Z cyklu pochodne dla firm - oferty bankowe (Część IV)

Rozwój rynków terminowych, jaki w ostatnich latach nastąpił również w Polsce, przyniósł przedsiębiorcom zupełnie nowe możliwości w zakresie minimalizowania ryzyka związanego ze zmiennością kursów walut, stóp procentowych, czy też zmian kursów akcji.

Oferowane przez BRE Bank instrumenty pozwalają na zabezpieczenie wartości zobowiązań i należności denominowanych w walutach obcych, bądź zobowiązań i należności z tytułu płatności odsetek związanych z już zawartymi i przyszłymi transakcjami lokacyjnymi lub kredytowymi. Podstawową korzyścią dla Klienta jest zredukowanie ryzyka strat oraz możliwość dokładniejszego zaprojektowania wyniku finansowego firmy.

Dla wielu firm akceptujących wysokie ryzyko, oferowane produkty z obszaru zarządzania ryzykiem finansowym mogą stanowić formę atrakcyjnej inwestycji spekulacyjnej.

OPCJE WALUTOWE

Opcje walutowe przeznaczone są dla Klientów narażonych na ryzyko związane ze zmianą kursu walutowego ze względu na posiadane zobowiązania i należności walutowe, w tym przede wszystkim dla eksporterów i importerów. Ze względu na możliwość spekulacji na zmianach kursów, jaką dają opcje walutowe, mogą one być postrzegane przez inwestorów o dużej skłonności do ryzyka jako atrakcyjna forma inwestycji.

Opcja walutowa oferowana Klientom BRE Banku jest prawem do zawarcia w przyszłości transakcji walutowej, w której sprzedający (wystawca) zobowiązuje się do kupna lub sprzedaży danej waluty (waluty bazowej) za drugą walutę (walutę niebazową) po ustalonym kursie realizacji opcji (strike price) oraz w ustalonym terminie w przyszłości. O tym, czy dojdzie do realizacji "opcji" decyduje kupujący opcję. W przypadku, gdy wystawca zobowiązuje się do sprzedaży określonej waluty mamy do czynienia z opcją kupna (call), w przeciwnym przypadku jest to opcja sprzedaży (put). Za uzyskanie tego prawa kupujący płaci sprzedającemu (wystawcy) premię. Opcje call i put są wystawiane standardowo na okresy od 1 miesiąca do 1 roku.

BRE Bank oferuje opcje typu europejskiego oraz opcje egzotyczne: azjatyckie i barierowe.

Opcje typu europejskiego charakteryzują się tym, że są realizowane przez kupującego jedynie w uzgodnionym terminie (w dniu realizacji opcji).

W przypadku opcji azjatyckich rozliczenie dokonywane jest w oparciu o średnią wartość kursu walutowego w danym, uzgodnionym przez strony okresie. BRE Bank oferuje możliwość zawierania transakcji zakupu i sprzedaży opcji na średni kurs rozliczeniowy. Średnia wartość kursu rozliczeniowego w danym okresie służy do wyznaczenia kursu rozliczeniowego opcji.

Specyfika opcji barierowych polega na ustanowieniu w momencie zawierania transakcji określonego poziomu kursu walutowego (tzw. bariery), który decyduje o aktywacji lub wygaśnięciu opcji. Osiągnięcie lub przekroczenie przez kurs walutowy bariery aktywującej jest warunkiem niezbędnym realizacji opcji, która po aktywacji zaczyna zachowywać się jak klasyczna opcja walutowa. Osiągnięcie lub przekroczenie przez kurs walutowy bariery wygaszającej powoduje natychmiastowe wygaśnięcie praw związanych z zawartą opcją.

Koszt ponoszony przez kupującego opcję ograniczony jest do wysokości zapłaconej premii, zaś zysk jest teoretycznie nieograniczony. Dochód sprzedającego opcję ograniczony jest do wysokości premii, ewentualna strata jest zaś nieograniczona.

Bank oferuje Klientom następujące warianty opcji:

- sprzedaż wystawionej przez bank opcji walutowej call,

- sprzedaż wystawionej przez bank opcji walutowej put,

- kupno wystawionej przez Klienta opcji walutowej call,

- kupno wystawionej przez Klienta opcji walutowej put,

Na życzenie Klienta powyższe rodzaje opcji (wystawione przez bank lub Klienta) mogą być odsprzedawane wystawcy przed dniem ich realizacji.

W momencie zawierania transakcji sprzedaży opcji bank i Klient ustalają pomiędzy sobą:

- kupującego i sprzedającego (wystawcę),

- waluty bazową i niebazową np. w opcji USD/PLN walutą bazową jest USD, a niebazową PLN,

rodzaj opcji, czyli "call" w przypadku kupna waluty bazowej, a "put" w przypadku sprzedaży,

- kurs realizacji,

- kurs rozliczeniowy (wyliczany na podstawie kursu referencyjnego),

- dzień realizacji opcji,

- premię za sprzedaż opcji.

Dodatkowo:

- sposób obliczania kursu średniego dla opcji azjatyckich,

- poziom bariery i jej charakter (aktywująca lub wygaszająca) dla opcji barierowych.

Kupujący opcję jest zobowiązany do zapłacenia sprzedającemu (wystawcy) premii w terminie dwóch dni roboczych od daty zawarcia transakcji.

Opcje walutowe są realizowane automatycznie, jeśli ich rozliczenie jest korzystne dla kupującego. W pozostałych przypadkach automatycznie wygasają.

Klient kupujący opcję ma prawo do wyboru jednego z dwóch wariantów rozliczenia opcji:

- rozliczenia "netto", polegającego na wypłacie kupującemu kwoty rozliczenia wynikającej z porównania kursu realizacji opcji i kursu rozliczeniowego,

- rozliczenia przez "dostawę waluty", polegającego na sprzedaży kupującemu jednej waluty za drugą według kursu realizacji opcji,

Wystawione przez Klienta opcje kupione przez bank są rozliczane "netto".

Korzyści dla Klientów

- zabezpieczenie przed ryzykiem walutowym lub możliwość spekulacji na zmianach kursów walut,

- możliwość wyboru sposobu rozliczenia opcji,

- możliwość przedterminowej odsprzedaży opcji,

- wybrani Klienci mają możliwość sprzedaży opcji bankowi oraz stosowania strategii polegających na równoczesnym kupnie i sprzedaży opcji,

- znajomość kosztu zabezpieczenia w momencie zawierania transakcji,

Klient poprzez zabezpieczania nie traci, tak jak to się dzieje w przypadku symetrycznych (liniowych), pochodnych instrumentów zabezpieczających, możliwości potencjalnych zysków,

możliwość elastycznego zabezpieczenia przepływów finansowych opartych na średnim kursie (w przypadku opcji azjatyckich) lub na osiągnięciu poziomu kursu walutowego (opcje barierowe).

Źródło: BRE BANK SA