Litwa uniezależnia się od Gazpromu

Litwa porozumiała się z norweskim Statoilem w sprawie dostaw gazu za pośrednictwem nowo wybudowanego terminalu LNG.

Litewska państwowa spółka LitGas podpisała z norweskim Statoilem kontrakt na dostawy gazu skroplonego (LNG) do terminala w Kłajpedzie, którego budowa jest na ukończeniu. Jak poinformował w czwartek LitGas, umowa opiewa na dostawę 540 mln m sześc. gazu rocznie.

Na mocy kontraktu, pierwszy transport skroplonego gazu powinien wpłynąć do Kłajpedy w końcu grudnia 2014 r., od 1 stycznia 2015 r. terminal ma być gotowy. Wielkość dostaw w kontrakcie przekłada się na 6-7 transportów gazowcami rocznie.

Cena gazu ma być powiązana ze wskaźnikiem NBP - indeksem brytyjskiej giełdy gazu. Jak poinformował LitGas, biorąc pod uwagę wartość NBP z ostatnich 4 miesięcy, dzisiejsza cena norweskiego LNG dla Litwy wynosiłaby 900-1000 litów, czyli ok. 400 dol. za 1000 m sześc. Jak zastrzegł prezes LitGas Dominykas Tuckus, ceny na rynku gazu zależą od pory roku i zimą zazwyczaj są wyższe.

Reklama

Tuckus podkreślił, że ta strategiczna umowa będzie stanowić alternatywę dla litewskich odbiorców, jeśli chodzi o źródła gazu. Natomiast wiceprezes Statoil Geir Heitmann zaznaczył, że ten kontrakt to pierwszy krok norweskiego koncernu w sektorze LNG w rejonie Bałtyku.

Prezes LitGas dodał, że powiązanie ceny gazu ze wskaźnikiem giełdowym ułatwi zerwanie z powszechną w regionie praktyką indeksowania cen gazu do ropy, które od dawna nie są ze sobą powiązane.

LitGas będzie sprowadzać 540 mln m sześc. gazu w postaci LNG przez terminal, by zapewnić dostawy wytwórcom energii elektrycznej i ciepła po cenach regulowanych. Terminal w Kłajpedzie ma mieć jednak zdolność importowania 4 mld m sześc. rocznie. Nadwyżką LitGas chce handlować - dostarczać gaz ziemny klientom w krajach bałtyckich czy przeładowywać LNG i wysyłać go do innych terminali. Kontrakt ze Statoilem umożliwia dalszy handel dostarczonym gazem.

LitGas podkreślił, że zawarł już umowy z 12 globalnymi dostawcami LNG specjalne umowy, dzięki którym może handlować z nimi surowcem na rynku spot.

Litwa zużywa 3 mld m sześc. gazu rocznie, w całości kupowanego od Gazpromu przez Białoruś. Estonia potrzebuje 700 mln m sześc., a Łotwa 1,7 mld m sześc. gazu rocznie, także pochodzącego w 100 proc. z Rosji.

Litwini zdecydowali się zakotwiczyć w Kłajpedzie pływający terminal FSRU - specjalny statek z instalacjami do magazynowania, przeładunku i regazyfikacji LNG. Zbudowana w Korei Południowej jednostka jest już w drodze, ma przybyć do portu na przełomie października i listopada. Ma prawie 300 m długości, a w czterech zbiornikach może pomieścić 170 tys. m sześc. LNG. To również maksymalna ilość, która może być jednorazowo rozładowana.

Port może przyjmować gazowce o długości ok. 300 m i maksymalnym zanurzeniu 12,5 m. Z powodu ograniczenia pojemności FSRU do 170 tys. m sześc., terminal nie będzie mógł przyjmować największych gazowców Q-Flex i Q-Max, mieszczących ponad 200 tys. m sześc. LNG.

