Rząd przyjął projekt budżetu na 2021 r. z deficytem 82,3 mld zł

Jak zapowiadał wcześniej minister finansów Tadeusz Kościński, projekt budżetu na rok 2021 jest kolejnym etapem planu powrotu na ścieżkę wzrostu po światowym lockdownie wywołanym pandemią COVID-19.

Minister zapewniał też, że w budżecie na 2021 znajdą się środki zarówno na działania proinwestycyjne, tak konieczne do dalszego pobudzenia gospodarki, jak i na kontynuację programów społecznych, które również łagodzą negatywne skutki pandemii.

Natomiast wiceminister finansów Sebastian Skuza informował, że w budżecie założono zwiększenie środków na zdrowie do 5,3 proc. PKB, wydatki na obronę narodową mają sięgnąć 2,2 proc. PKB, a waloryzacja rent i emerytur zakłada ich podniesienie o 3,84 proc.

Przyjmując budżet rząd założył wzrost PKB w roku 2021 w ujęciu realnym o 4 proc., średnioroczną inflację w wysokości 1,8 proc., wzrost przeciętnego rocznego funduszu wynagrodzeń o 2,8 proc. i wzrost konsumpcji prywatnej w ujęciu nominalnym o 6,3 proc.

Wstępny projekt ustawy budżetowej na 2021 r. rząd przyjął pod koniec sierpnia br., po czym dokument przesłano do konsultacji w Radzie Dialogu Społecznego.

Założono wówczas, że deficyt sektora finansów publicznych (według metodologii UE) sięgnie poziomu około 6 proc. PKB, a dług sektora instytucji rządowych i samorządowych (definicja UE) będzie na poziomie 64,7 proc. PKB.

Resort finansów uwzględnił dochody z podatku od sprzedaży detalicznej w wysokości 1,5 mld oraz wpłatę do budżetu państwa pochodzącą z zysku NBP w wysokości 1,3 mld zł.

Ministerstwo Finansów zapewniało, że projekt został przygotowany z zastosowaniem stabilizującej reguły wydatkowej, zabezpieczono jednocześnie środki niezbędne do kontynuacji dotychczasowych priorytetowych działań rządu. Wymieniono m.in. finansowanie Programu "Rodzina 500+" , zwiększenie nakładów budżetowych na ochronę zdrowia, realizację świadczenia "Dobry Start", finansowanie zadań w ramach Funduszu Solidarnościowego, finansowanie potrzeb obronnych Polski na poziomie zwiększonym do 2,2 proc. PKB, wzrost wydatków w obszarze szkolnictwa wyższego i nauki, finansowanie zadań w obszarze mieszkalnictwa. Z budżetu finansowane miałby być też zadania w zakresie transportu lądowego: infrastruktury drogowej oraz krajowych pasażerskich przewozów kolejowych.

Stronie społecznej nie udało się wypracować wspólnego stanowiska w sprawie projektu.

Po ostatecznym przyjęciu przez rząd, dokument zostanie przekazany Sejmowi. Ma to nastąpić do końca września. Zgodnie z konstytucją rząd musi przesłać projekt budżetu do Sejmu najpóźniej na trzy miesiące przed rozpoczęciem roku budżetowego. Senat może uchwalić poprawki do ustawy budżetowej w ciągu 20 dni od dnia jej przekazania izbie wyższej. Prezydent podpisuje przedstawioną przez marszałka Sejmu ustawę budżetową w ciągu 7 dni. Jeśli jednak ciągu 4 miesięcy od dnia przedłożenia Sejmowi projektu ustawy budżetowej nie zostanie ona przedstawiona prezydentowi do podpisu, wtedy głowa państwa może w ciągu 14 dni zarządzić skrócenie kadencji Sejmu.

Polityka społeczna rządu, wsparcie dla rodzin, dzieci i młodzieży idących do szkół oraz emerytów zostanie w przyszłym roku utrzymane - zagwarantował w poniedziałek premier Mateusz Morawiecki na konferencji po przyjęciu przez rząd projektu budżetu na przyszły rok.

