Wyniki finansowe banków w I półroczu 2015 r.

Wynik działalności bankowej zmniejszył się o 5,0 proc. do 27,9 mld zł. Wynik z tytułu odsetek obniżył się o 8,8 proc. do poziomu 17,0 mld zł. Wynik z tytułu opłat i prowizji osiągnął wartość 6,7 mld zł (spadek o 4,0 proc.). Ponadto, w I półroczu 2015 r. przychody banków z tytułu dywidend były niższe o 0,9 proc. i wyniosły 0,9 mld zł. Koszty działania banków wzrosły o 1,3 proc. do 13,9 mld zł, w tym koszty pracownicze stanowiły 53,8 proc., tj. 7,5 mld zł (spadek o 0,9 proc.), a koszty ogólnego zarządu, głównie z powodu wyższych wpłat banków na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, zwiększyły się o 4,1 proc., do 6,4 mld zł.

Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości aktywów finansowych wyniosły 3,2 mld zł (o 17,2 proc. mniej niż rok wcześniej), z czego 99,7 proc. tej wartości zostało przeznaczone na pokrycie utraty wartości kredytów i pożyczek.

Amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zwiększyła się o 2,8 proc. i wyniosła 1,4 mld zł. Rezerwy wzrosły o 19,0 proc. do 0,4 mld zł.

Poprawa wyniku z pozostałej działalności operacyjnej oraz niższe koszty odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości aktywów zniwelowały częściowo spadek wyniku działalności bankowej oraz wzrost kosztów działania banków, amortyzacji i rezerw. W rezultacie, wynik z działalności operacyjnej zmniejszył się o 1,0 mld zł (o 9,3 proc.) i osiągnął wartość 9,8 mld zł. Podatek dochodowy dotyczący działalności kontynuowanej wyniósł 1,8 mld zł (o 12,2 proc. mniej niż rok wcześniej).

Zysk netto w I półroczu 2015 r. osiągnęło 613 banków, a 16 poniosło stratę netto. Wśród banków wykazujących straty netto znajdowało się 14 banków komercyjnych (w tym 10 oddziałów instytucji kredytowych) oraz 2 banki spółdzielcze.

Suma bilansowa sektora bankowego w dniu 30 czerwca 2015 r. wyniosła 1573,6 mld zł i była o 5,6 proc. wyższa niż rok wcześniej. Największą pozycją aktywów były kredyty i inne należności, których wartość wyniosła 1116,8 mld zł (wzrost o 4,7 proc.) i stanowiły one 71,0 proc. aktywów.

Po stronie pasywów dominującą pozycją były zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu, osiągnęły one wartość 1323,3 mld zł (o 5,4 proc. więcej niż rok wcześniej), co stanowiło 84,1 proc. pasywów. Kapitały własne zwiększyły się o 6,1 proc. do 166,3 mld zł, a ich udział w pasywach wyniósł 10,6 proc..

Wartość kredytów udzielonych przez banki sektorowi niefinansowemu oraz sektorowi instytucji rządowych i samorządowych wg stanu w dniu 30 czerwca 2015 r. wyniosła 1031,1 mld zł, co oznaczało ich wzrost o 7,1 proc. w porównaniu do stanu o rok wcześniej. Kredyty udzielone sektorowi niefinansowemu stanowiły 91,1 proc. tej kwoty i wyniosły 939,0 mld zł (wzrost o 7,9 proc.), w tym kredyty dla przedsiębiorstw - 316,5 mld zł (wzrost o 6,8 proc.), a dla gospodarstw domowych - 616,8 mld zł (więcej o 8,4 proc.). Kredyty dla przedsiębiorstw zostały w większości (57,6 proc.) zaciągnięte przez MSP. Kredyty dla gospodarstw domowych były przeznaczone głównie na nieruchomości mieszkaniowe (376,2 mld zł, w tym 146,3 mld zł w CHF) i kredyty konsumpcyjne osób prywatnych (121,3 mld zł).

Depozyty sektora niefinansowego oraz instytucji rządowych i samorządowych w dniu 30 czerwca 2015 r. osiągnęły wartość 934,9 mld zł (wzrost o 6,6 proc.), z tego depozyty sektora niefinansowego wyniosły 868,1 mld zł (wzrost o 10,7 proc.), a depozyty sektora instytucji rządowych i samorządowych 66,8 mld zł (spadek o 28,3 proc.). W porównaniu do stanu sprzed roku odnotowano wzrost wartości depozytów bieżących o 9,8 proc., a depozytów terminowych o 3,6 proc..

Wartość depozytów bieżących sektora niefinansowego zwiększyła się o 14,0 proc., a depozytów terminowych o 7,6 proc.. Wartość depozytów terminowych sektora instytucji rządowych i samorządowych spadła o 27,0 proc., a bieżących o 30,1 proc.. Udział depozytów terminowych w depozytach sektora niefinansowego oraz instytucji rządowych i samorządowych łącznie zmniejszył się w skali roku do 51,0 proc. (o 1,4 p. proc.).

Udział depozytów terminowych w depozytach ogółem sektora instytucji rządowych i samorządowych wyniósł 59,1 proc. (wobec 58,1 proc. rok wcześniej).

Przyrost wartości kredytów dla sektora niefinansowego oraz sektora instytucji rządowych i samorządowych był o 11,0 mld zł większy od wzrostu wartości depozytów, w rezultacie różnica między wartością kredytów i depozytów tych sektorów zwiększyła się do 96,3 mld zł i była o 11,0 mld zł wyższa niż na koniec czerwca 2014 r. Nadwyżka kredytów nad depozytami sektora niefinansowego zmniejszyła się w skali roku o 15,3 mld zł.

W sektorze instytucji rządowych i samorządowych zanotowano spadek wartości depozytów o 26,4 mld zł, a wartość kredytów pozostał bez zmian. To spowodowało, że w tym sektorze nadwyżka kredytów nad depozytami zwiększyła się do wysokości 25,3 mld zł, wobec nadwyżki depozytów nad kredytami o wartości 1,0 mld zł rok wcześniej.

Działalność operacyjną w końcu czerwca 2015 r. prowadziło 629 banków (o 5 mniej niż rok wcześniej). Liczba banków komercyjnych zmniejszyła się do 66 (o 1 mniej), o tyle samo, do 56, zmniejszyła się liczba banków z przewagą kapitału zagranicznego. Liczba oddziałów instytucji kredytowych zwiększyła się o 1 oddział do 29.

Ponadto funkcjonowały 563 banki spółdzielcze (o 4 mniej niż w końcu czerwca 2014 r.).

Zmiany liczby banków ogółem oraz w poszczególnych grupach były spowodowane przez procesy konsolidacyjne w sektorze (jeden bank z większościowym udziałem kapitału polskiego został połączony z innym bankiem z większościowym udziałem kapitału krajowego; dwa banki z większościowym udziałem kapitału zagranicznego zostały połączone z dwoma innymi bankami z większościowym udziałem kapitału zagranicznego; cztery banki spółdzielcze połączyły się z innymi bankami spółdzielczymi). Powstał także jeden bank hipoteczny, utworzony przez bank z większościowym udziałem kapitału polskiego oraz rozpoczął działalność jeden oddział instytucji kredytowej.

1/ Opracowano na podstawie danych Narodowego Banku Polskiego z sektora bankowego za I-VI 2015 r., przekazanych do GUS według stanu bazy danych na 12.08.2015 r.