Stopy procentowe w Polsce bez zmian

13 z 20 ankietowanych przez PAP Biznes ekonomistów prognozuje stabilizację stóp procentowych w Polsce przez cały 2019 r. Pozostali, za wyjątkiem jednego, spodziewają się pierwszej podwyżki w IV kwartale 2019 r.

13 ekonomistów oczekuje, że stopa referencyjna będzie wynosić 1,50 proc. na koniec 2019 r. (o 1 więcej niż poprzednio), sześciu, że będzie to 1,75 proc. (1 głos mniej), a jeden, że 2,00 proc. (bez zmian). Żaden ekonomista nie spodziewa się więcej niż dwóch podwyżek do końca 2019 r.

Osiem z dziesięciu ośrodków, które zdecydowały się przedstawić prognozy w dalszym horyzoncie czasowym, prognozuje, że w I połowie 2020 r. RPP podwyższy stopy procentowe przynajmniej o 25 pb. Dwa z nich uważa, że będzie to kontynuacja cyklu podwyżek rozpoczętego w 2019 r.

RPP po raz ostatni zmieniła poziom stóp procentowych w marcu 2015 roku, obniżając je o 50 pb.

Środowa decyzja RPP oznacza, że w skali rocznej referencyjna stopa NBP wynosić będzie nadal 1,50 proc., lombardowa 2,50 proc., depozytowa 0,50 proc., zaś redyskonta weksli 1,75 proc.

Główna ekonomistka Banku Pocztowego Monika Kurtek uważa, że stopy pozostaną na dotychczasowym poziomie. Przypomina też, że na podstawie wypowiedzi członków RPP można się spodziewać, że wysokość stóp nie zmieni się do końca 2019 roku.

Monika Kurtek dodaje, że podejmując decyzję członkowie Rady będą znali najnowszą projekcję inflacji i wzrostu gospodarczego. Publikowany trzy razy w roku dokument jest jednym z najważniejszych opracowań, na podstawie których podejmowane są decyzje o wysokości stóp.

Ekonomiści nnie spodziewali się, że Rada Polityki Pieniężnej zmieni poziomu stóp. Jako powód wskazują przede wszystkim utrzymującą się niską inflację.

......................

Według NBP pojawiła się także opinia, że w razie hipotetycznego załamania się aktywności gospodarczej, połączonego z wyraźnym pogorszeniem się nastrojów konsumentów i przedsiębiorstw, w dłuższym okresie zasadne może być rozważenie obniżenia stóp procentowych lub zastosowania niestandardowych instrumentów polityki pieniężnej.

W dokumencie napisano, że członkowie Rady podkreślali na posiedzeniu, że w polskiej gospodarce nie występują obecnie wyraźne nierównowagi zewnętrzne i wewnętrzne.

"Wskazywano, że saldo na rachunku obrotów bieżących pozostaje zbliżone do zera, a dynamika kredytu dla sektora niefinansowego pozostaje umiarkowana, tj. niższa od wzrostu nominalnego PKB" - napisano.

RPP przeprowadziła ostatnio dyskusję na temat rosnących cen energii.

Niektórzy członkowie Rady zaznaczali, że wzrost cen energii może podwyższać inflację nie tylko w krótkim, ale także w dłuższym okresie. "Przyczynić się do tego może - w ich opinii - konieczność modernizacji dotychczasowej infrastruktury energetycznej, związana m.in. z dążeniem do dywersyfikacji źródeł pozyskania energii" - napisano.

Zdaniem tych członków Rady, choć podwyżki cen energii dla gospodarstw domowych prawdopodobnie będą w najbliższym czasie nieznaczne, to dla przedsiębiorstw mogą być istotne i zwiększą koszty działalności firm.

Z kolei niektórzy członkowie Rady oceniali ponadto, że wzrosty cen energii mogą podwyższyć oczekiwania inflacyjne w gospodarce.

Jeszcze inni członkowie Rady podkreślali natomiast, że prawdopodobieństwo silnego wzrostu inflacji ze względu na wzrost kosztów energii jest ograniczane przez silną konkurencję wśród przedsiębiorstw, która może zwiększać skłonność firm do redukcji marż lub innych kosztów w celu zachowania udziału w rynku, a także oczekiwane spowolnienie dynamiki PKB.

W odniesieniu do oczekiwań inflacyjnych członkowie ci zaznaczali, że w dłuższym okresie nie widać ryzyka ich nadmiernego wzrostu.

Rada postanowiła utrzymać stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie:

- stopa referencyjna 1,50 proc. w skali rocznej;

- stopa lombardowa 2,50 proc. w skali rocznej;

- stopa depozytowa 0,50 proc. w skali rocznej;

- stopa redyskonta weksli 1,75 proc. w skali rocznej;

W świetle nowej projekcji NBP nie widać przesłanek, żeby w 2019 roku stopy procentowe miały ulec zmianie - poinformował Adam Glapiński, prezes NBP.

