Rada Ministrów w sprawie pomocy publicznej

Programy pomocy publicznej są instrumentem, którym posługuje się Komisja Europejska, zezwalając na udzielanie pomocy publicznej w krajach Unii Europejskiej. Każde państwo członkowskie ma obowiązek przedkładać Komisji programy pomocowe do oceny ich zgodności z regułami dopuszczalności pomocy publicznej. Notyfikacja programu oznacza jednak, że do czasu wydania decyzji stwierdzającej dopuszczalność pomocy państwo członkowskie nie może jej udzielać. Wydanie decyzji zezwalającej na udzielanie pomocy pozwala państwu członkowskiemu udzielać jej, w granicach określonych programem, bez uzyskiwania każdorazowo zgody Komisji.

Komisja Europejska wezwała państwa stowarzyszone do przedstawienia jej programów pomocy publicznej, ocenionych jako zgodne z ich prawodawstwem o regułach dopuszczalności. Wykazy programów powinny zostać dołączone do traktatów akcesyjnych. Sejm RP uchwalił 27 lipca br. ustawę o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców, która wprowadza instytucję programów pomocowych. Czekanie z opracowaniem programów pomocy publicznej na wejście w życie ustawy groziłoby niewykonaniem zadania przed zakończeniem prac nad traktatem akcesyjnym. Z tych względów Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przygotował informację o konieczności przygotowania programów oraz wzorzec ich opracowania.

Przygotowany we wzorze wykaz informacji, które powinny znaleźć się w programie, ma charakter uniwersalny, tj. ma zastosowanie do każdego tytułu pomocy. W zależności jednak od tego, jaki będzie ten tytuł, rozwinięcia będzie wymagał pkt. 5, czyli warunki dopuszczalności pomocy.

Program powinien zawierać: nazwę, podstawę prawną udzielenia pomocy, jej przeznaczenie (pomoc horyzontalna, hutnictwo żelaza i stali, budownictwo okrętowe, górnictwo węglowe, motoryzacja, żegluga morska, sektor włókien syntetycznych, pomoc regionalna, inne tytuły), formę pomocy (np. dotacja, dopłaty do oprocentowania kredytów, zwolnienia z podatków, kontyngenty taryfowe, odroczenie terminu płatności podatku).

Określając warunki dopuszczalności pomocy, należy pamiętać, że w zależności od jej przeznaczenia są one szczegółowo określone i powinny być wpisane expresis verbis w program pomocowy. Należy w nim umieścić także koszty kwalifikujące się do objęcia pomocą, wielkość środków przewidzianych na udzielenie pomocy w danym programie, czas trwania programu, organy udzielające pomocy oraz beneficjentów programu i zakres terytorialny udzielania pomocy (czy program adresowany jest do lokalnych przedsiębiorców, czy całego kraju).

Tworzenie obecnie programów doraźnych (np. na ratowanie przedsiębiorstwa czy jego restrukturyzację) jest niecelowe, z wyjątkiem pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw, gdyż musiałyby indywidualnie być zgłaszane do Komisji Europejskiej w celu uzyskania jej zgody na udzielenie takiej pomocy.