FOR: Alkohol dzieli Polaków

Synteza

Sprzedaż alkoholu, zarówno detaliczna, jak i hurtowa, należy do działalności gospodarczej o charakterze reglamentowanym, która wymaga uzyskania zezwolenia. Ustawodawca, oprócz zezwolenia, przewidział wiele innych nieuzasadnionych barier, utrudniających prowadzenie działalności gospodarczej w oparciu o zezwolenie na sprzedaż alkoholu.

Ustawodawca uzależnia uzyskanie zezwolenia na sprzedaż detaliczną alkoholu m.in. od lokalizacji punktu sprzedaży napojów alkoholowych. Punkty sprzedaży alkoholu muszą znajdować się w odpowiedniej odległości od tzw. obiektów chronionych (szkół, ośrodków wychowawczych, kościołów itp.).

Taka regulacja wprowadza przedsiębiorców w stan niepewności i ogranicza rozwój ich działalności, dlatego też w praktyce często jest przez nich omijana. W obliczu istnienia innych obostrzeń wynikających z regulacji alkoholowej (np. wyznaczanie limitów punktów sprzedaży alkoholu w gminach, zakaz spożywania alkoholu w "miejscach publicznych") nie znajduje ona żadnego racjonalnego uzasadnienia.

Instytucja punktów chronionych rodzi również negatywne konsekwencje w kontekście wygaśnięcia zezwolenia wraz z każdorazową zmianą lokalizacji dokonaną zarówno przez przedsiębiorcę, jak i przez tzw. obiekt chroniony, pojawiający się w sąsiedztwie punktu sprzedaży alkoholu.

Co więcej, ustawodawca uniemożliwia zwrot nadpłaconej części opłaty za korzystanie z zezwolenia w przypadku jego wygaśnięcia lub cofnięcia.

Polityka wychowania w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi powinna realizować się przede wszystkim za pośrednictwem akcji edukacyjnych, jak również poprzez egzekwowanie obostrzeń dotyczących sprzedaży napojów alkoholowych osobom nietrzeźwym i małoletnim.

Koniecznym jest:

1.usunięcie instytucji obiektów chronionych i obowiązku zachowania stosownej odległości od nich,

3.uregulowanie kwestii zwrotu nadpłaconych części opłat

Wnioski i rekomendacje

Brak możliwości zmiany lokalizacji punktu sprzedaży bez konieczności uzyskania nowego zezwolenia i uzależnienie posiadania zezwolenia na sprzedaż alkoholu od odległości zachowywanej względem obiektów chronionych to tylko niektóre problemy, z którymi muszą zmierzyć się przedsiębiorcy prowadzący sklepy sprzedające alkohol, jak również działalność gospodarczą w branży gastronomicznej i rozrywkowej.

Problemy zarysowane w niniejszej analizie stanowią jedynie zbiór wybranych ograniczeń wolności gospodarczej związanych z zastosowaniem ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Postrzeganie alkoholu jako źródła wszelkiego nieszczęścia społecznego, było typowe dla doby PRL-u. Przeciwdziałanie alkoholizmowi to na pewno istotny problem społeczny, jednakże trudno doszukać się przesłanek, które warunkują aż tak daleką ingerencję w swobodę działania przedsiębiorców. Polityka antyalkoholowa wymaga stosowania rozważnych metod, uwzględniających realne ryzyko demoralizacji i niebezpieczeństw względem "wychowania w trzeźwości".

Z jednej strony wprawia się przedsiębiorców w stały stan niepewności, czy nie zostaną pozbawieni zezwolenia. Ogranicza się również ich zdolność do rozwijania działalności metodą małych kroków (przenoszenie punktu sprzedaży alkoholu, rozbudowa lokalu itp.). Zredukowanie ograniczeń w stosunku do przedsiębiorców sprzedających alkohol bez wątpienia przyczyniłoby się do zwiększenia rentowności i rozwoju ich działalności gospodarczej. Warto również pamiętać, że więcej pieniędzy w rękach przedsiębiorców, to więcej pieniędzy w rękach państwa (z podatków). Zasoby te mogłyby być wykorzystywane na rzecz leczenia osób uzależnionych.

Podsumowując, regulacja zezwoleń na sprzedaż alkoholu wymaga licznych zmian. Konieczne jest zniesienie instytucji "obiektów chronionych" i obowiązku zachowania minimalnej odległości od nich. Ponadto, przedsiębiorcy powinni uzyskać możliwość wnioskowania o wprowadzenie zmian lokalizacji punktu sprzedaży w zezwoleniach na detaliczną sprzedaż alkoholu. Ustawodawca musi również uwzględnić procedurę zwrotu nadpłaconych opłat za zezwolenia.