Zawieszenie wykonania działalności gospodarczej

Niekiedy podatnicy prowadząc działalność gospodarczą podejmują decyzję o zawieszeniu jej wykonywania. W takim przypadku mają oni często wątpliwość, czy taka ich decyzja będzie skutkować wykreśleniem ich z rejestru czynnych podatników podatku VAT.

Instytucja zawieszenia działalności gospodarczej została uregulowana m.in. w przepisach ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. 2010r., Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.). W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 14a ust. 3 ww. ustawy). Z kolei, zgodnie z ust. 4 tego artykułu, w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca:

1. ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;

2. ma prawo przyjmować należności lub obowiązek regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;

3. ma prawo zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;

4. ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;

5. wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;

6. ma prawo osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;

7. może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.

Z przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm. - dalej jako "ustawa o VAT") nie wynika wprost obowiązek zgłaszania zawieszenia działalności gospodarczej do właściwego urzędu skarbowego przez podatnika tego podatku. Należy jednak mieć na uwadze przepis art. 99 ust. 7a i 7b ustawy o VAT, zgodnie z którym w przypadku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej podatnicy nie mają obowiązku składania deklaracji, o których mowa w ust. 1 i 2, za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy. Zwolnienie z obowiązku składania deklaracji podatkowych nie dotyczy jednak:

1. podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;

2. podatników dokonujących importu usług lub nabywających towary - w zakresie których są podatnikiem;

3. okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego;

4. okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które jest obowiązany dokonać korekty podatku naliczonego (art. 99 ust. 7b ustawy o VAT).

W myśl art. 96 ust. 6 ustawy o VAT, jeżeli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest on obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego; zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT. Stosownie zaś do art. 96 ust. 8 ustawy o VAT w przypadku gdy zaprzestanie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu nie zostało zgłoszone zgodnie z ust. 6 i 7, naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 2 września 2011 r. (znak IPPP2/443-724/11-2/MM) odniósł się do omawianego zagadnienia w następujący sposób: "Dokonując analizy w.w. przepisów prawa (art. 96 ust. 6 w związku z art. 99 ust. 7a ustawy o VAT) można wywieść wniosek, iż zawieszenie działalności gospodarczej samo w sobie nie stanowi zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej przez podatnika. Podatnik, który zawiesza prowadzenia działalności gospodarczej na pewien czas nadal pozostaje podatnikiem podatku od towarów i usług, z tym że w okresie zawieszenia wykonywania działalności przedsiębiorca nie prowadzi aktywnej działalności. Konkludując stwierdzić należy, iż fakt zawieszenia wykonywania (...) działalności gospodarczej nie implikuje zgłoszenia do US zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT skutkującej wykreśleniem Podatnika z grona czynnym podatników podatku VAT."

Podsumowując, należy stwierdzić, że podatnik w następstwie zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie zostaje wykreślony z grona czynnych podatników VAT.

Marcin Parulski

Konsultant w Departamencie Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie

A^{rtykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.}