"Ta projekcja wpłynęła, że dyskusja była bardziej ożywiona i dłuższa, ale moje osobiste przewidywania w ramach projekcji, nie zmieniły się. Nic takiego się nie dzieje, co wskazywałoby, że nastąpiły trwałe wskazania, że Rada powinna jakieś działania podjąć" - powiedział Glapiński podczas konferencji po posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej.

Dodał, że RPP nie widzi obecnie żadnych zagrożeń, ze strony spirali presji cen czy efektu "drugiej rudny".

"Uważam, że w świetle tej projekcji nie widzę żadnych przesłanek, by w 2019 roku stopy miały ulec zmianie (...) Co do 2020 roku trudno coś powiedzieć, (...) ale jeżeli nie pojawią się jakieś nowe elementy, to samo odnosi się do 2020 roku" - powiedział Glapiński.

Na pytanie dlaczego RPP nie zdecydowała się na podniesienie stóp proc. na obecnym posiedzeniu Glapiński odpowiedział: "Nie było żadnych podstaw, żeby taką decyzję podjąć".

RPP ocenia, że inflacja w 2019 r. może przekroczyć 2,5 proc., choć pozostanie w dopuszczalnym paśmie odchyleń od celu - podano w komunikacie po posiedzeniu. Rada podtrzymała, że obecny poziom stóp proc. sprzyja utrzymaniu gospodarki na ścieżce zrównoważonego wzrostu oraz pozwala zachować równowagę makroekonomiczną.

"W ocenie Rady bieżące informacje oraz wyniki projekcji wskazują na relatywnie korzystne dla perspektywy krajowej koniunktury, choć w kolejnych latach nastąpi prawdopodobnie stopniowe obniżenie się wzrostu PKB. Zgodnie z projekcją, w 2019 r. m. in. w wyniku pozostającego poza oddziaływaniem polityki pieniężnej wzrostu cen energii inflacja prawdopodobnie przekroczy cel 2,5 proc., choć pozostanie w przedziale odchyleń od celu. W średnim okresie ograniczająco na dynamikę cen będzie natomiast oddziaływało oczekiwanie spowolnienia dynamiki wzrostu gospodarczego. W efekcie w horyzoncie oddziaływania polityki pieniężnej inflacja będzie kształtować się w pobliżu celu inflacyjnego" - napisano.

"Rada ocenia, że obecny poziom stóp procentowych sprzyja utrzymaniu polskiej gospodarki na ścieżce zrównoważonego wzrostu oraz pozwala zachować równowagę makroekonomiczną" - dodano. Rada podtrzymała ocenę, że dynamika cen konsumpcyjnych w Polsce pozostaje umiarkowana, mimo wysokiego wzrostu PKB i wyższego rok do roku wzrostu płac.

W komunikacie podano, że napływające dane wskazują na utrzymanie się dobrej koniunktury, choć w III kw. wzrost PKB był prawdopodobnie niższy niż w I połowie 2018 r.

................................

RPP odnotowała wpływ wzrostu cen energii na perspektywy inflacji

Zgodnie z naszymi oczekiwaniami Rada Polityki Pieniężnej nie zmieniła dziś stóp procentowych (stopa referencyjna wynosi 1,50%). W komunikacie po posiedzeniu Rada podtrzymała ocenę, zgodnie z którą "obecny poziom stóp procentowych sprzyja utrzymaniu polskiej gospodarki na ścieżce zrównoważonego wzrostu oraz pozwala zachować równowagę makroekonomiczną".

W komunikacie znalazło się również stwierdzenie, że "bieżące informacje oraz wyniki projekcji wskazują na relatywnie korzystne perspektywy krajowej koniunktury, choć w kolejnych latach nastąpi prawdopodobnie stopniowe obniżenie się wzrostu PKB".

W ocenie Rady, zgodnie z listopadową projekcją inflacji, w 2019 r. m.in. "w wyniku pozostającego poza oddziaływaniem polityki pieniężnej wzrostu cen energii inflacja prawdopodobnie przekroczy 2,5%, choć pozostanie w przedziale odchyleń od celu.

W średnim okresie ograniczająco na dynamikę cen będzie natomiast oddziaływało oczekiwane spowolnienie dynamiki wzrostu gospodarczego. W efekcie, w horyzoncie oddziaływania polityki pieniężnej inflacja będzie kształtować się w pobliżu celu inflacyjnego."

