Tysiąc złotych za dwupokojowe mieszkanie

Dwukrotnie wyższa kwota wystarczyłaby, aby regulować miesięczną ratę kredytową za zakup dwóch pokoi w Szczecinie lub kawalerki w Warszawie - wynika z szacunków ekspertów Lion's Bank i portalu Domy.pl. W ciągu roku koszt związany z zakupem mieszkania na kredyt spadł o prawie 6%.

Lion's Bank wraz z portalem Domy.pl rozpoczynają cykliczne publikacje na temat wysokości rat kredytowych związanych z zakupem mieszkań w największych miastach. Indeks kosztu kredytu (IKK) w prosty sposób prezentuje jak zmienia się comiesięczny koszt długu zaciągniętego na zakup dwupokojowego mieszkania w dużym polskim mieście.

Kwietniowy odczyt tego wskaźnika wynosi 85,9 pkt. Oznacza to, że chcąc kupić dwupokojowe mieszkanie na kredyt w jednym z 10 największych polskich miast trzeba się liczyć z odrobinę wyższym kosztem niż jeszcze w lipcu 2013 roku, kiedy indeks był na poziomie 82,6 pkt. (o 3,8% niżej niż dziś). Z drugiej strony w styczniu 2013 roku, a więc w momencie, w którym badanie rozpoczęto, kredyt był o 16,4% droższy niż dziś (indeks na poziomie 100 pkt.).

Koszt ten jest oczywiście tym wyższy, im droższe są nieruchomości w danym mieście. Pod tym względem prym wiedzie Warszawa. Jak wynika z danych portalu Domy.pl mediana cen ofertowych (cena, od której połowa ofert jest tańsza, a połowa droższa) w Warszawie wynosi 7,9 tys. zł za m kw. W kolejnym w zestawieniu Krakowie przeciętny metr kosztuje 6,5 tys. zł za m kw. W takich miastach jak Poznań, Wrocław czy Gdańsk właściciele chcą przeciętnie od 5,3 do 5,6 tys. zł za metr. Najtaniej jest w takich miastach jak Katowice, Łódź czy Bydgoszcz, gdzie za metr trzeba przeważnie zapłacić wyraźnie mniej niż 4 tys. zł.

Warto zauważyć, że przedstawione mediany cen ofertowych są wyraźnie wyższe od przeciętnych transakcyjnych, które ostatnio - za czwarty kwartał - opublikował Narodowy Bank Polski. Różnice wynoszą od 2% w Poznaniu do 14% w Warszawie. Przeciętnie aż o 11% mediana cen ofertowych przewyższa średnią cenę transakcyjną. Faktycznie nabywane nieruchomości na rynku są więc przeważnie wyraźnie tańsze niż te, które właściciele oferują do sprzedaży.

Przyjęcie cen ofertowych do dalszych obliczeń jest jednak o tyle uzasadnione, że kupując nieruchomość na własność trzeba się liczyć z koniecznością poniesienia kosztów transakcyjnych, co zawyża budżet, którym należy dysponować. Upraszczając cała sprawę postanowiliśmy więc oszacować wysokość rat kredytowych w oparciu o przeciętne ceny ofertowe (mediany). Założyliśmy, że nabywca posiada 20-proc. wkład własny, co mniej więcej odpowiada średniej rynkowej. Dług zaciągany jest na 30 lat, w rodzimej walucie w systemie rat równych.

Z danych firmy Lion's House wynika, że obecnie średnia marża kredytowa wynosi 1,67%. Przy obecnym poziomie stawki WIBOR 3M średnie oprocentowanie kredytu hipotecznego można więc oszacować na 4,38%. Tak niskie oprocentowanie kredytów zawdzięczamy rekordowo niskim stopom procentowym ustalanym przez Radę Polityki Pieniężnej (RPP). W efekcie chcąc kupić 30-metrową kawalerkę w Warszawie trzeba liczyć się z miesięczną ratą na poziomie 951 zł miesięcznie. Z ponad dwukrotnie niższym kosztem trzeba by liczyć się chcąc kupić modelową kawalerkę w Katowicach (443 zł), Bydgoszczy (453 zł) lub Łodzi (457 zł).

Założenia: Nabywca dysponuje 20-proc. wkładem własnym, zadłuża się na 30 lat w systemie rat równych, marża kredytowa wynosi 1,67%, a WIBOR 3M 2,71%

Rata za kawalerkę w Warszawie jest równa tej z jaką należałoby się liczyć kupując na kredyt dwa pokoje w Lublinie (949 zł). Z grona badanych miast najwyższa byłaby rata za zakup dwóch pokoi w Warszawie (1584 zł), a najniższa w Katowicach (793 zł). Średnia dla branych pod uwagę miast to 1020 zł. Teoretycznie tyle trzeba dziś przeciętnie zapłacić kupując na kredyt modelowe dwupokojowe lokum.

Z o połowę wyższą kwotą trzeba się liczyć chcąc kupić na kredyt mieszkanie trzypokojowe (modelowa powierzchnia 75 m kw.). Najdrożej jest oczywiście w Warszawie, gdzie rata kredytu na zakup przeciętnego trzypokojowego mieszkania to już 2376 zł miesięcznie. Ponad 1,9 tys. zł trzeba by płacić co miesiąc do banku za identycznej wielkości lokum w poprzedniej stolicy Polski. Około 1,1 tys. zł, byłoby natomiast ratą za zakup trzech pokoi w Katowicach, Łodzi lub Bydgoszczy.

Oczywiście trzeba mieć świadomość, że kupując nieruchomość na kredyt w złotym ponosi się ryzyko związane ze zmiennością stóp procentowych. W tym kontekście niezwykle ważne jest to czy i ewentualnie o jakich zmianach stóp procentowych zadecyduje Rada Polityki Pieniężnej. Ta jednak w najbliższym czasie nie planuje podwyżek. W oficjalnych komunikatach rady można znaleźć informacje o chęci utrzymania stóp procentowych na niezmienionym poziomie do końca trzeciego kwartału 2014 r. Z dużym prawdopodobieństwem niedługo okres ten zostanie wydłużony do końca br. Nie brakuje też opinii zgodnie z którymi rekordowo niskie stopy procentowe będą też obowiązywały w roku kolejnym.

Potwierdzają to notowania kontraktów terminowych na stopę procentową (FRA). Za 6 miesięcy wyceniają one WIBOR 3M na 2,76%. Dziś WIBOR 3M jest notowany niemal na identycznym poziomie (2,72%). W dłuższym horyzoncie czasowym (21-miesięcznym) kontrakty na WIBOR 3M notowane są na poziomie 3,42%. Gdyby za 21 miesięcy WIBOR 3M faktycznie wzrósł do poziomu 3,42%, to rata kredytu zaciągniętego na 25 lat i 300 tys. zł wyniosłaby 1740 zł miesięcznie. To wciąż wyraźnie mniej niż w sierpniu 2012 r.(wtedy rata takiego długu wyniosła 2046 zł), kiedy rynek nie dyskontował jeszcze poluzowania polityki pieniężnej, do której doszło w listopadzie oraz jedynie o 120 zł miesięcznie więcej niż obecnie.

Bartosz Turek, Lion's Bank

Marcin Drogomirecki, Domy.pl