Amortyzacja w limicie 100 000 tysięcy zł

Zakres stosowania

Prawo dokonania jednorazowej amortyzacji w ramach omawianego limitu przepisy ustaw o pdof i o pdop przewidują dla każdego podatnika, u którego nakłady na środki trwałe w danym roku podatkowym wyniosły co najmniej 10 000 zł i nie przekroczyły 100 000 zł. W przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną limit 100 000 zł odnosi się do wszystkich wspólników tej spółki. Uregulowania w tym zakresie zawierają odpowiednio art. 22 ust. 1s i art. 22k ust. 14-21 ustawy o pdof (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509 ze zm.) oraz art. 15 ust. 1zd i art. 16k ust. 14-21 ustawy o pdop (Dz. U. z 2018 r. poz. 1036 ze zm.).

W minimalnym limicie analizowanej preferencji, czyli w 10 000 zł, podatnik może uwzględnić wartość kilku środków trwałych, pod warunkiem że wartość każdego z nich jest wyższa niż 3500 zł (przykład 1). Natomiast gdy wydatki podatnika na dopuszczone do amortyzacji w ten sposób środki trwałe przekroczą 100 000 zł w skali roku, nadwyżkę ponad tę kwotę przedsiębiorca będzie amortyzował w następnych latach podatkowych według metody liniowej lub degresywnej (przykład 2).

Z uwagi na to, że ten rodzaj preferencji nie stanowi - w odróżnieniu od jednorazowej amortyzacji wynikającej z art. 22k ust. 7-13 ustawy o pdof i odpowiednio art. 16k ust. 7-13 ustawy o pdop - pomocy de minimis, z tego ustawowego rozwiązania mogą także korzystać przedsiębiorcy, którzy np. w ostatnich kilku latach otrzymywali lub otrzymują dofinansowanie ze środków pochodzących z Unii Europejskiej.

Przepisy ustaw wprost wymieniają kategorie środków trwałych, do których ma zastosowanie omawiane rozwiązanie amortyzacyjne. Z ich uregulowań wynika, że jednorazowa amortyzacja w limicie 100 000 zł odnosi się wyłącznie do fabrycznie nowych środków trwałych z grup 3-6 i 8 KŚT. Tym samym w ogóle nie dotyczy wartości niematerialnych i prawnych, a także środków trwałych z grupowania 1-2 KŚT, czyli m.in. budynków i lokali oraz obiektów inżynierii lądowej i wodnej, a także do całej grupy 7 KŚT, czyli wszelkich środków transportu.

Zaliczki na środki trwałe

Oprócz dokonywania w ramach 100 000 zł jednorazowej amortyzacji wskazanych środków trwałych, przedsiębiorcy spełniający warunki do korzystania z tego przyspieszenia amortyzacyjnego, mają dodatkowy przywilej. Otóż ustawodawca zezwala im na rozliczanie części wydatków na nabycie fabrycznie nowych środków trwałych zanim jeszcze wejdą w ich posiadanie. W tym celu dał im możliwość zaliczania bezpośrednio w ciężar firmowych kosztów podatkowych dokonanych wpłat (np. zaliczek) na poczet nabycia fabrycznie nowych środków trwałych, które zostaną dostarczone w kolejnych okresach sprawozdawczych (tj. miesiącu, kwartale lub roku). To powoduje, że ustawowy amortyzacyjny limit 100 000 zł w skali roku podatkowego obejmuje łącznie kwotę odpisu amortyzacyjnego oraz kwotę dokonanej wpłaty na poczet dostawy środka trwałego (przykład 3).

Podwójna jednorazowa amortyzacja

Podatnicy rozpoczynający w roku podatkowym działalność gospodarczą oraz mali podatnicy mają prawo skorzystać zarówno z jednorazowej amortyzacji będącej pomocą de minimis w ramach limitu 50 000 euro, jak i amortyzacji w limicie 100 000 zł. Jednak gdy podatnik w związku z nabyciem środka trwałego jest uprawniony do obu preferencji, to w przypadku zbiegu tych dwóch uprawnień musi dokonać wyboru i zdecydować, z której z nich skorzysta. Decyzja w tym zakresie należy wyłącznie do niego i odnosi się do konkretnego środka trwałego.

Doliczenia do przychodu

Uregulowania w analizowanym zakresie przewidują obowiązek doliczenia do przychodów zaliczonej uprzednio do firmowych kosztów uzyskania przychodów zaliczki wpłaconej na środek trwały (art. 22k ust. 21 ustawy o pdof i odpowiednio art. 16k ust. 21 ustawy o pdop). Znajduje on zastosowanie, jeżeli przed nabyciem środka trwałego podatnik zakończy działalność gospodarczą albo zmieni formę opodatkowania przychodów uzyskiwanych z tej działalności na zryczałtowaną. Natomiast po nabyciu środka trwałego obowiązek ten pojawia się, gdy podatnik zbywa odpłatnie środek trwały albo rezygnuje z możliwości stosowania jednorazowej amortyzacji.