Pakiety medyczne pod okiem fiskusa

Powszechnie znane są problemy związane z podatkiem dochodowym, z jakimi spotykają się przedsiębiorcy decydujący się sfinansować swoim pracownikom dodatkową opiekę medyczną w postaci pakietów (abonamentów) medycznych. Choć temat ten jest zdecydowanie rzadziej komentowany, warto przyjrzeć się konsekwencjom sfinansowania pakietów medycznych na gruncie podatku VAT.

Aktualnie kwestię nieodpłatnych świadczeń na rzecz pracowników reguluje art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT stanowiący, iż za odpłatne świadczenie usług - a zatem czynność podlegającą opodatkowaniu - uznaje się również: nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. W uproszczeniu można stwierdzić, iż opodatkowaniu podlega każde nieodpłatne świadczenie dla celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Ponadto pamiętać należy, iż przepis ten w brzmieniu obowiązującym do 31 marca 2011 r. przewidywał jeszcze jedną przesłankę warunkującą rozpoznanie podlegającego opodatkowaniu nieodpłatnego świadczenia, a mianowicie przysługiwanie podatnikowi prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części. Ponieważ usługi medyczne nabywane przez pracodawców podlegały zwolnieniu z podatku VAT, toteż nie występował podatek naliczony, który mógłby zostać odliczony, w konsekwencji przyjmowano, iż podatnikowi nabywającemu usługę (pracodawcy) nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Pogląd ten zgodny jest ze stanowiskiem Ministra Finansów (vide: interpretacja indywidualna z dnia 23 marca 2011 r., sygn. IPPP1/443-157/11-4/AW).

W aktualnie obowiązującym stanie prawnym uznanie nieodpłatnego udostępnienia pracownikom dodatkowego pakietu (abonamentu) medycznego za odpłatne świadczenie usług jest nieuniknione. Niemniej, ustawodawca - szczęśliwie dla podatników i pracowników - dostrzegł ten problem i wraz z nowelizacją art. 8 ustawy o VAT rozszerzył katalog czynności zwolnionych z podatku VAT.

Otóż, do istniejącego już art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT, przewidującego zwolnienie z VAT usług w zakresie opieki medycznej, służącej profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze, oraz pkt. 19 odnoszącego się do tego samego rodzaju usług, ale świadczonych w ramach wykonywania zawodów: lekarza i lekarza dentysty, pielęgniarki i położnej, medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, psychologa; ustawodawca dodał art. 43 ust. 1 pkt 19a ww. ustawy zwalniający z podatku VAT świadczenie usług, o których mowa w pkt 18 i 19, jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w pkt 18 i 19.

Warto w tym miejscu wyjaśnić, iż w przypadku, gdy podatnik (w analizowanym przypadku pracodawca), działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi (art. 8 ust. 2a ustawy o VAT).

Reasumując, kiedy pracodawca na swój koszt decyduje się na umożliwienie pracownikowi korzystania z dodatkowej opieki medycznej, przyjmuje się - dla celów podatku VAT - fikcję, iż pracodawca sam tę usługę na rzecz pracownika wyświadczył. Usługa ta, choć faktycznie nieodpłatna, uznawana jest za odpłatne świadczenie usług tj. czynność co do zasady podlegającą opodatkowaniu, jednak korzystającą ze zwolnienia z podatku VAT. Nie zwalnia to jednak pracodawcy z obowiązku wystawienia w takim przypadku faktury VAT wewnętrznej (vide: art. 106 ust. 7 ustawy o VAT).

Bartosz Nowodworski

ECDDP Sp. z o.o.

Biznes INTERIA.PL na Facebooku. Dołącz do nas i bądź na bieżąco z informacjami gospodarczymi