Podatki: Ważne limity na 2010 r.

1. Limit dla małych podatników dla celów rozliczeń VAT

Od 1 stycznia 2008 r. większość limitów w ustawie o VAT określona jest w złotych (np. limit dla zwolnienia podmiotowego z VAT. Przed 1 stycznia 2008 r. limit ten wyrażony był w euro i wynosił 10.000 euro). Nadal jednak w euro wyznaczone są limity dla tzw. małych podatników.

Przypomnijmy, że za małego podatnika uważany jest podatnik VAT:

• u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro,
  
  

• prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzający funduszami powierniczymi, będący agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu - jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro.

Przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł. Ponieważ średni kurs NBP na 1 października 2009 r. został już ogłoszony i wynosi 4,2228 zł/euro (tabela NBP nr 192/A/NBP/2009), znane są już limity dla małych podatników na 2010 r. Wyniosą one (w zaokrągleniu do 1.000 zł):

a dla prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzający funduszami powierniczymi, itp., limit wyniesie:

Ze względu na wzrost kursu euro w stosunku do roku ubiegłego limity powyższe ulegną zwiększeniu. Dla 2009 r. limity te bowiem wynoszą odpowiednio: 4.053.000 zł i 152.000 zł.

Zalety korzystania ze statusu "małego podatnika"

• Kasowa metoda rozliczania VAT

Mali podatnicy mogą korzystać z pewnych uproszczeń w rozliczaniu VAT. Mogą oni bowiem rozliczać VAT według metody kasowej lub według zasad ogólnych.

Kasowa metoda rozliczania VAT polega na tym, że obowiązek podatkowy powstaje dopiero po otrzymaniu całości lub części należności, nie później niż 90. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (z pewnymi wyjątkami określonymi w art. 21 ust. 6 ustawy o VAT, czyli m.in. rozliczania VAT w przypadku likwidacji działalności, rozliczania importu towarów i usług, eksportu towaru).

Dla małych podatników rozliczających VAT według metody kasowej przewidziano również inny termin odliczania VAT naliczonego. Regulacje w tym zakresie zawiera art. 86 ust. 16 ustawy o VAT. Z powołanego przepisu wynika, że podatnicy, o których mowa, mogą obniżyć kwotę podatku należnego w rozliczeniu za kwartał, w którym:

• uregulowali całą należność wynikającą z otrzymanej od kontrahenta faktury,
  
  

• dokonali zapłaty podatku wynikającego z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji celnych

- nie wcześniej jednak niż z dniem otrzymania faktury lub dokumentu celnego.

Zauważmy, że w powyższym przepisie posłużono się sformułowaniem "uregulowanie całej należności", co oznacza, że uregulowanie części należności jeszcze nie daje uprawnienia do odliczenia VAT.
 

Od powyższej zasady przewidziano jednak pewne wyjątki. Zaznaczono bowiem, że przepis art. 86 ust. 10 ustawy o VAT stosuje się odpowiednio. Oznacza to, że przykładowo VAT wykazany w fakturze za media podlega odliczeniu w rozliczeniu za okres, w którym przypada termin płatności (jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu dotyczy).

• Składanie deklaracji kwartalnych

Do końca 2008 r. jedynie mali podatnicy mogli składać kwartalne deklaracje VAT. Uległo to jednak zmianie. Od 1 stycznia 2009 r. kwartalne rozliczenie VAT mogą stosować wszystkie podmioty. Jednak dla podatników innych, niż mali podatnicy, rozliczenie kwartalne nie jest tak korzystne, gdyż zobowiązani są oni do wpłacania zaliczek na podatek za pierwszy oraz za drugi miesiąc kwartału w wysokości 1/3 kwoty należnego zobowiązania podatkowego wynikającej z deklaracji podatkowej złożonej za poprzedni kwartał - w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym z kolejnych miesięcy, za które wpłacana będzie zaliczka (art. 103 ust. 2a ustawy o VAT). Jeżeli jednak za poprzedni kwartał zobowiązanie takie nie wystąpi, lub jeżeli z rozliczenia tego będzie wynikała nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, obowiązek zapłaty zaliczki nie wystąpi.

