Dynamiczna sytuacja na rynku zbóż

Dynamiczna sytuacja na rynkach zbóż...

Ceny kukurydzy i innych surowców rolnych po dynamicznych wzrostach w drugiej połowie 2010 r. poruszają się od kilku miesięcy w szerokiej konsolidacji. Wzrost cen wyhamowany został dzięki pozytywnym sygnałom napływającym z gospodarek największych producentów kukurydzy, pszenicy i soi. Wzrost podaży zbóż sygnalizowały departamenty rolnictwa Chin, Indii, Australii i Stanów Zjednoczonych.

Amerykański Departament Rolnictwa (USDA) w swojej pierwszej prognozie dla sezonu 2011/2012 (w maju) przedstawił optymistyczny obraz poprawy bilansów na rynkach rolnych i tylko niewielkiego (w porównaniu do poprzedniego sezonu) spadku zapasów. Podaż ziemi pod zasiew kukurydzy w USA miała być na niemal rekordowym poziomie w historii, znacznego wzrostu produkcji oczekiwano również w przypadku pszenicy.

Jednakże, na skutek suszy, która dotknęła rejon Wielkich Równin w USA i kraje zachodniej Europy oraz obfitych opadów w rejonie tzw. Midwest-u (stany w USA odpowiadające za ponad 50% podaży amerykańskiej kukurydzy) ceny surowców rolnych pozostają na wciąż rekordowo wysokim poziomie. Z drugiej strony wydawać się mogło, że zniesienie zakazu eksportu zbóż przez Rosję (drugi największy eksporter pszenicy na świecie) zamortyzuje negatywne informacje pogodowe. Jednakże, wraz z pojawieniem się informacji o zniesieniu zakazu, rosyjskie władze poinformowały o pomyśle wdrożenia nowych ceł eksportowych, które w dużym stopniu mogłyby ograniczyć eksport zbóż.

USD zmienia prognozy...

Pod wpływem napływających na rynek informacji mocnym zmiano uległy prognoz Amerykańskiego Departamentu Rolnictwa dla rynków zbóż w opublikowanym 9 czerwca raporcie. Najsilniej skorygowano prognozy dla rynku kukurydzy. W związku ze wzrostem poziomu konsumpcji w Chinach i na skutek spadku produkcji w Stanach Zjednoczonych i Europie deficyt w nadchodzącym sezonie powinien wynieść ponad 5,5 mln ton. Wzrost deficytu na rynku powinien doprowadzić do spadku indeksu zapasów do poziomu 6,7 tyg. konsumpcji (z 7,8 tyg. w raporcie w maju).

Prognozowany poziom produkcji pszenicy uległ rewizji w dół o ponad 5 mln ton (do poziomu 664 mln ton w sezonie 2011/2012), głównie na skutek suszy we Francji, Niemczech, Wielkiej Brytanii i zachodniej części Polski oraz zbyt obfitych opadów w Kanadzie. USDA zrewidowała w górę również poziom zapasów w poprzednim sezonie (o prawie 5 mln ton). Dlatego też indeks zapasów wyrażanych w tygodniach konsumpcji wzrósł do poziomu 14,4 tyg. (w porównaniu do prognozy z maja), pomimo wzrostu prognozowanego deficytu na rynku do 2,85 mln ton.

Poziomy prognoz produkcji i konsumpcji soi uległy nieznacznym zmianom, które doprowadziły do niewielkiego spadku prognozowanego na rynku deficytu.

Autorzy raportu mocno podkreślali dużą niepewność prezentowanych danych, u źródeł, której leży obecna trudna i nieprzewidywalna sytuacja pogodowa oraz trwające zasiewy zbóż na północnej półkuli. Czerwcowy raport ma negatywny wpływ na ogólną sytuację na rynkach rolnych. Łączny poziom zapasów dla trzech najważniejszych surowców rolnych spadł w porównaniu do majowej prognozy do 33,2 tyg. z 34,1 tyg. Jednakże, poziomy produkcji zbóż są zdecydowanie wyższe niż w poprzednim sezonie.

