"Mamy to! Miliardy pomocy publicznej na budowę pierwszej polskiej elektrowni atomowej. Jest zgoda Europy i są pieniądze. Pierwsze cztery miliardy jeszcze w tym miesiącu" - skomentował decyzję KE w serwisie X premier Donald Tusk.
Budowa elektrowni jądrowej w Polsce. Droga do uruchomienia finansowania projektu otwarta
"Zielone światło ze strony Komisji Europejskiej otwiera drogę do uruchomienia finansowania projektu" - przekazało w komunikacie prasowym Ministerstwo Energii. "Pierwsza polska elektrownia jądrowa to największa inwestycja w sektorze energetyki w historii Polski" - zaznaczono.
Wniosek o notyfikację Polska złożyła we wrześniu 2024 roku.
"Budowa pierwszej polskiej elektrowni jądrowej staje się faktem, a decyzja Komisji Europejskiej podkreśla ogromną siłę projektu, który realizujemy - powiedział minister energii Miłosz Motyka cytowany w komunikacie prasowym. "To nasz rząd zapewnił mu finansowanie i wystąpił o zgodę Komisji, którą otrzymaliśmy w rekordowym czasie - poniżej 12 miesięcy (od otwarcia postępowania - red.)".
Polski atom. Jakie następne kroki po uzyskaniu zgody KE?
"Następnym krokiem będzie przekazanie spółce Polskie Elektrownie Jądrowe środków z budżetu państwa na dalszą realizację projektu zgodnie z założonym harmonogramem" - przekazał Wojciech Wrochna, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Energii i Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej.
Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ) to spółka celowa, która realizuje projekt polskiej elektrowni jądrowej z ramienia polskiego rządu. Będzie przy tym współpracować z amerykańskimi firmami Westinghouse i Bechtel.
Jak powiedział Marek Woszczyk, prezes zarządu PEJ, zgoda KE na pomoc publiczną dla polskiej elektrowni jądrowej "otwiera drogę do podpisania z konsorcjum amerykańskich firm Westinghouse (dostawca technologii) i Bechtel (wykonawca prac budowlanych) umowy na wykonanie elektrowni".
Mechanizm wsparcia dla pierwszej polskiej elektrowni jądrowej
Mechanizm wsparcia dla projektu polskiej elektrowni jądrowej - według ME - obejmuje trzy podstawowe elementy:
- dokapitalizowanie inwestora, tj. spółki Polskie Elektrownie Jądrowe, przez Skarb Państwa (we wrześniu 2024 r. Polska informowała KE, że ten zastrzyk finansowy wyniesie ok. 14 mld euro i pokryje 30 proc. kosztów projektu);
- gwarancje Skarbu Państwa dla projektu obejmujące 100 proc. finansowania dłużnego;
- dwustronny kontrakt różnicowy na fazę eksploatacji elektrowni.
Kontrakt różnicowy będzie obowiązywał 40 lat. Ustalona zostanie cena referencyjna (wykonania) - jeśli cena rynkowa energii z polskiej elektrowni jądrowej będzie niższa od referencyjnej, państwo dopłaci wytwórcy różnicę.
"Zweryfikowany przez KE model finansowy zakłada cenę wykonania na poziomie poniżej 500 zł za MWh, który jest konkurencyjny w szczególności biorąc pod uwagę liczne korzyści, które elektrownia jądrowa zapewni dla całego systemu elektroenergetycznego" - zauważył resort energii w komunikacie.
Do 30 proc. produkcji będzie sprzedawane w ramach aukcji PPA (Power Purchase Agreement, system przetargów, w ramach którego producent energii oferuje ją na sprzedaż dużym odbiorcom w oparciu o stałe kontrakty, z ustaloną z góry ceną i wolumenem). Pozostałe 70 proc. trafi na rynki zorganizowane (giełdy) - jak zaznaczyło ME, "przy pełnej transparentności procesu".
Wprowadzono także mechanizm dzielenia nadzwyczajnych zysków. Jeśli takowe wystąpią, trafią bezpośrednio do budżetu państwa i będą mogły finansować zadania publiczne.
Podczas konferencji prasowej po posiedzeniu rządu minister energii Miłosz Motyka wskazał, że złożenie wniosku o pozwolenie na budowę planowane jest na 2027 r., a na 2028 r. zaplanowano wylanie betonu jądrowego pod pierwszy reaktor.
Miejsce, w którym powstanie pierwsza polska elektrownia jądrowa, to gmina Choczewo (lokalizacja Lubiatowo-Kopalino) w województwie pomorskim. Elektrownia docelowo ma składać się z trzech bloków. Pierwszy blok ma zostać ukończony w 2035 r., następnie zaplanowano jego testy. Potrwają one rok - prąd z pierwszego bloku ma popłynąć do sieci w 2036 r. Trzeci blok ma zacząć działać do 2038 r. Elektrownia jądrowa ma mieć moc do 3750 MWe (megawatów elektrycznych). Każdy blok będzie miał taką samą moc - 1250 MWe. Według rządowych szacunków, budowa elektrowni jądrowej pochłonie 192 mld zł.
