Start-upy: Sposób na życie

Start-upy, które są obecnie jednymi z najdynamiczniej rozwijających się przedsiębiorstw, początkowo zajmowały się przede wszystkim technologiami, np. nowymi gadżetami czy pomysłowymi aplikacjami, których głównym celem było ułatwianie życia zarówno użytkownikom indywidualnym, jak i firmom różnych rozmiarów. Przykładami takich firm są np. serwisy służące do zamawiania jedzenia, takie jak Pyszne.pl czy PizzaPortal a także Brand24, czyli narzędzie służące do kompleksowego monitoringu Internetu czy Brainly, platforma do nauki. Z niewielkich start-upów, tworzonych przez charyzmatycznych zapaleńców, stały się rozpoznawalnymi globalnie i świetnie zarabiającymi przedsiębiorstwami.

- Start-up to określenie firmy, która zaczyna swoją działalność, czyli czegoś, co z natury rzeczy ma przynosić zyski, najlepiej w krótkim horyzoncie czasowym - tłumaczy Paweł Soluch z firmy Neuro Device. - Czasem to określenie jest przypisywane jakiemuś "wyjątkowemu" tworowi. A tak naprawdę jest to po prostu firma, która została powołana do życia - dodaje.

Teraz niemal każda firma, w mniejszym lub większym stopniu, opiera się na technologii, dlatego podział na firmy technologiczne i "inne", odchodzi do lamusa. Przykładem może być dynamicznie rozwijający się sektor okołomedyczny. Polska firma Neuro Device, która skupia się na udoskonalaniu zaawansowanych technologii medycznych, związanych z leczeniem schorzeń układu nerwowego, pracuje nad projektami związanymi z neuroprotezowaniem, stymulacją mózgu i wykorzystywaniem eye trackingu. M.in. ze względu na wprowadzenie wielu pionierskich na skalę światową rozwiązań, Neuro Device wygrała polską edycję prestiżowego konkursu Chivas Venture, który skupia się na start-upach realizujących prospołeczne projekty.

Firm, które starają się zmieniać otoczenie in plus, a nie tylko zarobić, jest więcej. Wśród finalistów wspomnianego konkursu z ubiegłych lat znalazły się także projekty Migam.pl, czyli innowacyjny system wideorozmów z wykorzystaniem języka migowego, który pomaga aktywizować osoby głuchonieme i Nexbio, który zajmuje się produkcją środków wykrywających azotany w żywności. Wszystkie wspomniane firmy stały się rozpoznawalne, a ich biznesy - dzięki zdobytej wiedzy i kontaktom - znacząco się rozwinęły i przyspieszyły. Warto jednak pamiętać, że start-up nie jest gotową receptą na sukces. Według The Founder Institute, który zajmuje się badaniem przeżywalności projektów, w 2014 roku prawie 90 proc. start-upów upadało w ciągu dwóch lat od powstania. Dziś, dzięki inicjatywom takim jak Chivas Venture, które zapewniają finansowanie i wsparcie merytoryczne dobrze rokującym firmom, ten współczynnik wynosi znacznie mniej, bo ok. 50 proc.

- Start-up, jak każdy biznes wymaga dużego poświęcenia - mówi Adam Kuzdraliński, CTO w Nexbio. - W przypadku sukcesu, jest też możliwość uzyskania większych profitów, niż w przypadku pracy np. na etacie. Jednak decydujący się na realizację swoich marzeń w tej formie, muszą być gotowi na ryzyko - dodaje.

Często start-upy powstają "z potrzeby chwili". Popularne Szumisie, czyli maskotki, które szumem (tzw. white noise) pomagają zasypiać niemowlętom, to pomysł Anny Skórzyńskiej, matki która chciała zamknąć usypiający szum w maskotce, aby uwolnić się od obowiązku całonocnego stania z suszarką nad łóżkiem. Z kolei serwis tłumaczeniowy TurboTłumaczenia to odpowiedź na zapotrzebowanie Pawła Nowaka (Presspad, Apple Blog) na szybkie tłumaczenia postów na jego blogu. Podobnie jest z inicjatywami prospołecznymi. Start-upy wyróżnione w poprzednich edycjach konkursu Chivas Venture zajmowały się m.in. dostarczaniem wody pitnej potrzebującym, ratowaniem drzew czy wspieraniem edukacji kobiet i dziewczynek, a więc rozwiązywaniem aktualnych problemów.

- W przypadku Neuro Device było podobnie - mówi Paweł Soluch, CEO projektu. - Przez kilka lat pracowałem w szpitalu klinicznym i dodatkowo prowadziłem różne badania naukowe. Ten okres pomógł mi określić potrzeby świata medycznego i naukowego, na które teraz odpowiadamy - dodaje.

Poza pomysłem na start-up (czy to prospołecznym, czy typowo komercyjnym), istotny jest sposób jego prezentacji potencjalnym klientom oraz inwestorom. A ten powinien być dobrze przemyślany i intrygujący. Świetnym przykładem może być Dollar Shave Club - firma oferująca maszynki do golenia za dolara, która serią krótkich filmów z prezesem i popularnymi osobowościami (m.in. "królem Instagrama" Danem Bilzerianem) zdobyła olbrzymią popularność. Szerokie zasięgi posłużyły później twórcom firmy do promocji kampanii społecznej związanej z profilaktyką raka jelita.

Na polskim podwórku z kolei dużą popularnością cieszy się aplikacja Brand24, która pozwala na monitorowanie sieci pod kątem wzmianek na temat własnej marki. Nagrany m.in. przez Michała Sadowskiego, prezesa Brand, teledysk do piosenki "Internety robię" ma ponad 600 tys. wyświetleń na YouTube. Imponujące zasięgi przekładają się i w tym wypadku na realną pomoc: Sadowski sprzedaje "fanom" wykonane przez siebie zdjęcia, a cały dochód przeznacza na cele charytatywne.

- Kluczowe jest, aby potencjalni klienci takiego start-upu dowiedzieli się o jego obecności - potwierdza Kuzdraliński. - Jeśli z tym przesłaniem dotrzemy do potencjalnej grupy odbiorców, szansa na sukces znacząco rośnie.

Z kolei Przemysław Kuśmierek, CEO grupy Migam dodaje, że w jego przypadku sprawdza się koncepcja Customer Development: - Należy rozmawiać z klientem i testować hipotezy. Taki proces nigdy się nie kończy - mówi. - Stąd u nas biorą się pomysły na nowe produkty i projekty - podsumowuje.