Będą mogły natomiast do niego zawijać standardowe gazowce, mieszczące 145-155 tys. m sześc., których na świecie jest najwięcej. FSRU został wzięty na 10 lat w leasing od norweskiej firmy Hoegh LNG z opcją odkupu po tym okresie. W odróżnieniu od położonych dalej na północ portów nad zatokami Ryską i Fińską, Kłajpeda nie zamarza w zimie.

_ _ _ _ _ _ _

Operatorzy systemów przesyłowych gazu z Polski i Litwy, Gaz-System i AB Amber Grid złożyli do odpowiedniej agendy UE wspólne wnioski o współfinansowanie projektowania i budowy gazociągu, który ma połączyć oba kraje - poinformował Gaz-System.

Wspólne wnioski o wykorzystanie instrumentu finansowego Connecting Europe Facility (CEF) trafiły do INEA - Agencji Wykonawczej ds. Innowacyjności i Sieci, która dysponuje europejskimi funduszami na infrastrukturę, badania i innowacje w sektorach transportu, energii i telekomunikacji.

Według studium wykonalności, gazociąg miałby długość 534 km, przy czym polski odcinek liczyłby 357 km, a litewski - 177 km. W pierwszym etapie miałby zdolności przesyłowe do 2,4 mld m sześc. gazu rocznie, w drugim - do 4,1 mld m sześc. gazu rocznie.

Przewidywane koszty budowy interkonektora to 558 mln euro, z czego 422 mln euro dla strony polskiej, a 136 mln euro dla litewskiej. Uruchomienie połączenia Gaz-System planuje w perspektywie do 2023 r.

Operatorzy złożyli dwa wnioski, pierwszy dotyczy wsparcia finansowego dla prac planistycznych i projektowych, drugi - wsparcia na etapie jego budowy. Zgodnie z regułami działania CEF, dofinansowanie dla etapu projektu może sięgnąć połowy, a budowy - nawet 75 proc. kosztów kwalifikowanych.

W ocenie prezesa Gaz-Systemu Jana Chadama, interkonektor zwiększy integrację i poszerzy możliwości zakupu gazu dla uczestników rynku gazu na Litwie i w całym regionie bałtyckim. "Projekt ma na celu wzmocnienie bezpieczeństwa dostaw oraz zapewnienie swobody wyboru kierunku dostaw dla państw regionu Morza Bałtyckiego. Przyznanie dofinansowania dla tego projektu pomoże w realizacji strategicznych celów polityki energetycznej Unii Europejskiej, w tym integracji odizolowanych rynków gazu krajów bałtyckich z unijnym rynkiem gazu" - podkreślił Chadam.

"Złożenie wspólnej aplikacji o wsparcie UE to znaczący krok w realizacji projektu integracji dotychczas wyizolowanych rynków energetycznych państw bałtyckich z europejskim rynkiem gazu oraz poprawy bezpieczeństwa i konkurencyjności rynku w regionie" - ocenił z kolei Dyrektor Generalny AB Amber Grid Saulius Bilys.

Gaz-System przypomniał, że 11 sierpnia 2014 r. europejska Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) wydała decyzje o transgranicznej alokacji kosztów dla tego projektu, co jest podstawą do ubiegania się o dofinansowanie z CEF. W październiku 2013 roku Komisja Europejska przyznała projektowi Gazowego Interkonektora Polska-Litwa status projektu o znaczeniu wspólnotowym.

Biznes INTERIA.PL na Twitterze. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze

PAP
Dowiedz się więcej na temat: gazoport | Gazprom | Litwa | ceny gazu | gazociąg
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Finanse / Giełda / Podatki
Bądź na bieżąco!
Odblokuj reklamy i zyskaj nieograniczony dostęp do wszystkich treści w naszym serwisie.
Dzięki wyświetlanym reklamom korzystasz z naszego serwisu całkowicie bezpłatnie, a my możemy spełniać Twoje oczekiwania rozwijając się i poprawiając jakość naszych usług.
Odblokuj biznes.interia.pl lub zobacz instrukcję »
Nie, dziękuję. Wchodzę na Interię »