Jak pozbyć się niechcianego lokatora?

Wynajmujący najczęściej decydują się na formę zwykłego najmu. Nic dziwnego, ponieważ jest on nieskomplikowany i sprowadza się do podpisania dwustronicowej umowy z najemcą. Jeżeli pieniądze spływają na czas, a lokator nie jest uciążliwy, wszystko przebiega sprawnie i bezproblemowo. Schody zaczynają się jednak wtedy, gdy najemca zalega z czynszem, wyrządza szkodę w mieszkaniu albo urządza głośne imprezy i przeszkadza tym samym sąsiadom. W takiej sytuacji wynajmującemu pozostaje pozew do sądu o eksmisję problematycznego lokatora. Należy jednak podkreślić, że ta droga jest długa i kręta. Sprawy sądowe trwają niejednokrotnie latami. Nawet jeżeli uda nam się osiągnąć oczekiwany rezultat, stracimy czas i fortunę. Poza tym wyrok eksmisyjny wciąż nie daje gwarancji, że najemca niezwłocznie opuści mieszkanie. Jeżeli wykazuje minimalne zarobki, sąd przyzna mu bowiem prawo do lokalu socjalnego. Na ten lokal trzeba jednak poczekać. Tymczasem dopóki gmina nie zorganizuje mu takiego lokum, lokator będzie miał prawo pozostać w dotychczasowym miejscu. Takie czekanie może się natomiast przeciągnąć o kolejne kilka lat.

Inną formą, która lepiej zabezpieczy interes wynajmującego, jest najem okazjonalny. Zawarcie takiej umowy nie wiąże się bowiem z obowiązkami i uprawnieniami, wyszczególnionymi w ustawie o ochronie praw lokatorów. Trzeba jednak liczyć się z dodatkowymi formalnościami, których będzie trzeba dopełnić. Między innymi zawarcie takiej umowy wymaga dołączenia oświadczenia najemcy o poddaniu się egzekucji i zobowiązaniu do opóźnienia i wydania używanego lokalu w terminie wskazanym w żądaniu.

Takie oświadczenie dla swojej skuteczności musi natomiast przybrać formę aktu notarialnego. Lokator musi też wskazać inny lokal, w którym będzie mógł zamieszkać w przypadku wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu. Wynajmujący nie może też prowadzić działalności gospodarczej. Odpowiednikiem najmu okazjonalnego, przeznaczonego dla przedsiębiorców, jest najem instytucjonalny. Poza tym umowa najmu okazjonalnego musi zostać zawarta na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat. Dodatkowo wynajmujący ma określone obowiązki podatkowe. Zawarcie umowy najmu okazjonalnego musi bowiem zgłosić naczelnikowi urzędu skarbowego, właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania właściciela. Ma na to jedynie 14 dni od rozpoczęcia najmu.

Niewątpliwie zatem najem okazjonalny daje znacznie więcej korzyści. Ze względu na liczbę dodatkowych obciążeń i obowiązków, nie jest jednak popularny wśród wynajmujących. Większość osób nadal podejmuje ryzyko i podpisuje zwykłą umowę najmu. Niezależnie jednak od wybranej formy, warto sprawdzać najemców, którym powierza się swoje mieszkanie. Należy przede wszystkim spisać ich dane osobowe, widoczne na dowodzie osobistym. Można też przeprowadzić z nimi szczegółowy wywiad. Poza tym warto poszperać w Internecie i chociażby sprawdzić potencjalnego najemcę w Krajowym Rejestrze Długów. Tych kilka, pozornie nic nieznaczących czynności może nas uchronić przed negatywnymi konsekwencjami i przyszłymi problemami - wskazuje Robert Tomaszewski, prezes zarządu w firmie Saveinvest Sp. z o.o.

Na marginesie warto jeszcze zaznaczyć, że najem może też przybrać formę najmu krótkoterminowego. Ta forma dedykowana jest jednak wyłącznie najmom typowo wakacyjnym. Sprawdzi się zatem w odniesieniu do lokatorów, pojawiających się co najwyżej na kilka dni. Ta forma umowy nie ma bowiem ani szczególnej formy, ani wymogów. Lokatorów łatwo się pozbyć, nawet jeżeli są bardzo problematyczni. Trudno też stracić w ten sposób pieniądze, ponieważ trudności można rozwiązać niemal "od ręki". Aby zarabiać na nieruchomościach w ten sposób, należy jednak zainwestować w mieszkania, położone w atrakcyjnych turystycznie miejscach - nad morzem, w górach albo w dużych miastach.