Mówiąc o projekcie budżetu szef rządu poinformował, że zaplanowano dochody w wysokości 404,4 mld zł i wydatki na poziomie 486,7 mld zł.

- Chcę zagwarantować, że cała nasza polityka społeczna, a więc wsparcie dla rodzin, wsparcie dla dzieci i młodzieży idących do szkół, wsparcie dla emerytów, również to, do którego zobowiązaliśmy się wcześniej, na rok 2021 zostaje utrzymane. Ono jest wbudowane w ten deficyt budżetowy i w strukturę budżetu - zapewnił premier.

Z prezentacji przedstawionej przez premiera wynika, że na program 500+ zostanie przeznaczone 41,5 mld zł, na Dobry Start - 1,4 mld zł, a na waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych - 9,6 mld zł.

Zaznaczył, że według metodologii unijnej nasz dług będzie oscylował wokół 60 proc. PKB, a na koniec 2021 r. pewnie okaże się, że będzie niższy.

- Natomiast najważniejszy dla nas jest dług liczony według metodologii krajowej, ponieważ tutaj chcemy, żeby ten limit konstytucyjny był utrzymywany. W tym roku to plan na poziomie ok. 50,4 proc. PKB, a w przyszłym roku 52,7 proc. PKB, a więc daleko jeszcze do granicy 55 proc. (PKB, z ustawy o finansach publicznych - PAP) a co dopiero 60 proc. (PKB z konstytucji - PAP) - powiedział.

Wyjaśnił, że w tym roku różnica wynika "w ogromnym stopniu z ratowania miejsc pracy poprzez PFR, wsparcia różnych przedsięwzięć inwestycyjnych w ramach Tarczy Antykryzysowej BGK".

Morawiecki zauważył, że polski dług będzie w 2020 r. niższy od średniej UE (77,4 proc. PKB) i wyniesie 61,9 proc. PKB. Niższy dług będą miały tylko Szwecja - 42,6 proc. i Czechy - 38,7 proc. Premier podał, że np. Francja zakończy ten rok z długiem w wysokości 120 proc. PKB, Hiszpania - na podobnym poziomie.

- Jesteśmy z dużym marginesem, mamy zapas, mamy bezpieczeństwo - podkreślił. Poinformował przy tym, że prefinansowanie przyszłorocznego długu sięgnęło już około 100 mld zł. - A więc też przyszły rok staramy się ubezpieczyć pod kątem wcześniejszej emisji obligacji - powiedział.

- W tym roku państwa ścigają się na to, kto będzie miał płytszą recesję. (...) Z całą pewnością będziemy wśród tych państw Unii Europejskiej, które będą miały jedną z najpłytszych recesji. O ile Komisja Europejska planuje ją na poziomie mniej więcej 4,6 proc., dzisiaj mogę powiedzieć, że z danych, które do nas spływają dotyczących produkcji przemysłowej, wskaźników PMI, ale także konsumpcji, sprzedaży detalicznej i wszystkich innych parametrów makro- i mikroekonomicznych, które analizujemy, wynika, że spadek PKB w tym roku będzie może nawet płytszy niż 3,5 proc. - powiedział premier.

Jego zdaniem także przyszły rok ma szansę zakończyć się lepiej, dlatego że tarcze antykryzysowa i finansowa okazały się dobrym buforem dla polskich przedsiębiorców.

- W 2021 roku, który będzie rokiem odbicia gospodarczego przedsiębiorcy powinni poszukiwać swoich szans rozwojowych, poszukiwać nowych rynków eksportowych, my w tym będziemy bardzo intensywnie pomagać - zapewnił premier.

Jak ocenił towarzyszący premierowi minister finansów Tadeusz Kościński, jego zdaniem o tej porze za rok będziemy już po recesji. - Już zakopaliśmy wszystkie skutki, a większość krajów UE będzie jeszcze pewnie 2-3 proc. do tyłu - wskazał.

