Premie pieniężne a opodatkowanie VAT
Między Ministerstwem Finansów a sądami administracyjnymi już od dłuższego czasu istnieje rozbieżność w sprawie opodatkowania premii. Prawidłowe ustalenie z jakiego rodzaju premią mamy do czynienia jest z kolei niezwykle istotne chociażby z uwagi na to, że podatnik nie ma prawa do odliczenia VAT w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Dotychczas podatnicy nie zastanawiali się nad prawem do odliczenia VAT wynikającego z faktury dokumentującej premię. Zachowanie to uległo jednak zmianie, o czym świadczy m.in. ilość zapytań kierowanych do organów podatkowych związanych z opodatkowaniem premii, zwłaszcza w kontekście przepisu art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT. W praktyce zdarzyć się bowiem może, że pomimo iż podatnik ureguluje należność wynikającą z faktury dokumentującej premię, z uwagi na brzmienie wymienionego przepisu nie będzie miał prawa do odliczenia podatku VAT.
Stanowisko resortu
Organy podatkowe w większości wydawanych przez siebie interpretacji ściśle trzymają się zaleceń Ministerstwa Finansów, zawartych w piśmie z dnia 30 grudnia 2004 r., nr PP3-812-1222/2004/AP/4026. Resort w piśmie tym uznał, że premia pieniężna związana z konkretną dostawą, powinna być traktowana jak rabat. Natomiast premie pieniężne wypłacane z tytułu nabywania określonej wartości czy ilości towarów w określonym czasie, lub też dokonywania terminowych płatności za zrealizowane dostawy w pewnym okresie i w określony sposób, należy uznać jako świadczenie usług przez nabywcę otrzymującego taką premię, które podlegają opodatkowaniu VAT.
Warto przy tej okazji wskazać, że stanowisko odmienne zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 1 lipca 2009 r., nr IPPP2/443-346/09-2/MB. Sprawa jest o tyle ciekawa, że organ wydając interpretację, działa w imieniu Ministra Finansów, które wystosowało wskazane pismo do podległych sobie służb.
W sprawie, którą zajął się organ, podatnik otrzymuje premie za osiągnięcie pewnego poziomu zakupów, które traktuje jako odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT. W przedstawionym przez siebie stanowisku podatnik podziela pogląd wyrażony w piśmie Ministra Finansów z dnia 30 grudnia 2004 r., uznając że usługi te podlegają opodatkowaniu i muszą być udokumentowane fakturami VAT.
Organ podatkowy natomiast uznał, iż premie pieniężne otrzymywane przez podatnika za osiągnięcie pewnego poziomu zakupów nie podlegają opodatkowaniu VAT, w konsekwencji czego mogą być udokumentowane jedynie notami księgowymi.
Sugestie w sprawie zmiany stanowiska
Resort niezmiennie stoi na swoim stanowisku. Tymczasem jego zmianę niejako zasygnalizował przełomowy w tym zakresie wyrok NSA z dnia 6 lutego 2007 r., sygn. akt I FSK 94/06. Sąd uznał w nim, że osiągnięcie przez nabywcę towarów określonej umownie wielkości obrotów (zakupów) z danym sprzedawcą nie jest usługą w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Zatem wypłacana temu nabywcy premia za uzyskanie tego pułapu obrotów nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług.
Wydawało się, że resort wyeliminuje powyższe niezgodności, po odpowiedzi na interpelację poselską z dnia 18 listopada 2008 r., nr 5930. Wskazał w niej, że w związku z wyrokami sądów, w których odmiennie orzeczono o zakresie stosowania przepisów o VAT do premii pieniężnych, kwestie te są przedmiotem analizy, po dokonaniu której Ministerstwo zdecyduje co do ewentualnej konieczności podjęcia dalszych działań, zgodnie z przepisami ustawy Ordynacja podatkowa.
Do dziś jednak resort nie przedstawił oficjalnych wyników analizy w tej sprawie. Być może nastąpią jednak jakieś zmiany. Z postulatem w sprawie wprowadzenia jasno brzmiącego zapisu, że premie pieniężne nie podlegają opodatkowaniu, wystąpiła bowiem PKPP Lewiatan. Podatnikom pozostaje zatem cierpliwie czekać na stanowisko resortu w tej sprawie.
Z uzasadnienia wyroku WSA w Warszawie z dnia 19 stycznia 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 2056/08 Brak jest podstaw do uznania za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 cyt. ustawy osiągania określonego poziomu obrotów w określonym czasie przez nabywcę i terminowej zapłaty a w konsekwencji uzyskanie z tego tytułu premii pieniężnej (bonusów) niepowiązanej z konkretną dostawą nie jest wynagrodzeniem za świadczone usługi i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług a więc nie musi być dokumentowane fakturą. Z uzasadnienia wyroku WSA w Rzeszowie z dnia 2 lipca 2009 r., sygn. akt. I SA/Rz 431/09 |
Podstawa prawna: ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.).
autor: Małgorzata Smolnik
Gazeta Podatkowa Nr 593 z dnia 2009-09-14