Kukurydza na rekordowych poziomach w historii...

Ceny kukurydzy z pierwszych transakcji terminowych na giełdzie CBOT po opublikowaniu raportu USDA (o 14.30) i otwarciu notowań (o 16.35) przebiły rekordowe ceny z czerwca 2008r. Eksperci USDA zrewidowali mocno w dół deficyt oraz poziom zapasów na rynku kukurydzy.

Od początku września 2010 r. ceny kukurydzy rosły zdecydowanie szybciej niż ceny pszenicy i soi. Jedną z przyczyn był szybki wzrost cen pozostałych zbóż, w wyniku którego wielu inwestorów w obawie przed spadkiem podaży kukurydzy kosztem innych "softów" postanowiło zajmować pozycje długie (fakt ten związany jest z dużymi możliwościami substytucji kukurydzy, pszenicy i soi w przemyśle spożywczym i paszowym oraz z konkurencją owych zbóż o areały uprawne).

Zwyżkom cen sprzyjał też wzrost konsumpcji w Chinach. W ciągu ostatnich 20 lat konsumpcja kukurydzy w Chinach wzrosła o ponad 110% (w tym aż o 13% w ciągu ostatnich 2 lat). Pomimo że gospodarka Chin jest niemal samowystarczalna w produkcji kukurydzy to rynek oczekuje, że szybki wzrost liczby ludności, zmiany nawyków żywieniowych oraz szybki spadek zapasów kukurydzy (w ciągu ostatnich 20 lat indeks zapasów spadł z ponad 50 tyg. konsumpcji do ok. 15 tyg.) doprowadzą do znacznego wzrostu importu surowca w przyszłości.

Wysokim poziomom cen kukurydzy sprzyjają również decyzje władz Stanów Zjednoczonych, które w grudniu 2010 r. przedłużyły na kolejny rok ulgi podatkowe dla producentów etanolu oraz nie zmienił wysokich poziomów ceł na import etanolu. Przemysł etanolowy odpowiada za ponad 40 % popytu na kukurydzę w USA (w 2005 r. było to jeszcze tylko 9%). Fakt ten wpłyną również na spadek eksportu ze strony największego producenta kukurydzy na świecie o ponad 15% w porównaniu do 2005 r.

Wnioski...

Nadchodzące tygodnie mogą być decydujące dla rynków zbóż. Ceny na rynkach ulegać powinny silnym wahaniom, na skutek informacji na temat zasiewów i jakości zbóż w krajach największych producentów oraz ilości opadów w rejonach dotkniętych suszą. Brak poprawy sytuacji pogodowej może sprzyjać utrzymywaniu się wysokich cen na rynkach zbóż. Z drugiej strony kontynuacji wzrostów nie powinny sprzyjać ceny ropy i innych surowców, które od kilku tygodniu znajdują się w fazie korekty. Brak zmian polityki monetarnej przez Amerykańską Rezerwę Federalną również powinien sprzyjać konsolidacji cen w średnim okresie.

Duży wpływ na rynki powinny mieć też informacje o decyzjach takich krajów jak Rosja, Ukrainy i Indie odnośnie ograniczeń w eksporcie zbóż (cła, kwoty eksportowe, zakazy). Korzystne dla owych krajów prognozy powinny sprzyjać uwalnianiu przez nie coraz większej ilości zbóż.

Zakładają utrzymywanie się wysokich cen przez kolejny sezon, w dłuższym okresie (przełom 2011/2012) spodziewać się można silnych spadków notowań "softów" na skutek prognoz wzrostu podaży surowców. Dynamicznym spadkom cen powinny sprzyjać również wysokie poziomy spekulacyjnych pozycji netto na giełdach towarowych.

Dział Analiz