Tworzona Rada Fiskalna będzie miała za zadanie oceniać zgodność budżetu z krajowymi i unijnymi regułami fiskalnymi oraz efektywności ram budżetowych, a także analizować prognozy makroekonomiczne. Pierwszy budżet, któremu się przyjrzy, będzie dotyczyć 2027 roku.
Jak informował resort finansów w styczniu, powołanie nowego ciała, to odpowiedź na przepisy unijne, które zobowiązały państwa Unii Europejskiej do posiadania niezależnych instytucji fiskalnych. Polska jest jedynym krajem UE, który nie ma jeszcze takiej jednostki.
Członków Rady Fiskalnej wybierze Sejm, jednak nie ma w tym pełnej swobody. Musi bowiem wybrać ze wskazanych kandydatów przez prezydenta, ministra finansów, prezesa Najwyższej Izby Kontroli, Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich, a także przedstawicieli pracodawców i pracowników z Rady Dialogu Społecznego oraz strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Kandydaci do Rady Fiskalnej. Sejm wybierze spośród nich
Biuro prasowe Sejmu poinformowało, że wszystkie podmioty uprawnione do zgłoszenia kandydatów do Rady Fiskalnej skorzystały ze swojego uprawnienia i wskazały kandydatów w wymaganej liczbie (co najmniej dwóch, a maksymalnie trzech) w określonym w przepisach terminie - podaje "Dziennik Gazeta Prawna".
Konkretnych nazwisk Kancelaria Sejmu nie ujawnia. Zdradzają je jednak poszczególne podmioty, które wybierają kandydatów na członków Rady.
Jako pierwszy nazwiska podał "Business Insider". Wskazanie kandydatów na przewodniczącego należy do ministra finansów Andrzeja Domańskiego. W ramach zgłoszonego naboru z ośmiu kandydatur, które wpłynęły, resort finansów wskazał na Sławomira Dudka, prezesa think tanku Instytut Finansów Publicznych. W przeszłości był szefem departamentu analiz w resorcie finansów - odszedł stamtąd za czasów rządów PiS. Był m.in. mocnym krytykiem polityki fiskalnej rządu Mateusza Morawieckiego.
Kontrkandydatką Dudka w pokierowaniu Radą - wskazaną również przez MF - jest Dorota Poznańska. Za czasów koalicji PO-PSL była dyrektorką Departamentu Analiz Strategicznych w kancelarii premiera.
Prezydent Karol Nawrocki miał zaproponować Łukasza Hardta, byłego członka Rady Polityki Pieniężnej wskazanego przez prezydenta Andrzeja Dudę, będącego obecnie doradcą przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego. Drugą kandydatką została Barbara Brodowska-Mączka, która przez dwie dekady pracowała w resorcie finansów. W 2018 r. objęła stanowisko dyrektora generalnego, a później została dyrektorem generalnym kancelarii prezydenta Dudy.
Kandydaci do Rady Fiskalnej wskazani przez NIK, rektorów, pracodawców, związki zawodowe i samorządy
W wybór recenzentów polityki budżetowej zaangażowana jest również Najwyższa Izba Kontroli. Kandydatów zdążył wskazać były prezes Marian Banaś. NIK postawiła na kontrolera Wojciecha Niemyskiego, profesora z SGH Krzysztofa Kluzę oraz Augustyna Kubika, byłego wiceministra rozwoju regionalnego oraz audytora w Europejskim Trybunale Obrachunkowym.
Prof. Andrzej Torój z SGH oraz prof. Beata Guziejewska z Uniwersytetu Łódzkiego - to kandydaci wskazani przez rektorów. Torój w przeszłości był związany z resortem finansów, a później z firmą konsultingową EY. Z kolei Guziejewska kieruje Katedrą Finansów Publicznych na UŁ.
Pracodawcy także wskazali na nazwiska znanych ekonomistów - podał "BI". To Marcin Mrowiec, jeden z dwóch kandydatów do RF zaproponowanych przez pracodawców z Rady Dialogu Społecznego - w przeszłości był głównym ekonomistą Banku Pekao, a obecnie jest głównym ekonomistą firmy doradczej Grant Thornton. Drugim kandydatem jest dr hab. Jacek Tomkiewicz z Akademii Leona Koźmińskiego, dziekan Kolegium Finansów i Ekonomii na tej uczelni.
Z kolei "DGP" podał, że związki zawodowe zaproponowały kandydatury Jakuba Sawulskiego, ekonomistę z SGH, a także wicedyrektora departamentu strategii w resorcie funduszy, w przeszłości związanego z Polskim Instytutem Ekonomicznym. Drugim kandydatem został Marcin Wroński - w tym przypadku również chodzi prawdopodobnie o wykładowcę SGH.
Strona samorządowa - jak wynika z ostatnich infomracji - miała postawić na dr. hab. Michała Bitnera, prawnika i specjalistę w zakresie prawa finansowego. Kandydatami zostali także dr hab. Karina Bedrunka-Gudaniec z Uniwersytetu Opolskiego oraz prof. Beata Zofia Filipiak z Uniwersytetu Szczecińskiego.
Jak wygląda proces wyboru członków Rady Fiskalnej?
Nazwiska osób zgłoszonych do Rady Fiskalnej zostaną przekazane marszałkowi Sejmu. Kolejnym etapem będzie ich przesłuchanie i ocena przez sejmową Komisję Finansów Publicznych. Na razie nie znamy daty przesłuchań.
Po zakończeniu tego procesu posłowie wybiorą siedmioosobowy skład nowej Rady, który następnie zostanie poddany zatwierdzeniu przez Senat.
