Uwaga: Ważne dla zadłużonych w walutach!

Ministerstwo Finansów finalizuje założenia, na podstawie których przygotowany będzie projekt zmian w ustawie o wsparciu kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy (na jej podstawie działa FWK).

Jak zaznacza resort, założenia cały czas są przedmiotem dyskusji na posiedzeniach grupy roboczej do spraw walutowych kredytów mieszkaniowych powołanej przy Komitecie Stabilności Finansowej. Jednak jak nam się udało dowiedzieć, Ministerstwo Finansów planuje rozpocząć oficjalny proces legislacyjny w ciągu kilku tygodni.

Przypomnijmy, że to jeden z elementów całego pakietu działań i regulacji, które mają realnie zmotywować banki do tego by negocjowały z klientami przewalutowanie kredytów z franków na złote. Przygotowywany jest przez Komitet Stabilności Finansowej (w którego skład wchodzą szefowie NBP, Ministerstwa Finansów, Komisji Nadzoru Finansowego i Bankowego Funduszu Gwarancyjnego). Obecnie polskie gospodarstwa domowe mają mieszkaniowe kredyty walutowe na łączną kwotę 166 mld zł, z czego we frankach na 134 mld zł.

Największym problemem nie jest wcale obsługa miesięcznych rat (tylko 1,1 proc. osób kredytobiorców frankowych nie spłaca ich terminowo), ale wzrost zadłużenia pozostałego do spłaty, często przekraczający wartość nieruchomości.

KSF ogłaszając w styczniu swoje rekomendacje, zalecił między innymi wprowadzenie odpowiednich zmian w funkcjonowaniu FWK, w kierunku większego wykorzystania środków funduszu, także na wsparcie procesu dobrowolnej restrukturyzacji portfela kredytów walutowych.

Fundusz Wsparcia Kredytobiorców powstał ze składek banków, działa od początku ubiegłego roku i dysponuje kwotą 600 mln zł. Osoby bezrobotne, znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej, a mające do spłaty kredyt mieszkaniowy mogą się ubiegać o udzielenia czasowej i zwrotnej pomocy. Jednak obecne warunki, na jakich można z niej skorzystać powodują, że po taką pomoc sięgają sporadycznie.

Resort finansów rozważa zmodyfikowanie obecnie funkcjonującego mechanizmu poprzez zwiększenie limitu przyznanego wsparcia i wydłużenie okresu jego przyznawania. Ale w grę wchodzą też inne zmiany, z których mogłyby skorzystać osoby w przypadku, których kurs franka czy innej waluty wywindował zadłużenie tak, że jest ono wyższe od wartości kredytowanej nieruchomości (czyli wskaźnik LtV przekracza 100 proc.), a chciałyby się uwolnić od pętli długu.

- Analizowana jest kwestia uruchomienia kolejnego instrumentu wspierającego kredytobiorców w trudnej sytuacji finansowej, który polegałby na odpowiedniej pożyczce z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców w przypadku gdy kredytobiorca sprzedałby kredytowaną nieruchomość, a kwota uzyskana z tej sprzedaży nie pokryłaby całego zobowiązania. Zarówno zwrot wsparcia jak i pożyczki byłby najprawdopodobniej nieoprocentowany. Rozważane są również mechanizmy, które polegałyby na umorzeniu części zwracanego kapitału - odpowiedział nam resort finansów.

MF analizuje także koncepcję polegającą na skonstruowaniu mechanizmu zasilania Funduszu Wsparcia Kredytobiorców w taki sposób, aby wkład wnoszony przez danego kredytodawcę był zależny zarówno od posiadanego portfela kredytów mieszkaniowych oraz od podjętych przez ten bank działań w kierunku dobrowolnej restrukturyzacji kredytów mieszkaniowych indeksowanych lub denominowanych do walut obcych. Dodatkowo MF pracuje nad rozwiązaniami, które mają wspierać proces dobrowolnej restrukturyzacji kredytów mieszkaniowych. Planowane zmiany mogą oznaczać zwiększenie wpłat do funduszu oraz zasadniczą zmianę w jego dysponowaniu.

- Rozważane są przede wszystkim możliwości wyodrębnienia z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców dwóch subfunduszy. Jeden subfundusz przejąłby dotychczasowe zadania Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, a drugi odpowiadałby za wsparcie procesu dobrowolnej restrukturyzacji kredytów denominowanych lub indeksowanych do walut obcych. W tym kontekście analizowany jest również obecny mechanizm zasilania Funduszu - informuje Ministerstwo Finansów. Jak zastrzega, mechanizm ten musi być w pełni spójny z zasadami i wysokością przyznawanego wsparcia.

- W innym przypadku mogłoby dojść do sytuacji, w której środki Funduszu nie wystarczyłyby na realizację pomocy przewidzianej w ustawie. Jednocześnie w przypadku subfunduszu wspierającego dobrowolną restrukturyzację wydaje się zasadne skonstruowanie mechanizmu zasilania tego subfunduszu w taki sposób aby stymulował proces dobrowolnej restrukturyzacji takich kredytów- dodaje MF.

Resort nie wyjaśnia jak to może funkcjonować, ale niedawno pisaliśmy, że według informacji Interii może chodzić o taki mechanizm, w którym pewna pula przeznaczona na Fundusz najpierw byłaby tylko w dyspozycji danego banku, ale jeśli ten nie wykorzystałby jej na restrukturyzację kredytów walutowych swoich klientów, trafiałaby do "wspólnego worka" i wówczas z tych pieniędzy mogłyby korzystać inne banki.

Z odpowiedzi jakie uzyskaliśmy w Ministerstwie Finansów można wysnuć wniosek, że w grę wchodzi szybsza czyli poselska, ścieżka wprowadzenia nowelizacji ustawy regulującej funkcjonowanie FWK Wiadomo bowiem, że rządowa jest dłuższa ze względu na konieczność szerokich konsultacji.

- Ministerstwo Finansów dokłada wszelkich starań, aby rekomendację KSF wykonać jak najszybciej. Niezależnie od tego zarówno posłowie jak i senatorowie RP posiadają inicjatywę legislacyjną co oznacza, iż mogą wnosić stosowne projekty ustaw również w zakresie zmian dotyczących powyższej ustawy - odpowiedział nam resort finansów.

Przypomnijmy, że niedawno prezes NBP Adam Glapiński zapowiedział, że niedługo przedstawi szczegółowe rekomendacje KSF dotyczące wymuszania na bankach dogadywania się z klientami i dobrowolnego przewalutowania kredytów.

Monika Krześniak-Sajewicz