Skłonić Polki do rodzenia?
Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej opracowuje projekt tzw. ustawy żłobkowej. Ustawa ma regulować sprawę opieki nad dzieckiem do lat trzech. W wyniku założeń ustawy rodzice mają dostawać bony, które służyłyby do zapłaty za opiekę nad dzieckiem.
Przewodnią myślą ustawy jest zachęcenie kobiet do posiadania dzieci oraz ułatwienie powrotu do pracy młodej matce. Według opinii MPiPS brak innej opieki niż środowisko domowe powoduje, że młode matki nie podejmują pracy po urodzeniu dziecka. Ustawa pomoże pogodzić rodzicom pracę z macierzyństwem.
Bony będzie można dostać wyłącznie w momencie legalnego zatrudnienia opiekunki a więc koszt zatrudnienia będzie podwyższony o składki na ZUS i podatki. By proceder się opłacał należy rozumieć, że bony będą opiewać na dość wysoką sumę. Niestety zdaniem analityków trudno sobie wyobrazić aby gminy były w stanie na taki tryb finansowania opieki nad dzieckiem. Obecna sytuacja ekonomiczna wymusza jednak przemyślenie sensowności ustawy.
Argumentem przeciw ustawie jest obecna sytuacja ekonomiczna kraju, która na margines spycha sprawy związane z przyrostem naturalnym i głównie zajmuje się walką z kryzysem. Braku środków na tego rodzaju działania staje się istotnym kontrargumentem. Być może realizowanie tego projektu powinno opierać się o środki unijne niż o sam budżet państwa czy budżety samorządów z przyczyn cięć wydatków w budżecie.
Obecnie przyrost naturalny w Polsce wynosi 1,3 dziecka na kobietę. Najczęściej Polki rodzą dzieci w przedziale wiekowym 25-29 (dane GUS) co oznacza, że wiążą początek kariery zawodowej z wychowywaniem maluchów. Dzietność polskich kobiet kształtuje się na najniższym poziomie wśród krajów UE. W przyszłości będzie to problem szczególnie dla ZUS, który obecne emerytury finansuje ze składek odprowadzanych z wynagrodzeń obecnie zatrudnionych.
Żłobki
Najpoważniejsze jednak zmiany wg ustawy dotyczą żłobków, które zostaną wyjęte spod władzy Ministerstwa Zdrowia na rzecz Ministerstwa Pracy. Prawo zalicza żłobki jako zakład opieki zdrowotnej (USTAWA z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej). Wprowadzenie ustawy żłobkowej pozwoli na założenie żłobka bez spełniania wygórowanych wymagań. Rozszerzy to liczbę funkcjonujących w kraju żłobków. Pomoże również rodzicom, którzy znajdą miejsce w żłobku dla swojej pociechy bez większych problemów. Obecnie umieszczenie dziecka w żłobku wymaga wcześniejszego zapisania dziecka do niego.
Młode Polki z pewnością nie będą brały pod uwagę tej ustawy decydując się na posiadanie dzieci. Grupa Polek, jakie może dotyczyć ustawa to przede wszystkim osoby młode, już pracujące. Ustawa głównie może obniżyć średnią wieku kobiet rodzących pierwsze dziecko. Jeśli chodzi o powrót młodych matek do pracy zawodowej może to być początkiem drogi do umożliwiania szybkiego powrotu do wykonywanej już pracy. Przede wszystkim grupą docelową będą kobiety już posiadające dzieci, ewentualnie korzystające przy okazji z przywileju jakim jest pomoc państwa.
KOMENTARZ
Czy istnieją alternatywne możliwości skłonienia młodych Polek do rodzenia dzieci? Z pewnością nie . Zdecydowanie może poprawić sytuacje finansową młodych rodziców i spowodować przyspieszenie decyzji o posiadaniu dzieci. Być może zatrzyma się także średni wiek, w którym kobiety w Polsce rodzą pierwsze dziecko. W dłuższej perspektywie osoby posiadające jedno dziecko szybciej zdecydują się na kolejne.
Spowoduje to polepszenie sytuacji ekonomicznej tych osób, które już zdecydowały się na jedno dziecko a chcą posiadać kolejne. Już w chwili obecnej wiele matek wraca do pracy tuż po zakończeniu urlopu macierzyńskiego a ich dzieci pozostają pod opieką dziadków lub wynajętych opiekunów. Ustawa ma szansę poprawić ich sytuację finansową oraz poprawić sytuacje Polek na rynku pracy. Z pewnością nie jest panaceum na obecną sytuację związaną z niskim przyrostem naturalnym.