Emerytura nie wystarczy

Dwudziestopięcioletni mężczyzna, który wchodzi właśnie na rynek pracy i zarabia średnią krajową (2,5 tys. złotych brutto), za czterdzieści lat otrzyma 3,2 tys. złotych łącznie od ZUS i OFE jako emeryturę (źródło: kalkulator emerytalny KNUiFE).

Na tę sumę złożą się odprowadzane od pensji składki na ZUS i do otwartego funduszu emerytalnego, który będzie je pomnażał uzyskując średni wynik na poziomie 4 proc. rocznie. Ta stopa zwrotu może się wydawać w obecnych czasach - po trwającej od trzech lat hossie giełdowej - istotnie zaniżona, ale nie można zakładać, że dobra sytuacja na giełdzie potrwa pół wieku. Same OFE 4-proc. stopę zwrotu określają jako oczekiwanie na rozsądnym poziomie. Mierzenie wyżej byłoby już zbyt optymistyczne. W sumie jednak obliczona składka, to przecież znacznie powyżej obecnego przeciętnego wynagrodzenia.

W czym więc problem?

Trzy tysiące co miesiąc, to marzenie dzisiejszych emerytów, tyle że za czterdzieści lat ta kwota będzie stanowiła zaledwie jedną czwartą średniej pensji brutto, czyli równowartość dzisiejszych 630 złotych (zakładając, że zarobki Polaków będą rosły o 4 proc. rocznie). A to już nie brzmi tak optymistycznie. Biorąc pod uwagę rosnące z wiekiem wydatki na leki oraz rosnące koszty energii - jest oczywistym, że takie pieniądze nie tylko nie pozwolą utrzymać standardów życia z okresu aktywności zawodowej, ale także uniemożliwią przeżycie "od pierwszego do pierwszego" nawet w bardzo skromnych warunkach.

Okazuje się więc, że reforma emerytalna - choć była konieczna - absolutnie nie ma szans na spełnienie nadziei o życiu w dostatniej starości. Wyjście jest tylko jedno - o dodatkowe pieniądze na starość trzeba zadbać samemu.

Wbrew pozorom, nie jest to ani trudne, ani uciążliwe dla kieszeni ludzi przezornych, zwłaszcza że długofalowe efekty dokonane małym wysiłkiem, okażą się - o czym za chwilę - więcej niż satysfakcjonujące. Załóżmy, że nasz 25-latek odkłada dodatkowo 200 złotych miesięcznie właśnie z myślą o emeryturze. Po 10 latach zgromadzi 24 tys. złotych, a w ostatnim dniu pracy będzie mieć 96 tys. złotych do dyspozycji. To kwota bardzo skromna (będzie stanowiła zaledwie 7,5 przeciętnej pensji za 40 lat), która może co najwyżej osłodzić sam stresujący moment przejścia na emeryturę. Jak więc zrobić to tak, aby było dobrze?

Weźmy kwotę o połowę niższą - 100 złotych odkładanych co miesiąc. Te pieniądze, aby przyniosły owoce, muszą jednak pracować. Na przykład w funduszu inwestycyjnym, nawet niezbyt agresywnym. Zakładając, że przez pierwsze trzydzieści lat oszczędzania średni wynik z inwestycji wyniesie 10 proc. rocznie, a w kolejnych latach zmienimy profil inwestycyjny na ostrożny i stopa zwrotu spadnie do 5 proc. rocznie, w dniu przejścia na emeryturę nasz dzisiejszy 25-latek będzie dysponował kapitałem 360 tys. złotych - cztery razy więcej, niż gdyby odkładał co miesiąc dwa razy większą sumę, lecz jej nie inwestował. To także prawie 28 miesięcznych średnich pensji, które będą obowiązywać - przy naszych założeniach - za 40 lat. A mówimy przecież o odkładaniu nie indeksowanej kwoty 100 złotych miesięcznie - dziś 5 proc. średnich zarobków netto. Stopniowe podnoszenie odkładanych oszczędności, które postępowałoby zgodnie z waloryzacją płac, da efekty jeszcze lepsze, nie mówiąc już o odkładaniu większych kwot. W tym przypadku jednak dużo zależy od możliwości samych oszczędzających.

Chcąc na emeryturze utrzymać poziom życia z okresu aktywności zawodowej, powinno się z myślą o dostatniej starości odkładać systematycznie 5-10 proc. zarabianych pieniędzy. To nie tak duży wysiłek, za to gwarantujący efekt. Warunkiem jego osiągnięcia jest jednak systematyczność, no i rozpoczęcie oszczędzania i inwestowania tak szybko, jak to możliwe.

Marcin Panek

Jak inwestować z myślą o emeryturze?

wysokość miesięcznej inwestycji przykładowy okres inwestycji wartość zgromadzonych pieniędzy

200 PLN 15 lat 76 248 PLN

30 lat 368 894 PLN

500 PLN 15 lat 190 621 PLN

30 lat 922 237 PLN

1000 PLN 15 lat 381 243 PLN

30 lat 1 844 474 PLN

Symulacja zysków z planu systematycznego oszczędzania

Inwestycja w fundusze inwestycyjne, stopa zwrotu 9 proc. średniorocznie, zysk przed opodatkowaniem

wartość oszczędności okres wypłacania pieniędzy miesięczna wysokość wypłaty

368 894 PLN 5 lat 6 148 PLN

922 237 PLN 15 lat 5 123 PLN

1 844 474 PLN 20 lat 7 685 PLN

Propozycja wykorzystania zgromadzonych oszczędności

Wypłaty równe