Usługi gastronomiczne a koszty uzyskania przychodów - wyrok WSA

O ile od pewnego czasu ani w piśmiennictwie, ani w orzecznictwie sadów administracyjnych nie ma kontrowersji, co do takiej możliwości - o tyle praktyka działania organów podatkowych bywa zróżnicowana. Do takiej sytuacji odnosi się orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 1 czerwca 2010 r. (sygn. I SA/Bd 382/10), w którym sąd uchylił interpretację podatkową dotyczącą możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu, wydatków ponoszonych w związku z organizacją spotkań z kontrahentami, poza lokalem przedsiębiorstwa.

W zaskarżonej interpretacji organ podatkowy stwierdził, że o ile poczęstunek w lokalu przedsiębiorstwa ma charakter zwyczajowy i stanowi koszt uzyskania przychodu przedsiębiorstwa - o tyle taki sam poczęstunek poza jego siedzibą, w lokalu gastronomicznym, zawsze będzie nosił znamiona reprezentacji. Wedle organu na gruncie językowego znaczenia pojęcia "reprezentacja" oraz z analizy art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm. - dalej jako "ustawa o CIT") jednoznacznie wynika, że ponoszone przez spółkę wydatki na organizowanie spotkań z kontrahentami (na zakup usług gastronomicznych poza siedzibą firmy, np. w restauracji), bezsprzecznie wiążą się z tworzeniem i utrwalaniem pozytywnego wizerunku firmy, w ramach działań polegających na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi, a zatem nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów.

Sąd nie przychylił się do takiej wykładni przepisów ustawy o CIT. Sąd uznał, że jeśli spotkanie z kontrahentem odbywa się w lokalu gastronomicznym w celach stricte biznesowych, to wówczas nie ma ono charakteru reprezentacyjnego. Celem biznesowym wg sądu jest szeroko rozumiane omawianie spraw dotyczących współpracy między kontrahentami. Sąd wskazuje jako przykłady negocjowanie umowy, warunków płatności, zabezpieczenia ewentualnych roszczeń. Natomiast reprezentacyjny charakter miałyby wedle sądu wydatki, np. na imprezy towarzyskie z udziałem kontrahentów, czy wystawne przyjęcia dla kontrahentów.

W dalszej części uzasadnienia interpretacja jakiej dokonał organ podatkowy, zostaje w całości obalona przez sąd. Warto przytoczyć tu wprost argumentację, jaką przywołano w uzasadnieniu wyroku: "Według organu o charakterze reprezentacyjnym przesądza już samo miejsce, w którym spotkanie się odbyło: jeżeli spotkania odbyło się w siedzibie firmy wydatki na poczęstunek i napoje można potrącić z przychodu, jeżeli poza firmą - potrącenie nie jest możliwe. Innymi słowy, jeżeli poczęstunek, kawa, herbata itp. zostałyby spożyte w siedzibie skarżącej, to wydatki z tego tytułu byłyby kosztami uzyskania przychodu, natomiast ten sam poczęstunek czy napoje spożyte w lokalu gastronomicznym - już nie. Ze stanowiskiem organu nie można się zgodzić (?) Dla oceny, czy dana spotkanie stanowi reprezentację, czy nie, konieczna jest analiza całokształtu okoliczności faktycznych konkretnej sprawy."

Podsumowując stwierdzić należy, iż omawiane orzeczenie nie stanowi novum. Przeciwnie, wpisuje się ono w ustaloną w tej materii linię orzeczniczą polskich sądów administracyjnych. Warto je jednak przytoczyć z dwóch powodów. Po pierwsze, aby uzmysłowić przedsiębiorcom, że (niestety nienależące do rzadkości) działania organów podatkowych, odmawiających zaliczenia omawianych wydatków do kosztów uzyskania przychodów są często pozbawione podstaw prawnych - i że warto dochodzić swych racji przed sądami. Drugim ważnym elementem powyższego orzeczenia jest wskazanie na konieczność każdorazowego analizowania okoliczności faktycznych, w jakich zostały poniesione takie wydatki. Analizy takiej winien dokonać sam przedsiębiorca, co pozwoli uniknąć ryzyka podatkowego związanego z "automatycznym" zaszeregowywaniem tego typu wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Justyna Zając-Wysocka

Radca prawny, Dyrektor Departamentu Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie

_{Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.}