PIT - o czym pamiętać, wpłacając podatek?

Ostateczne rozliczenie

Termin rozliczenia się z fiskusem z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych za ubiegły rok upływa 30 kwietnia 2009 r. Do tego dnia trzeba nie tylko złożyć zeznanie: PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38. Należy również uregulować wykazany w nim do zapłaty podatek.

Na złożenie zeznania i wpłatę podatku został wyznaczony ten sam termin. Nie oznacza to jednak, że trzeba to zrobić w tym samym czasie. Nie ma przepisu, który nakazywałby podatnikowi jednoczesne dopełnienie tych obowiązków. PIT można więc złożyć wcześniej, np. już w lutym, a wynikający z niego podatek - wpłacić później. Ważne, aby z jednym i drugim zdążyć do końca kwietnia 2009 r.

Należy pamiętać, że podatek wynikający z zeznania trzeba uregulować bez względu na jego wysokość. Nie można czuć się zwolnionym z tego obowiązku, nawet jeśli do zapłaty jest kilka czy kilkanaście złotych. Inna rzecz, czy nieuiszczenie "groszowego" podatku skłoni urzędników skarbowych do interwencji.

Niekoniecznie muszą być zainteresowani jego wyegzekwowaniem. Zresztą urząd skarbowy może z własnej inicjatywy umorzyć niewielki dług. Zezwala na to art. 67d § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej. Urząd skarbowy może z urzędu umorzyć zaległość podatkową, jeśli jej kwota nie przekracza pięciokrotnej wartości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym. Obecnie jest to 44 zł.

Wpłata na ostatnią chwilę

Osoby, które w związku z rocznym rozliczeniem muszą sięgnąć do portfela, aby wyłożyć pieniądze na podatek, na ogół nie spieszą się z tym. Często czekają do końca kwietnia. Kiedy jednak odkłada się zapłatę podatku na ostatnią chwilę, należy uważać, aby nie zrobić tego za późno. Nie chcąc do tego dopuścić, trzeba wiedzieć, który dzień traktowany jest jako dzień zapłaty podatku. Zostało to sprecyzowane w art. 60 § 1 Ordynacji podatkowej.

Podatek może być zapłacony gotówką lub przelewem. Jeśli podatek regulowany jest gotówką, za termin dokonania zapłaty uważa się dzień wpłacenia odpowiedniej kwoty w kasie urzędu skarbowego lub na rachunek tego urzędu w banku, placówce pocztowej, SKOK-u.

W obrocie bezgotówkowym za termin dokonania zapłaty podatku uważa się dzień obciążenia rachunku podatnika w banku lub w SKOK-u na podstawie polecenia przelewu.

W przypadku jednak przelania pieniędzy z rachunku bankowego założonego w banku lub instytucji kredytowej, które nie mają siedziby lub oddziału w Polsce, za termin zapłaty podatku uważa się dzień obciążenia tego rachunku, ale tylko wtedy, gdy wpłacona kwota zostanie uznana na koncie urzędu skarbowego w ciągu 5 kolejnych dni roboczych. Jeśli tak się nie stanie, za termin zapłaty podatku uważa się dzień uznania wpłaconej kwota na rachunku bankowym urzędu skarbowego.

Trzeba zaznaczyć, że nie każdy może wybrać sposób zapłaty podatku. Przedsiębiorcy, zobowiązani do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, rozliczają się z fiskusem bezgotówkowo. Podatek dochodowy powinni więc zapłacić przelewem. Nie dotyczy to mikroprzedsiębiorców, o których mowa w art. 104 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Oni mogą płacić podatki gotówką.

Skutki opóźnienia

Podatnik, który będzie uiszczał podatek już po 30 kwietnia 2009 r., musi pamiętać o dodaniu do niego odsetek za zwłokę. Takie są konsekwencje nieuregulowania podatku w terminie. Nie trzeba przejmować się jedynie niewielkimi odsetkami. Odsetek nie nalicza się bowiem, jeśli ich wysokość nie przekracza trzykrotności wartości opłaty dodatkowej pobieranej przez Pocztę Polską SA za polecenie przesyłki listowej. Obecnie jest to kwota 6,60 zł.

Mimo wszystko trzeba wyliczyć kwotę odsetek, aby wiedzieć, czy należy je wpłacać czy nie.

Prawidłowe wyliczenie i wpłata należnych odsetek są ważne. Osoba, która zapomni o odsetkach lub zaniży ich kwotę, wpłacając podatek z opóźnieniem, nie uwolni się od zobowiązania wobec fiskusa. Jeśli bowiem podatnik wpłaci za mało, dokonana przez niego wpłata zostanie zaliczona proporcjonalnie na poczet zaległości podatkowej oraz odsetek za zwłokę. Zarachowanie to następuje w takim stosunku, w jakim w dniu wpłaty pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę. Wynika to z art. 55 § 2 Ordynacji podatkowej.

Osoba, która nie będzie spieszyła się z uregulowaniem zaległego podatku, powinna zdawać sobie sprawę, że urząd skarbowy ściągnie go w trybie egzekucyjnym. Najpierw jednak wyśle upomnienie do dobrowolnego uregulowania długu. Jeśli w wyznaczonym terminie podatnik uiści zaległość, do egzekucji nie dojdzie. Jeśli jednak upomnienie nie skłoni go do rozliczenia się z fiskusem, urząd skarbowy wystawi tytuł wykonawczy i przystąpi do przymusowego ściągnięcia zadłużenia.

Trzeba być wówczas przygotowanym na wizyty poborców skarbowych, zajęcie wynagrodzenia za pracę, blokadę rachunków bankowych itp. Wiąże się to nie tylko z uciążliwością. Działania egzekucyjne podejmowane przez pracowników urzędu skarbowego kosztują. Koszty egzekucyjne obciążają natomiast, co do zasady, niesumiennego podatnika. Składają się na nie opłaty za czynności egzekucyjne (np. zajęcie pensji czy spisanie na miejscu protokołu o stanie majątkowym zobowiązanego), opłata manipulacyjna i wydatki egzekucyjne.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.).

autor: Małgorzata Żujewska Gazeta Podatkowa Nr 533 z dnia 2009-02-16