20 ustaw na dwudziestolecie

?Działalność legislacyjna nie jest może tak spektakularnym symbolem polskiej demokracji jak np. obrady Okrągłego Stołu, ale pozwoliła ona polskiej gospodarce na pozbycie się bagażu PRL oraz przyjęcie europejskich i światowych standardów? ? mówi Andrzej Arendarski, Prezes Krajowej Izby Gospodarczej, Wiceprezes Eurochambres, komentując listę 20 kluczowych zmian prawnych, opublikowaną przez KIG okazji obchodów 20 ? lecia przemian demokratycznych w Polsce.

Krajowa Izba Gospodarcza od momentu swojego powstania w 1990 roku śledzi zmiany legislacyjne z punktu widzenia korzyści dla polskiej gospodarki i przedsiębiorców. ?Postanowiliśmy wybrać kluczowe dla polskiej gospodarki ustawy, uchwalone w ciągu minionych 20 lat. Można je różnie oceniać, ale pozostaje faktem, że miały ogromny wpływ na obecny kształt polskiego życia gospodarczego? ? mówi Andrzej Arendarski. ?Publikując listę chcieliśmy również przypomnieć o tym, że w Polsce nadal istnieje potrzeba porządkowania przepisów prawa gospodarczego. Wiele bubli prawnych i rozwiązań niepotrzebnie komplikujących życie przedsiębiorców wciąż funkcjonuje w polskim prawie. Ich usuwaniem zajmuje się m.in. Komisja ?Przyjazne Państwo? ale to nie wystarczy. Dlatego niezwykle ważne jest kontynuowanie prac nad reformą systemu stanowienia prawa i wprowadzania zasad dobrych regulacji w obszarze prawa gospodarczego? ? dodaje Prezes KIG.

20 kluczowych zmian prawnych z punktu widzenia polskiej gospodarki wprowadzonych w ciągu ostatnich 20 lat.

I. Grudzień 1989 r. - Ustawa o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych.

Likwidacja gwarancji istnienia wszystkich przedsiębiorstw państwowych niezależnie od ich wyników finansowych i efektywności produkcji oraz zezwolenie na przeprowadzanie postępowania upadłościowego przedsiębiorstw nieefektywnych.

II. Grudzień 1989 r. ? Ustawa o prawie bankowym

Zakaz finansowania deficytu budżetowego przez bank centralny, co uniemożliwiło nieograniczoną emisję pieniędzy bez pokrycia.

III. Grudzień 1989 r. ? Ustawa o nowych zasadach opodatkowania.

Ujednolicenie zasad płacenia podatków we wszystkich sektorach gospodarczych.

IV. Grudzień 1989 r. ? Ustawa o prawie dewizowym.

Wprowadzenie wymienialności wewnętrznej złotego, likwidacja państwowego monopolu w handlu zagranicznym.

V. Grudzień 1989 r. ? Ustawa o prawie celnym.

Ujednolicenie zasad clenia importowanych towarów dla podmiotów gospodarczych.

VI. Luty 1990 r. ? Ustawa o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym.

Utworzenie Urzędu Antymonopolowego, późniejszego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

VII. Marzec 1990 r. ? Ustawa o samorządzie gminnym.

Określenie ustroju samorządu gminnego.

VIII. Lipiec 1990 r. ? Ustawa o działalności ubezpieczeniowej

Ustawa była przełomowym aktem prawnym, który przesądził o kształcie polskiego rynku ubezpieczeniowego. Wprowadziła nowoczesną organizację ubezpieczeń, określiła zasady wolnej konkurencji i jednakowego traktowania wszystkich podmiotów. Dokonała również formalnej prywatyzacji i dała podstawy do likwidacji monopolu na usługi ubezpieczeniowe w Polsce.

IX. Lipiec 1990 r. ? Ustawa o zmianie ustawy - Kodeks cywilny

Ustawa ta usunęła z Kodeksu Cywilnego akcenty ?ideologiczno-gospodarcze?, jak na przykład socjalistyczną typologię własności wraz z uprzywilejowaniem własności uspołecznionej, prowadzącą do nierównego traktowania podmiotów prawa cywilnego, a także konstrukcję tzw. jednolitej własności państwowej.

X. Maj 1991 r. ? Ustawa o związkach zawodowych

Uregulowanie zasad tworzenia związków zawodowych będących według zapisów ustawy dobrowolną i samorządną organizacją ludzi pracy, powołaną do reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych

XI. Styczeń 1993 r. ? Ustawa o podatku od towarów i usług (VAT)

VAT to podatek pośredni, który z założenia ma w jak najmniejszy sposób oddziaływać na ostateczną cenę towaru i usługi podlegającej opodatkowaniu (poprzez jego "przerzucalność" na kolejne fazy obrotu). Ustawa o podatku od towarów i usług likwidowała podatek obrotowy, który skutkował nierównomierne obciążenie podatkiem różnych, a czasem nawet tych samych dóbr i usług w zależności od liczby pośrednich faz wytwarzania.

XII. Kwiecień 1993 r. Ustawa o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji.

Określenie zasad tworzenia, działania i prywatyzacji narodowych funduszy inwestycyjnych.

XIII. Sierpień 1996 r. Ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.

Określenie zasad przekształcania przedsiębiorstw państwowych w spółki.

XIV. Kwiecień 1997 r. Konstytucja RP

Zasada wolności gospodarczej została wyrażona w artykule 20. Konstytucji RP jako jeden z elementów społecznej gospodarki rynkowej. Wolność gospodarcza przysługuje każdemu na równych prawach, co oznacza, że każdy ma prawo podjąć działalność gospodarczą, jeśli tylko posiada ku temu odpowiednie środki finansowe i jest gotów ponieść ryzyko. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny (art.22 Konstytucji RP).

XV. Sierpień 1997 ? Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Wprowadzenie powszechnie dostępnego rejestru osób prawnych.

XVI. Czerwiec 1998 r. ? Ustawa o samorządzie powiatowym oraz ustawa

o samorządzie województwa

Określenie ustroju samorządu powiatowego i wojewódzkiego. Wprowadzenie trójstopniowego podziału samorządu terytorialnego.

XVII.Październik 1998 r. ? Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wprowadzenie reformy emerytalnej. Wysokość emerytury wynikającej z I filaru (obejmującego wszystkie osoby, które w momencie rozpoczęcia reformy nie przekroczyły 50 lat) uzależniono od stażu pracy i wysokości zarobków każdego pracującego. II filar opiera się o Otwarte Fundusze Emerytalne (OFE), tworzone przez Powszechne Towarzystwa Emerytalne (PTE) . Składka do II filaru, zbierana jest na indywidualnych kontach emerytalnych i inwestowana na rynku finansowym. III filar przeznaczony jest dla osób, które chcą ubezpieczyć się dodatkowo, np. w towarzystwach ubezpieczeniowych lub pracowniczych programach emerytalnych.

XVIII.Listopad 2003 r. ? Nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Obniżka stawki podatku z 27% do 19%

XIX. Lipiec 2004 r. - Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej

Wprowadzenie m.in. pojęcia działalności regulowanej, nowej definicji działalności gospodarczej, uporządkowanie kwestii dotyczących kontroli przedsiębiorcy, nowych zasad interpretacji prawa podatkowego oraz wprowadzenie uproszczonych zasad rozpoczęcia działalności gospodarczej.

XX. Grudzień 2008 r. - Ustawa o emeryturach pomostowych

Zmniejszenie liczby uprawnionych do wcześniejszego przechodzenia na emeryturę z ok. miliona osób, do ok. 250 tys.