Jak spełnić kryteria z Maastricht?

Deficyt budżetowy nie powinien przekraczać 3 proc. PKB, zaś dług publiczny nie może być większy niż 60 proc. PKB. Do tego dodać należy dwa kryteria, które powinny spełniać państwa kandydujące do Unii Gospodarczej i Walutowej: stopy procentowe kraju kandydującego nie powinny być wyższe niż 1,5 pkt proc. stóp procentowych w trzech krajach członkowskich o najniższym oprocentowaniu, a inflacja nie powinna być większa niż 1,5 pkt proc. powyżej inflacji w trzech krajach członkowskich o najniższej inflacji.

Po wprowadzeniu euro w życie okazuje się, że kryteria te uległy zmodyfikowaniu (np. warunki dotyczące średniej inflacji oraz stóp procentowych Eurolandu).

W ostatnim czasie pojawiły się pewne nieścisłości w wypełnianiu warunków przez obecnych członków Eurolandu, w szczególności Francję, RFN, Włochy i Portugalię. Spełnienie kryterium dotyczącego deficytu budżetowego w tych państwach okazało się bardzo trudne. We Francji deficyt sięga 2,6 proc. PKB, a w RFN niebezpiecznie zbliża się do granicy 2,9 proc. PKB.

Portugalia przyznała się do przekroczenia 3 proc. progu deficytu w minionym roku. Komisja Europejska zażądała, by kraje te dokonały odpowiedniej korekty w swoich gospodarczych działaniach.

Zarówno we Francji, jak i w Niemczech winą za ten stan rzeczy ekonomiści obarczają zbyt rozbudowany system opieki społecznej. Gospodarki te, aby stać się bardziej konkurencyjne na rynkach światowych wymagają restrukturyzacji. Francja zaczęła dokonywać zmian i od września br. stawki podatku dochodowego mają być obniżone o 5 pkt proc., a na przestrzeni pięciu lat mają spaść o 30 proc.

Francja zamierza też zrestrukturyzować system emerytalny (który praktycznie bankrutuje), obniżyć opłaty na opiekę społeczną wliczone w koszty pracy, zamierza tym samym zachęcić przedsiębiorczość do wykreowania nowych podmiotów gospodarczych.

Problemy Francji i Polski są bardzo podobne. Mamy wysoki deficyt budżetowy przekraczający kryterium z Maastricht. Polski system opieki społecznej jest zbyt rozbudowany i znaczna część ponoszonych przez pracodawców kosztów pracy wiąże się ze świadczeniami na opiekę socjalną, co m.in. przyczynia się do spadku przedsiębiorczości. Spełnienie warunków z Maastricht zmusza Polskę do usprawnienia systemu gospodarczego.

Jeśli chcemy wejść do Unii Walutowej i Gospodarczej w 2006 r. powinniśmy przygotowywać się już teraz. Wymaga to dokonania restrukturyzacji finansów publicznych poprzez zmniejszenie wydatków.