Spadkowy trend inflacji

- czwarty z rzędu spadek cen żywności i napojów

bezalkoholowych (tym razem o 1,4% m/m), będący

efektem korzystnych warunków pogodowych, które

przyczyniły się do niższych cen warzyw oraz owoców

(odpowiednio o 15% i 4,5%);

- tańsze o 0,5% produkty z kategorii ?odzież i

obuwie?, odzwierciedlające zarówno efekt serii

sezonowych obniżek cen, a także utrzymującej się

słabej presji popytowej;

- wyższe o 0,4% m/m ceny w kategorii transport,

do których przyczynił się przede wszystkim wzrost o

0,8% cen paliw do prywatnych środków transportu.

Utrzymywanie się wysokiej dynamiki cen paliw było

efektem wzrostowych tendencji na rynku ropy naftowej.

Ryzyko wybuchu konfliktu zbrojnego w Zatoce Perskiej i

związanej z tym zmniejszonej podaży ropy naftowej

przyczynia się od ponad dwóch miesięcy do

utrzymywania cen tego surowca na wyjątkowo wysokim

poziomie (powyżej 26 USD za baryłkę).

W pozostałych kategoriach koszyka stosowanego przez

GUS ceny ukształtowały się na poziomie zbliżonym do

odnotowanego w lipcu.

Inflacja bazowa

Opublikowane w minionym miesiącu wskaźniki

inflacji bazowej za sierpień utrzymały spadkowy trend ?

cztery z pięciu wskaźników spadły, a jeden pozostał na

poziomie z lipca br.

Kolejny spadek wskaźników bazowych ? tzn.

wskaźników cen powstałych po wyeliminowaniu wpływu

czynników jednorazowych lub też wynikających z

szoków podażowych - wskazuje, że do utrzymującego

się procesu dezinflacji w zasadniczy sposób przyczynił

się brak presji popytowej. Potwierdza to niższy niż w

poprzednim miesiącu wskaźnik inflacji netto, sugerujący,

że na niską dynamikę cen konsumpcyjnych wpływały nie

tylko znaczne spadki cen żywności, lecz również

korzystne tendencje w pozostałych kategoriach koszyka GUS.

Z jednej strony fakt, że cztery wskaźniki bazowe

pozostawały powyżej poziomu wyznaczanego przez CPI

wskazuje na potencjał wzrostu inflacji w przypadku

ustąpienia korzystnej sytuacji na rynku żywności. Z

drugiej strony - wskaźniki bazowe w dalszym ciągu

utrzymywały się poniżej górnej granicy celu inflacyjnego

RPP (tzn. poniżej 4% r/r), a cztery z nich ukształtowały

się nawet poniżej dolnej granicy celu (2% r/r). Fakt ten

odzwierciedla brak zagrożenia ?przestrzeleniem? celu

krótkookresowego i sugeruje znaczne

prawdopodobieństwo, że wskaźnik CPI ukształtuje się

na koniec bm. poniżej dolnej granicy celu.

Spadek inflacji bieżącej, stosowanej przez

Demoskop we wrześniowym badaniu, przyczynił się do

podtrzymania spadku wskaźnika inflacji oczekiwanej.

Średnia stopa inflacji oczekiwana w ciągu najbliższych

dwunastu miesięcy wyniosła 1% i była niższa od 1,2%

odnotowanej miesiąc wcześniej. Nasze szacunki

wskazują, że w przeciwieństwie do sierpnia, tym razem

zmniejszeniu uległ odsetek respondentów nastawionych

optymistycznie wobec przyszłych procesów cenowych

(tzn. oczekujących spadku cen lub spadku inflacji).

Perspektywy wzrostu inflacji

Oczekujemy, że we wrześniu roczny wskaźnik

inflacji po raz pierwszy od siedmiu miesięcy wzrośnie i

osiągnie poziom około 1,4%. Przyczyni się do tego lekki

wzrost cen żywności i napojów bezalkoholowych,

będący efektem sezonowych wzrostów w kategorii

?warzywa? ? dane wstępne wskazują, że we wrześniu

ceny w kategorii ?żywność i napoje bezalkoholowe?

(stanowiącej niemal 30% koszyka GUS) wzrosły o około

0,6% m/m. Ponadto, nie bez znaczenia pozostanie

wzrost cen paliw do prywatnych środków transportu,

będący efektem wyższych cen ropy naftowej na rynkach

światowych.

Czynnik ten może również odgrywać ważną

rolę w kształtowaniu się cen w kolejnych miesiącach br.,

a także na początku 2003 roku, przy czym jego

konkretny wpływ zależeć będzie od tego kiedy nastąpi

ewentualny atak Stanów Zjednoczonych na Irak (i jaką

formę przybierze).

Ponadto, niskiej inflacji we wrześniu, a przede

wszystkim w październiku br. sprzyjać będzie obniżka

akcyzy na napoje alkoholowe, która przyczyni się do

spadku cen wyrobów spirytusowych nawet o 20%. W jej

wyniku październikowa stopa wzrostu cen

konsumpcyjnych spadnie do rekordowo niskiego

poziomu i wyniesie ok. 1% r/r.

Biorąc pod uwagę powyższe czynniki

oczekujemy, że wskaźnik inflacji w grudniu

ukształtuje się poniżej dolnej granicy nowego,

krótkookresowego celu inflacyjnego (tzn. poniżej 2%

r/r) i najprawdopodobniej osiągnie poziom zbliżony

do 1,4-1,5% r/r.

Nawet w przypadku kontynuacji

wzrostów cen ropy naftowej, do jakich mogłoby dojść na

skutek konfliktu zbrojnego w Iraku, wpływ cen paliw

najprawdopodobniej nie okaże się wystarczająco silny

by doprowadzić do wzrostu wskaźnika CPI do poziomu

znacznie przekraczającego 2%. Tak niskiej dynamice

cen sprzyjać będzie dodatkowo brak presji popytowej, co

potwierdzają korzystne dane nt. inflacji bazowej (por.

powyżej).

Ponadto, spadek oczekiwań inflacyjnych

ludności wraz ze złą sytuacją na rynku pracy pozwalają

oczekiwać, że wzrost płac nie będzie czynnikiem

mogącym przyczynić się do wzrostu inflacji w ciągu

najbliższych miesięcy.

Analitycy PKO BP SA