to ma na celu zapewnienie gwarancji rejestracji utraty lub zniszczenia dokumentu, a także skrócenie postępowania administracyjnego w przypadku wystąpienia o wydanie nowego.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ewidencji paszportowych i centralnej ewidencji, obowiązującym również od 19.02.2010 r., dane biometryczne w postaci odcisków palców, po wprowadzeniu do ewidencji paszportowej, będą szyfrowane. Dane w ewidencji w ramach jednego wniosku będą mogły być zmienione najpóźniej w chwili wprowadzenia statusu o wydaniu lub odmowie wydania paszportu. Dokument paszportowy sporządzi, na podstawie wniosku paszportowego wprowadzonego do ewidencji, Centrum Personalizacji Dokumentów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, które przekaże do centralnej ewidencji dane z kolejnych faz procesu sporządzania paszportu, w tym: serię i numer dokumentu oraz daty: sporządzenia paszportu, jego ważności oraz wysłania go do organu paszportowego.

Dodatkowo, rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie opłat za wydanie dokumentu paszportowego oraz ich zwrotu, zmienione zostały opłaty za wydanie dokumentów paszportowych. Obecnie opłata za wydanie paszportu wynosi 140 zł, paszportu tymczasowego 30 zł. Natomiast dla osób, które nie ukończyły 13. roku życia cena paszportu wynosi 60 zł.

Ważną zmianą jest również przepis, zgodnie z którym opłata za wydanie nowego paszportu przed upływem terminu ważności dotychczas posiadanego paszportu zostanie podwyższona o 200% w stosunku do opłaty za wydanie paszportu, obowiązującej wnioskodawcę w dniu złożenia wniosku o nowy paszport, jeżeli dokument został utracony lub zniszczony z winy posiadacza.

Zmiany wprowadzone nowelizacją, w tym w szczególności zniesienie obowiązkowego stawiennictwa dziecka do 5. roku życia przy składaniu wniosku czy odbiorze dokumentu paszportowego, należy uznać za jak najbardziej dobry krok. Jest to dobry przykład na poprawianie błędów legislacyjnych i wprowadzanie logicznych rozwiązań w miejsce dotychczasowych dość absurdalnych.

Od 22 czerwca 2010 r. w Polsce, a nie później niż od 29 czerwca 2010 r. - poza granicami, każda osoba składająca w punkcie paszportowym wniosek o wydanie paszportu jest zobowiązana do złożenia odcisków dwóch palców, polegającego na przyłożeniu palców do urządzenia elektronicznego (czytnika). Odciski palców są zakodowane w warstwie elektronicznej paszportu jako element identyfikacji, nie będą odwzorowane graficznie w dokumencie (nie będą widoczne) i co ważne - odciski palców nie są gromadzone w ewidencjach paszportowych. (źródło: MSWiA)

Maciej Szulikowski

radca prawny, Kancelaria Prawna M. Szulikowski i Partnerzy

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 4.09.2008 r. o zmianie ustawy o dokumentach paszportowych oraz o opłacie skarbowej - Dz.U. z 2010 r. Nr 8, poz. 51.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dn. 15.02.2010 r. w sprawie ewidencji paszportowych i centralnej ewidencji - Dz.U. z 2010 r. Nr 26, poz. 131.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 9.02.2010 r. w sprawie opłat za wydanie dokumentu paszportowego oraz ich zwrotu - Dz.U. z 2010 r. Nr 25, poz. 126.