Bank celuje w innowacyjne firmy

Polskie firmy stoją przed wyzwaniem dostosowania się do zmieniających warunków rynkowych, określanych jako rewolucja technologiczna 4.0.

Jak wynika z badania "Digital IQ 2017" - przedsiębiorcy zaczęli już planować działania w obszarze Internetu rzeczy - IoT (60 proc.), sztucznej inteligencji - AI (53 proc.) czy robotyki (44 proc.). Rodzime przedsiębiorstwa dostrzegają zatem potencjał jaki tkwi w rewolucji technologicznej 4.0, cyfryzacji i digitalizacji biznesu. Chcą być obecne nie tylko w internecie, ale szukają w nowych technologiach szansy na rozwój i rynkowy sukces. Także te mikro-, małe i średnie, chociaż przed nimi wciąż jeszcze jest wiele pracy.

Jak dowodzą autorzy kolejnego badania: "Smart Industry Polska 2018" - dla sporej grupy firm - rewolucja technologiczna to wciąż temat bardzo odległy. Strategia wdrożenia przemysłu 4.0 jest obecna jedynie w 15,5 proc. ankietowanych firm. Ponad 60 proc. przedsiębiorców reprezentujących sektor mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw produkcyjnych w Polsce nie słyszało o tej koncepcji.

Firmy, które wdrożyły strategię lub planują to zrobić w najbliższych latach, wskazują, że głównym powodem dla tego rodzaju działań są: potrzeba obniżenia/optymalizacji kosztów, konieczność uzyskania przewag konkurencyjnych, poprawa jakości produkcji, poprawa wydajności, zwiększenie elastyczności i bezpieczeństwa produkcji.

Jednocześnie firmy podkreślają, że bariery wdrażania nowych technologii są bardzo wyraźne. To w większości przypadków brak środków własnych, czasu, pracowników i kwalifikacji, by podjąć się takiego działania. Przemysł 4.0. i - szerzej - rewolucja technologiczna 4.0 - wymaga odpowiedniego zaangażowania wielu stron w skomplikowany proces zmiany. Z jednej, przedsiębiorców, którzy muszą zrozumieć, że jest to dla nich szansa na rozwój i utrzymanie przewagi konkurencyjnej na rynku, wzrost produktywności i odpowiedź na zmieniające się oczekiwania klientów. Z drugiej, państwo, które wykorzystując w tym odpowiednie instytucje i instrumenty finansowe - może wspierać rodzime firmy w ich drodze ku innowacyjności. Oferując nie tylko programy dotacyjne na rozwój nowych technologii i innowacji w MŚP, ale również zapewniając dostęp do konkurencyjnego finansowania na różnym etapie rozwoju projektu lub firmy - administracja państwowa i dedykowane temu instytucje rozwojowe mogą sprawić, że 4.0 rewolucja technologiczna, także w mikro- i małym biznesie w Polsce zagości na stałe. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Bank Gospodarstwa Krajowego, oferują w ramach własnych polityk wspierania przedsiębiorczości i innowacji w firmach programy finansujące wynalazki, innowacje, nowe technologie, prace badawczo-rozwojowe. Firmy, mogą pozyskać pieniądze nie tylko na rozwój pomysłu, ale również na ich wdrożenie.

Innowacje nie są ani proste, ani tanie. Do tego ryzyko niepowodzenia dla projektów, głównie w początkowej fazie rozwoju jest na tyle wysokie, że firmy rezygnują świadomie z wzięcia na siebie prac badawczo-rozwojowych. By temu zaradzić, przedsiębiorcy muszą czuć, że nie są z tym wyzwaniem sami. Ograniczając ryzyko, np. na drodze zaangażowania środków publicznych, firmy też chętniej będą je podejmować. A dzięki instrumentom finansowym nie tylko tym wspierającym rozwój innowacji, ale też ich wdrożenie - częściej implementować. Nie bez powodu jedną z najważniejszych barier jest właśnie ta związana z dostępem do finansowania.

Z problemem pozyskania pieniędzy zderzają się firmy na różnym etapie rozwoju. Start-upy - nie mające historii kredytowej, mikro- i małe przedsiębiorstwa bez środków trwałych wystarczających na zabezpieczenie kredytu, średnie - dla których ryzykowna inwestycja może być zbyt kosztowna. Przed "problemem innowacji" stają też banki, które mierząc ryzyko często nie mają odpowiednich produktów dla firm innowacyjnych i technologicznych.

Dlatego Bank Gospodarstwa Krajowego (będący w grupie Polskiego Funduszu Rozwoju) wychodzi z ofertą do firm, które chcą inwestować w nowe technologie. Dla tych małych, które podejmują wyzwanie innowacyjności, bank rozwoju oferuje bezpłatne gwarancje spłaty kredytu - Biznesmax z dotacją na spłatę odsetek. To kolejna gwarancja kredytowa oferowana przez bank, tym razem jest jednak przeznaczona dla znacznie węższej grupy przedsiębiorstw, które są gotowe na wdrożenie innowacji, w tym wyników prac B+R. By ograniczyć ryzyko takiej inwestycji, zwiększyć zdolność firm do kredytu na innowacje i zachęcić je dodatkowo do większej aktywności w obszarze innowacji, BGK zabezpieczy nawet do 80 proc. kredytu komercyjnego, tym samym zwiększając dostępność finansowania dla firm.

Sama procedura nie jest zbyt skomplikowana. Trzeba pamiętać, że BGK wspiera MŚP za pośrednictwem banków komercyjnych. Wystarczy więc, by podczas składania wniosku do jednego z banków współpracujących z BGK o kredyt, przedsiębiorca dodatkowo złożył wniosek o udzielenie przez BGK gwarancji na zaciągane zobowiązanie. Niezbędne będzie także przedstawienie planu projektu inwestycyjnego. Po przejściu analizy wniosku i ocenie zdolności kredytowej umowa jest podpisywana, a BGK zabezpieczy do 80 proc. zobowiązania.

Mało tego, przedsiębiorca może uzyskać dopłatę do spłaty odsetek w formie dotacji za okres nie dłuższy niż trzy lata. Maksymalna dopłata do oprocentowania to 5 proc. dla kredytów objętych gwarancją przed końcem 2020 r. Od 1 stycznia 2021 r. dopłata wyniesie 3,33 proc. Wnioski o dopłatę są przyjmowane do 30 listopada 2023 r. lub do wyczerpania środków. Bank przeznaczył na dopłaty 348,5 mln zł.

mk