Zanim zaczniesz budować (cz. 5): Kto jest kim na budowie?
Według prawa budowlanego uczestnikami procesu budowlanego są: inwestor, kierownik budowy, wykonawca, inspektor nadzoru inwestorskiego oraz projektanci (np. nadzór autorski).
Sporadycznie na placu budowy pojawia się również geodeta i choć nie jest on uczestnikiem procesu budowlanego, jest osobą bardzo ważną.
Inwestor - osoba finansująca budowę, posiadająca zatwierdzony projekt budowlany. Decyduje o rozpoczęciu budowy, przebiegu prac, nadzorze i rozliczeniach. Obowiązki te może powierzyć inspektorowi nadzoru budowlanego lub kierownikowi budowy.
Kierownik budowy - reprezentuje wykonawcę lub inwestora (najczęściej w przypadku budowania systemem gospodarczym lub etapami). Zanim rozpoczną się jakiekolwiek prace, przejmuje protokolarnie plac budowy, zabezpiecza go i odpowiada za wszystko, co się na nim dzieje. Prowadzi dziennik budowy, umieszcza tablicę informacyjną o budowie. Kierownik ma obowiązek dbać, aby prowadzone prace były zgodne z projektem, pozwoleniem na budowę, przepisami prawa i bhp oraz obowiązującymi normami. Może wstrzymać prace i występować o zmiany w dokumentacji projektowej (uzasadnione względami technicznymi lub bezpieczeństwem). Po zakończeniu budowy to właśnie kierownik sporządza dokumentację powykonawczą i zgłasza budynek do odbioru wpisem do dziennika.
Inspektor nadzoru inwestorskiego - jeśli został zatrudniony, jest osobą reprezentującą na budowie interesy inwestora. Prawo nie nakłada obowiązku zatrudnienia inspektora, ale urząd wydający pozwolenie na budowę może tego wymagać. Inspektor powinien sprawdzić zgodność realizacji z projektem i pozwoleniem na budowę, dbać o jakość materiałów i prowadzonych prac oraz bezpieczeństwo na budowie. Wszelkie usterki powinien odnotować w dzienniku budowy, a następnie dopilnować ich usunięcia. Inspektor ma prawo wymagać od kierownika budowy wprowadzenia stosownych poprawek, a w razie rażących nieprawidłowości, zagrażających bezpieczeństwu na budowie lub poważnym odstępstwom od projektu, może zażądać wstrzymania robót.
Projektanci - architekt, konstruktor, projektanci instalacji. Projektant może prowadzić nadzór autorski na budowie. Jest on upoważniony do wejścia na budowę i dokonania wpisu w dzienniku budowy, nawet jeśli nie został zatrudniony. Jeżeli stwierdzi, że prace są prowadzone niezgodnie z projektem, może żądać wstrzymania robót budowlanych.
Umowa o projektowanie - w formie pisemnej
Wykonawcy - firmy budowlane lub indywidualni fachowcy wykonujący prace budowlane.
Umowa z wykonawcą robót budowlanych
Geodeta - osoba z odpowiednimi uprawnieniami zawodowymi umożliwiającymi wykonywanie prac geodezyjnych na budowie. Geodeta jest potrzebny co najmniej dwukrotnie w czasie realizacji inwestycji - na samym początku oraz po zakończeniu robót budowlanych. Przed rozpoczęciem robót geodeta musi wytyczyć w terenie położenie obiektu, który ma zostać wybudowany, natomiast po zakończeniu budowy dokonuje pomiarów powykonawczych i sporządza dokumentację nazywaną inwentaryzacją geodezyjną.