VAT: Kiedy faktura bez odliczenia cz 3

6. Wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne  potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności; 

Zgodnie z art. 58 § 1 kodeksu cywilnego czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. Ponadto nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego (art. 58 § 2 k.c.). Jeżeli nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części, chyba że z okoliczności wynika, iż bez postanowień dotkniętych nieważnością czynność nie zostałaby dokonana (58 § 3 k.c.).

Natomiast czynność pozorną reguluje art. 83 k.c. zgodnie, z którym nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności.

Zatem tylko te zapisy faktur są nieważne, które naruszają wskazane regulacje kodeksu cywilnego, i tylko w tej części podatnik jest pozbawiony prawa do odliczenia podatku naliczonego. Przykładowo są to takie czynności jak zawarcie umowy w niewłaściwej formie powodującej jej nieważność (np. ustna umowa leasingu, która jest nieważna zgodnie z art. 7092 k.c., tak samo pozorna umowa sprzedaży towaru, która w rzeczywistości jest darowizną ? do tego odnoszą się wspomniane w częściach poprzednich niniejszego opracowania regulacje).

7. Faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego; 

Przepis dotyczy przypadków, gdy to nabywca towaru lub usługi wystawia fakturę.

Na mocy § 10 z rozporządzenia ministra finansów z dnia 25 maja 2005 r., które dotyczy m.in. kwestii wystawiania faktur, podmiotem uprawnionym do wystawiania faktur, a także faktur zaliczkowych stwierdzających dokonanie dostawy towarów lub świadczenia usług może być nabywca towarów i usług (o ile jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, ma zawartą z dokonującym dostawy towarów lub świadczącym usługi odpowiednią umowę, upoważniającą do wystawiania faktur, faktur korygujących i duplikatów - w imieniu i na rachunek dokonującego dostawy towarów lub usługodawcy, w terminie 10 dni od dnia zawarcia umowy powiadomi pisemnie o tej umowie naczelników urzędów skarbowych właściwych dla obu stron umowy)

We wspomnianej umowie musi być zastrzeżenie, iż nabywca będzie przedstawiał drugiej stronie umowy oryginał i kopię wystawionej faktury do jej akceptacji w formie podpisu Termin przedstawienia do akceptacji oryginału faktury powinien być określony w umowie w taki sposób, aby było możliwe dokonanie terminowego rozliczenia podatku przez dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi. Kopię faktury powinien posiadać podmiot dokonujący dostawy towarów lub świadczący usługę.

Brak akceptacji na fakturze przez dokonującego dostawy towarów czy świadczącego usługę, uniemożliwia nabywcy odliczenie podatku naliczonego wynikającego z tej faktury.

8. Zaświadczenie, o którym mowa w art. 86 ust. 5, zawiera informacje niezgodne ze stanem faktycznym. 

 Zgodnie z art. 86 ust. 4 pkt 1-4 w związku z ust. 3 oraz ust. 5 ustawy o VAT, podatnikom nabywającym pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, lecz spełniających określone warunki techniczne przysługuje prawo do pełnego odliczenia VAT od nabycia tych pojazdów, a także odliczenie VAT od nabywanego do ich napędu paliwa, pod warunkiem, że te warunki techniczne zostaną potwierdzone zaświadczeniem wydanym przez okręgową stację kontroli pojazdów oraz stosownym wpisem do dowodu rejestracyjnego.

Regulacja ta dotyczy:

Pojazdów samochodowych mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van;

Pojazdów samochodowych mających więcej niż jeden rząd siedzeń, które oddzielone są od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą i u których długość części przeznaczonej do przewozu ładunków, przekracza 50% długości pojazdu;

Pojazdów samochodowych, które mają otwartą część przeznaczoną do przewozu ładunków;

Pojazdów samochodowych, które posiadają kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu.

Zaświadczenie wydane przez okręgową stację kontroli pojazdów składane jest w terminie 14 dni licząc od dnia jego otrzymania w urzędzie skarbowym. Stwierdzenie zaświadczeniem wymagań, iż dany pojazd spełnia warunki, o których mowa w art. 86 ust. 4 pkt 1-4 ustawy o VAT jest potrzebne dla dwóch celów. Po pierwsze, wymóg jego posiadania i złożenia jego kopii w urzędzie skarbowym w terminie 14 dni wynika z art. 86 ust. 5 i 5a ustawy o VAT. Ponadto jednak, spełnienie wymagań określonych w zaświadczeniu musi zostać potwierdzone stosownym wpisem do dowodu rejestracyjnego pojazdu. Wpis ten dokonywany jest w rubryce "Adnotacje urzędowe" właśnie na podstawie przedstawionego przez właściciela pojazdu zaświadczenia z okręgowej stacji kontroli pojazdów. Wynika to z brzmienia § 11 ust. 2 pkt 30 lit. w załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 września 2003 r. w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach (Dz. U. nr 192, poz. 1878; ostatnia zmiana Dz. U. z 2005 r. nr 139, poz. 1168).

W przypadku, gdy powyższe zaświadczenie wydane przez okręgową stację kontroli pojazdów, zawierać będzie informacje niezgodne ze stanem faktycznym, to faktura stwierdzająca nabycie lub użytkowanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, ww. pojazdów samochodowych oraz nabycie paliwa do nich, nie będzie stanowiła podstawy do odliczeń i zwrotów VAT.

Powyższe reguły odnoszą się także do duplikatów faktur.

Dawid Marek