WAŻNE: Przy kwartalnym rozliczaniu VAT obowiązek wpłacania zaliczek na podatek za pierwszy oraz za drugi miesiąc kwartału nie dotyczy małych podatników bez względu na sposób rozliczania VAT (kasowo, czy według zasad ogólnych).

Na marginesie warto dodać, że mali podatnicy rozliczający VAT metodą kasową, składają obowiązkowo kwartalne deklaracje VAT. Dla pozostałych podatników ten sposób rozliczania VAT jest fakultatywny.

Limit na przełomie lat 2009/2010

Jak zaznaczono powyżej, w 2010 r. limity dla małych podatników uległy zwiększeniu w stosunku do roku 2009. Pojawia się wówczas pytanie, czy podatnik utraci status małego podatnika w przypadku, gdy w bieżącym roku wartość sprzedaży brutto przekroczy limit obrotów wyznaczony na 2009 r., ale nie przekroczy limitu wyznaczonego na 2010 r. Odpowiedź na powyższe pytanie jest negatywna.

WAŻNE: Podatnik, którego obroty za 2009 r. przekroczą limit ustalony dla małego podatnika na ten rok, lecz nie przekroczą limitu ustalonego na 2010 r., w przyszłym roku będzie mógł korzystać ze statusu małego podatnika.

Warto jednak dodać, że zgodnie z art. 21 ust. 4 ustawy o VAT, mały podatnik traci prawo do rozliczania VAT metodą kasową, począwszy od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym nastąpiło przekroczenie określonego limitu obrotów. Przykładowo, jeżeli wartość sprzedaży brutto u podatnika rozliczającego VAT metodą kasową przekroczy w III kwartale określony limit, podatnik traci prawo do rozliczania VAT tą metodą począwszy od IV kwartału. Natomiast, jeżeli limit ustalony na 2009 r. zostanie przekroczony w IV kwartale, to utrata prawa do stosowania kasowej metody rozliczania VAT nastąpiłaby ewentualnie od I kwartału 2010 r. Jeżeli jednak nie zostanie przekroczony limit ustalony dla małego podatnika na rok przyszły, podatnik w ogóle nie utraci prawa do rozliczania VAT tą metodą.
 

2. Nowe limity na 2010 r. dla ryczałtu ewidencjonowanego

Wysokość limitów kwotowych obowiązujących podatników zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych corocznie ulega zmianie. Wynika to z faktu, że ustawodawca określił je w euro. Powoduje to konieczność przeliczania ich na złote polskie. Przeliczenia tego dokonuje się według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego 1 października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym limit ma obowiązywać (art. 4 ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym...).

Średni kurs euro ogłoszony przez NBP dnia 1 października 2009 r. wynosił 4,2228 zł. Dlatego też w 2010 r. podatnicy kontynuujący działalność gospodarczą będą mogli opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, jeżeli w 2009 r.:

• uzyskali przychody z działalności prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 633.420 zł (150.000 euro × 4,2228 zł/euro),


 

• uzyskali przychody z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wszystkich wspólników nie przekroczyła kwoty 633.420 zł.

W sytuacji, gdy w 2009 r. podatnik prowadzi równocześnie działalność samodzielnie oraz w formie spółki - to w 2010 r. będzie miał możliwość opłacania ryczałtu ewidencjonowanego od każdego rodzaju swej działalności - pod warunkiem, że przychody z działalności samodzielnej, jak i przychody spółki, nie przekroczą za 2009 r. kwoty 633.420 zł. W przypadku przekroczenia tego limitu tylko w działalności samodzielnej - ryczałtem ewidencjonowanym mogą być opodatkowane wyłącznie przychody uzyskane w spółce, i odwrotnie (art. 6 ust. 4 i 5 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym...).

Kolejnym limitem mającym zastosowanie do tzw. ryczałtowców jest limit uprawniający do opłacania ryczałtu kwartalnie. Prawo to w 2010 r. będą mieli podatnicy, których przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki w 2009 r. nie przekroczyły kwoty 105.570 zł, czyli równowartości 25.000 euro (art. 21 ust. 1b ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym...).