Szef MF przyznał, że "deficyt jest znaczący". - Ale myślę, że to było konieczne, by ratować miejsca pracy niż później za rok, dwa, trzy, odbudowywać gospodarkę" - zaznaczył. "Wtedy byśmy byli naprawdę w tyle - ocenił.

Przyznał, że polski deficyt  jest "znaczący", ale był konieczny, by ratować miejsca pracy. Zauważył przy tym, że dług powyżej 50 proc. PKB został "odziedziczony".

- Dzięki naszej ciężkiej pracy w ostatnich czterech latach udało nam się go znacząco obniżyć do 43 proc. PKB. To dało nam poduszkę finansową, żeby móc ratować gospodarkę w momencie rozpoczęcia kryzysu wywołanego przez COVID-19 - stwierdził.

Kościński zaznaczył, że ostatnie oceny zagranicznych agencji ratingowych potwierdzają, "że dobrze zarządzaliśmy gospodarką". Przypomniał m.in. piątkowy rating agencji Fitch, która potwierdziła długoterminowy rating Polski w walucie obcej na poziomie "A-" z perspektywą stabilną.

- Najważniejsze, że jest to bardzo ważny sygnał dla potencjalnych inwestorów czy to fizycznych, czy portfelowych, że Polska ma bardzo stabilną gospodarkę - powiedział.

Część konferencji poświęcono zmianom podatkowym, które w poniedziałek przyjął rząd. Jak powiedział premier, choć prognozy się zmieniają, to nasz cel jest niezmienny - jak najlepiej płatne miejsca pracy i wsparcie dla przedsiębiorców, dla małych i średnich firm, które są często w trudniejszej sytuacji niż wielkie firmy międzynarodowe.

- Dla tych małych i średnich przygotowaliśmy szczególny, bardzo dobry pakiet - powiedział. - Zamierzamy od 1 stycznia 2021 r. rozszerzyć te wcześniej anonsowane możliwości rozliczenia się według zasad estońskiego CIT-u. A przypomnę, że to oznacza zerowy podatek dla tych firm, które swój zysk inwestują w Polsce (...). Dlatego te firmy będą mogły do wysokości nie 50 mln zł obrotów, a 100 mln zł rozliczać się w sposób dla siebie bardzo korzystny - poinformował premier.

Podkreślił, że rząd liczy na to, iż zmiany przyczynią się do dziesiątek tysięcy nowych miejsc pracy w zaawansowanych technologicznie sektorach i branżach.

Zwiększona zostanie też możliwość rozliczenia podatków w formie ryczałtu, wzrośnie bowiem z 250 tys. euro do 2 mln euro limit obrotów, który uprawnia do takiego rozliczenia.

- Czyli ośmiokrotne zwiększenie, które spowoduje, że nastąpi, owszem ubytek w budżecie państwa, ale wierzymy, że to przełoży się na szybszy wzrost gospodarczy, szybsze wyjście z tego kryzysu po koronawirusie - powiedział.

Dodał, że to przyczyni się do lepszej sytuacji całego sektora firm, zwłaszcza MŚP, co popchnie gospodarkę na nowe tory.

Premier poinformował, że zaproponowano też zwiększenie możliwości rozliczania się 9 proc. CIT-em dla firm - próg zostanie podniesiony z 1,2 mln euro do 2 mln euro.

Morawiecki zapowiedział też rozwiązania, które mają na celu walkę z rajami podatkowymi, uszczelniające system podatkowy; w poniedziałek odpowiednie rozwiązania także zostały przyjęte przez rząd.

- To bardzo ważne, bo z jednej strony te wielkie ulgi dla przedsiębiorców (...) to jest koszt kilku miliardów złotych. Szacunki łączne od 3 do 6 mld zł. Myślę, że będzie to bliżej 6 mld zł - wyliczył premier.