Polska ma poważny problem -13 milionów ton azbestu
13 milionów ton azbestu, rozsianego w całej Polsce, musimy usunąć do 2032 roku. Opóźnia się rządowy program oczyszczania kraju z tego niebezpiecznego minerału. Nie zakończono inwentaryzacji, dane są szacunkowe, a właściciele na przykład eternitowych dachów nie mają pieniędzy na remont domów.
Z reguły dotyczy to wsi, gdzie ze wsparciem państwa przez dziesięciolecia wymieniano słomiane strzechy na zachwalany, niepalny symbol nowoczesności. Federacja Zielonych Gaja chce zmobilizować urzędników i bankowców, by silniej wsparli tych wszystkich, którzy próbują się pozbyć azbestu. Organizacja rozpoczyna kampanię informacyjną w skali kraju.
Reprezentująca Federację Agnieszka Plich na konferencji prasowej w Warszawie podkreśliła, że obecnie z wojewódzkich funduszy ochrony środowiska, coraz częściej wykorzystywanych w tym celu, można pokryć koszty zdjęcia i utylizacji eternitu w 80-ciu a nawet w 100-u procentach. Tomasz Bryzek z Ministerstwa Gospodarki w rozmowie z Polskim Radiem zwrócił uwagę, że rządowy program oczyszczania kraju z azbestu, którego jest koordynatorem, nie przewiduje finansowania położenia nowego dachu na domu, z którego - z dofinansowaniem - zdjęto eternit.
Wyjaśnił, że po kilku dziesięcioleciach każdy dach, bez względu na rodzaj użytych materiałów, nadaje się do wymiany i właściciel powinien sfinansować nowe pokrycie domu. Dodał, że państwo wspiera finansowo usuwanie i utylizację eternitu, bo prace przy tym są niebezpieczne. Cały program oczyszczania Polski z azbestu ma kosztować do 2032 roku ponad 40 miliardów złotych. (więcej:) Azbest jest niebezpieczny. Pyli się tym bardziej, im wyrób starszy.
Widziane pod mikroskopem włókna wyglądają, jakby miały mikrohaczyki. Gdy dostaną się do płuc, nie mogą się już z nich wydostać. Powodują raka. Bardzo długo nie zdawano sobie z tego sprawy. Przez dziesięciolecia państwo zachęcało finansowo do krycia wiejskich zabudowań eternitem. Azbest - tak zwany "len kamienny" - był ceniony już w starożytności.
Jako niepalny doskonale nadawał się na knoty do lampek oliwnych. Wytwarzano z niego między innymi obrusy i chustki do nosa, których nie prano tylko czyszczono przez wrzucanie w ogień. Był stosowany także do wyrabiania sukna na żołnierskie płaszcze.
W Polsce azbest najczęściej wykorzystywano do produkcji pokryć dachowych i papy, płyt elewacyjnych i balkonowych, rur wodociągowych, kanalizacyjnych i centralnego ogrzewania, hamulców do wind, izolacji cieplnej, brojlerów, ognioodpornych kocy azbestowych. Stosowano go także w wytwórniach tanich win.