Projekcja NBP: wyższa inflacja i spowolnienie wzrostu

Zgodnie z naszymi oczekiwaniami przewidywana w listopadowej projekcji NBP ścieżka inflacji w 2019 r. została - w porównaniu z projekcją lipcową - zrewidowana wyraźnie w górę, co było związane głównie z wyższą oczekiwaną dynamiką cen nośników energii. Zgodnie z projekcją - przygotowaną przy założeniu niezmienionych stóp procentowych NBP - inflacja znajdzie się z 50-procentowym prawdopodobieństwem w przedziale 1,7%-1,9% w 2018 r. (wobec 1,5-2,1% w projekcji lipcowej), 2,6%-3,9% w 2019 r. (wobec 1,9-3,5%) oraz 1,9%-3,9% w 2020 r. (wobec 1,7-3,9%).

Oznacza to, że zgodnie z projekcją inflacja znacząco przekroczy cel inflacyjny RPP (2,5%) w 2019 r. Ponadto, oczekiwana w projekcji inflacja w 2019 r. kształtuje się wyraźnie powyżej naszej prognozy (por. MAKROmapa 22.10.2018).

Zgodnie z projekcją w 2020 r. cel RPP zostanie wyraźnie przekroczony, jednak inflacja utrzyma się w przedziale dopuszczalnych odchyleń od celu (1,5% - 3,5%). Zgodnie z naszymi oczekiwaniami w projekcji listopadowej utrzymana została spadkowa trajektoria tempa wzrostu PKB w kolejnych kwartałach.

Oczekiwane w projekcji tempo wzrostu PKB znajdzie się z 50-procentowym prawdopodobieństwem w przedziale 4,4%-5,2% w 2018 r. (wobec 4,0-5,2% w projekcji lipcowej, 2,7-4,4 % w 2019 r. (wobec 2,8%-4,7%) i 2,3%-4,2% w 2020 r. (2,4-4,3%). Projekcja NBP kreśli zatem scenariusz wzrostu inflacji powyżej celu inflacyjnego w całym horyzoncie prognozy w warunkach łagodnego spowolnienia wzrostu gospodarczego, którego profil jest zbliżony do spodziewanego w projekcji lipcowej.

Prezes NBP: założony wzrost cen energii w 2019 r. jest bardzo konserwatywny

Na konferencji po posiedzeniu RPP A. Glapiński podtrzymał ocenę dotyczącą ewentualnych zmian stóp procentowych w 2019 r. Jego zdaniem w świetle wyników listopadowej projekcji inflacji "nie ma żadnych przesłanek żeby stopy miały ulec zmianie w 2019 r.". Stwierdził on jednocześnie, że "jeśli nie pojawią się nowe elementy", to stopy mogłyby pozostać stabilne również w 2020 r. (na konferencji w październiku poinformował, że w ocenach perspektyw stóp "nie chciałby wybiegać w rok 2020").

Prezes NBP poinformował, że główną przyczyną znaczącego wzrostu inflacji oczekiwanej w projekcji w 2019 r. jest uwzględnienie wpływu spodziewanego silnego wzrostu cen energii na ceny towarów i usług konsumpcyjnych. W jego ocenie w projekcji przyjęto bardzo konserwatywne założenie dotyczące wzrostu cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych, co istotnie podbiło prognozę wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych. Wypowiedź tę interpretujemy jako sygnał istotnego ryzyka w dół dla projekcji inflacji w 2019 r. Naszą interpretację będziemy mogli zweryfikować po zapoznaniu się ze szczegółowymi wynikami projekcji w przyszłym tygodniu. Interpretacja ta jest spójna z naszą prognozą inflacji, w której założyliśmy brak podwyżek cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych w 2019 r.

A. Glapiński akcentował również podażowy (kosztowy) charakter impulsu inflacyjnego związanego z oczekiwanym wzrostem cen energii elektrycznej, który będzie efektem decyzji Urzędu Regulacji Energetyki.

Podkreślał on, że jego przyczyna jest "zewnętrzna" (nie jest efektem nadmiernego popytu) i w związku z tym RPP nie powinna reagować na związany z nim wzrost inflacji. Jego zdaniem reakcję taką uzasadniałby wzrost oczekiwań inflacyjnych i towarzysząca mu spirala płacowo-cenowa (przyspieszenie wzrostu jednostkowych kosztów pracy), jednak w ocenie prezesa NBP tempo wzrostu płac "nie budzi niepokoju". Ocenę tę podzielili obecni na konferencji członkowie RPP - J. Osiatyński i R. Sura.

Stopy NBP bez zmian do marca 2020 r.

Dzisiejsze wypowiedzi A. Glapińskiego są spójne z naszym scenariuszem, zgodnie z którym stopy procentowe NBP nie zmienią się do końca 2019 r. (pierwsza podwyżka stóp o 25 pb w marcu 2020 r.).

Obecne oczekiwania rynkowe wskazują na pierwszą podwyżkę stóp w IV kw. 2019 r.

Dzisiejsze wypowiedzi prezesa NBP są naszym zdaniem lekko negatywne dla kursu złotego i rentowności obligacji.

Jakub Borowski