Nowe limity będą miały również zastosowanie do opodatkowanych ryczałtem ewidencjonowanym przychodów z tytułu najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. W 2010 r. wysokość przychodów, do których zastosowanie będzie miała stawka ryczałtu w wysokości 8,5%, będzie wynosiła 16.891,20 zł (tj. 4.000 euro × 4,2228 zł/euro). Od nadwyżki ponad tę kwotę stawka ryczałtu wynosi 20%. Trzeba jednak zaznaczyć, że obowiązywanie w przyszłym roku ostatniego z omówionych limitów nie jest jeszcze przesądzone. W Sejmie trwają bowiem prace nad nowelizacją ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Zakłada ona, że przychody z tytułu tzw. najmu prywatnego będą opodatkowane jednolitą, 8,5% stawką ryczałtu, niezależnie od wysokości osiągniętych przez podatnika przychodów. Projekt nowelizacji przewiduje wejście w życie tych zmian z dniem 1 stycznia 2010 r. Jeśli tak się stanie, wskazany limit dotyczący najmu przestanie w przyszłym roku obowiązywać.

3. Wyższe limity do jednorazowego odpisu amortyzacyjnego

Na podstawie art. 16k ust. 7 ustawy o PDOP oraz art. 22k ust. 7 ustawy o PDOF, podatnicy w roku podatkowym, w którym rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej, oraz mali podatnicy, mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji, z wyłączeniem samochodów osobowych, w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. W latach podatkowych rozpoczynających się w 2009 r. i 2010 r. limit jednorazowej amortyzacji wynosi 100.000 euro w każdym z tych lat podatkowych.

Przeliczenia powyższego limitu na złote dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym wystąpiło zdarzenie, o którym mowa w tych przepisach, w zaokrągleniu do 1.000 zł (art. 16k ust. 12 ustawy o PDOP oraz art. 22k ust. 12 ustawy o PDOF).

Zatem, limit dla jednorazowej amortyzacji w 2010 r., po przeliczeniu na złote, wyniesie 422.000 zł (100.000 euro x 4,2228 zł/euro, po zaokrągleniu do 1.000 zł). Przypomnijmy, że na 2009 r. limit ten wynosi 338.000 zł.

Dla potrzeb podatku dochodowego małym podatnikiem jest podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro. Przeliczenia euro na złote dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł (art. 4a pkt 10 ustawy o PDOP i art. 5a pkt 20 ustawy o PDOF).

Zatem, w 2010 r. status małego podatnika będzie miał ten podatnik, którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z należnym podatkiem od towarów i usług) nie przekroczy w 2009 r. kwoty 5.067.000 zł (1.200.000 euro x 4,2228 zł/euro, po zaokrągleniu do 1.000 zł). Przypomnijmy, że na 2009 r. limit ten wynosi 4.053.000 zł.

4. Wyższy limit do prowadzenia ksiąg rachunkowych

Więcej firm, które obecnie prowadzą księgi rachunkowe, będzie mogło od następnego roku zrezygnować z prowadzenia tych ksiąg i powrócić do rozliczania się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Wynika to z wyższego kursu euro.

Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, mają obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art. 14 ustawy o PDOF, za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej w euro w przepisach o rachunkowości, tj. kwoty 1.200.000 euro. Przeliczenia euro na złote dokonuje się według średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu 30 września roku poprzedzającego rok podatkowy (art. 24a ust. 4 i 6 ustawy o PDOF oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 i art. 3 ust. 3 ustawy o rachunkowości).

Ponieważ średni kurs euro NBP z 30 września 2009 r. wyniósł 4,2226 zł/euro (tabela nr 191/A/NBP/2009), to wymienione powyżej podmioty, które w 2009 r. uzyskają przychody w kwocie nieprzekraczającej 5.067.120 zł, będą mogły w 2010 r. zrezygnować z pełnej księgowości (o ile oczywiście w 2009 r. prowadzą księgi rachunkowe) i powrócić do rozliczania się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Przypomnijmy, że na 2009 r. limit ten wynosi 4.089.960 zł.

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych Nr 30 z dnia 2009-10-20

GOFIN podpowiada