Konstrukcja dachu (cz. 1): Rodzaje dachów
Dach dwuspadowy, czterospadowy, mansardowy a może stropodach? Jakie są cechy poszczególnych konstrukcji?
Stropodach jest dachem płaskim z niedużym spadkiem. Ponieważ jego konstrukcja jest jednocześnie stropem ostatniej kondygnacji, przenosi zdecydowanie większe obciążenia niż krokwie dachu spadzistego. Jest prosty w montażu. Izolacja cieplna układana jest pomiędzy powierzchnią połaci dachu a stropem. Kryterium podziału dachów płaskich jest układ ich warstw konstrukcyjnych i izolacyjnych.
Jest najłatwiejszy do wykonania, jednak ma dużo wad. W takim dachu nie ma pustej przestrzeni między kolejnymi warstwami, wszystkie ściśle do siebie przylegają. Ze względu na brak możliwości przewietrzania warstwy termoizolacyjnej, bardzo niebezpieczne jest jej zawilgocenie (np. przez nieszczelną izolację przeciwwilgociową lub kondensację pary wodnej dostającej się do stropu z wnętrza budynku). Grozi to obniżeniem parametrów cieplnych stropu, a po pewnym czasie nawet jego zniszczeniem. Stosowany jest najczęściej w przypadku, gdy pomieszczenia znajdujące się bezpośrednio pod nim nie są ogrzewane.
Jego konstrukcja polega na tym, że strop z położonym na nim ociepleniem jest oddzielony od pozostałych warstw szczeliną powietrzną. Rozwiązanie takie zapewnia odprowadzanie wilgoci z warstwy ocieplenia, a tym samym niweluje większość wad spotykanych w stropodachu niewentylowanym.
Układ warstw w dachu został tutaj odwrócony w stosunku do tradycyjnego stropodachu - stąd jego nazwa. Najpierw na stropie układa się izolację przeciwwilgociową, a dopiero na niej izolację termiczną z polistyrenu ekstrudowanego - materiału całkowicie odpornego na wilgoć. Całość przykrywa się żwirem, który jest warstwą dociskową, chroni przed opadami atmosferycznymi, a jednocześnie zwiększa powierzchnię parowania. Dach taki znakomicie nadaje się dla stworzenia tarasu nad ogrzewanymi pomieszczeniami.
W dachu spadzistym połacie są pochylone pod pewnym kątem, z reguły mieszczącym się między 20° a 60°. Do zalet takich rozwiązań należy naturalne odprowadzanie wody deszczowej oraz możliwość uzyskania dodatkowej przestrzeni mieszkalnej na poddaszu. Warto jednak pamiętać, że aby wygospodarować wygodną przestrzeń mieszkalną, dach powinien mieć kąt nachylenia większy niż 30°.
Szukasz porad budowlanych? Tutaj je znajdziesz
Na budynkach o bardziej skomplikowanej formie stosuje się dachy wielopołaciowe, stanowiące kombinację kilku podstawowych rodzajów dachów wymienionych poniżej.
Jednospadowy (pulpitowy) to najprostszy dach o jednej połaci. Nie nadaje się do przekrywania większych powierzchni, stąd też (oraz ze względu na mało atrakcyjny wygląd) jest rzadko stosowany na budynkach mieszkalnych.
Dwuspadowy to najczęściej stosowany typ dachu spadzistego, szczególnie że jest bardzo prosty w montażu. Dwie skośne połacie dachu zamknięte od strony dwóch pozostałych elewacji ścianami szczytowymi. Charakteryzuje się prostą konstrukcją, a przez to niskim kosztem budowy.
Czterospadowy to rodzaj dachu, w którym konstrukcja tworzy cztery połacie. Na budynkach o rzucie kwadratu jest to tzw. dach namiotowy (kopertowy) - przypominający kształtem piramidę. Przy prostokątnym rzucie budynku na styku dłuższych połaci powstaje kalenica, krótsze natomiast zastępują ściany szczytowe.
Jak wybrać dobry projekt domu?
Bardzo zbliżony konstrukcyjnie do dachu dwuspadowego - różnica polega na tym, że ścięte narożniki szczytowe tworzą tzw. naczółki. Podobnie jak dach dwuspadowy jest bardzo prosty w montażu, ale przy tym posiada dodatkowe walory estetyczne.
Jest to dach, w którym następuje zmiana kąta nachylenia połaci. W dolnej części jest to z reguły kąt większy niż 45° (najczęściej ok. 60°), w górnej natomiast możliwie mały. Taki układ wiąże się ze znacznym skomplikowaniem konstrukcji, umożliwia jednak optymalne wykorzystanie przestrzeni poddasza.
Wyróżnia się geometrią opartą na łuku. Jest to rozwiązanie charakteryzujące się maksymalnym wykorzystaniem przestrzeni poddasza oraz bardzo atrakcyjnym, nowoczesnym wyglądem. Cechuje go jednak zmienny kąt nachylenia i brak kalenicy, co bardzo ogranicza ilość możliwych do zastosowania rodzajów pokryć. Ze względu na mały kąt nachylenia szczytowej części (dochodzący do 0°) niemożliwe jest w tym przypadku stosowanie właściwie żadnego typu dachówki ceramicznej czy cementowej ani pokryć drobnoelementowych. Optymalnym materiałem wydaje się być jedynie blacha dachowa lub dachówka bitumiczna.