Dłuższy termin na zwrot VAT

Dziś wchodzą w życie przepisy znowelizowanej ustawy o VAT i akcyzie, które m.in. umożliwiają urzędom skarbowym zwrot podatku od towarów i usług w ciągu 60, a nie 25 dni. Tak jak poprzednio, czyli w ciągu 25 dni, będą jednak otrzymywać podatek ci, którzy zapłacą wszystkie zobowiązania bezpośrednio wystawcy faktur, na których wykazany jest naliczony podatek.

Nowela przewiduje objęcie podatkiem VAT licencji na programy komputerowe. Zakłada ponadto nałożenie akcyzy na paliwa silnikowe na bazie olejów roślinnych produkowanych w kraju. Przewiduje również wzrost stawki VAT na niektóre towary dla dzieci - z dotychczasowych 7 proc. do 12 proc. w przypadku towarów krajowych, i do 22 proc. w przypadku wyrobów importowanych. Podwyżka stawki obejmie łyżwy, rowery, zabawki i gry towarzyskie, narty i sanki. Nowa ustawa przewiduje jednak, że 12-proc. stawka będzie obowiązywać do końca 2002 r. Od 2003 r. na wymienione artykuły ma obowiązywać VAT w wysokości 22 proc.

Znowelizowane przepisy podwyższają z 3 do 22 proc. stawkę VAT na meble klasyfikowane dotychczas jako rękodzieło ludowe i artystyczne. Podnosi też z 7 proc. do 22 proc. VAT na opony naprawiane i bieżnikowane oraz na usługi związane z bieżnikowaniem i wulkanizacją opon oraz dętek.

Wprowadza ponadto akcyzę na energię elektryczną w wysokości 2 gr za 1 kWh. W czasie prac parlamentarnych cytowano szacunki Urząd Regulacji Energetyki, z których wynikało, że akcyza spowoduje podwyżkę cen średnio o 9 proc. Niektórzy posłowie opozycji przytaczali jednak opinie, z których wynikało, że prąd może podrożeć nawet o ponad 20 proc. Szacuje się, że zdecydowaną większość dochodów wynikających z nowelizacji ustawy budżet osiągnie dzięki objęciu akcyzą energii elektrycznej - ma to być około 2,3 mld zł.

Jak wynika z informacji PG, z noweli ustawy o VAT zadowolona jest większość przedstawicieli branży turystycznej, gdyż jej przepisy zrównają szanse polskich i zagranicznych organizatorów wyjazdowej turystyki zagranicznej. Bylibyśmy jednak bardziej zadowoleni, gdyby w miejsce obecnej 7- proc. stawki naliczanej od wartości całej usługi turystycznej, krajowe i zagraniczne biura płaciły nawet 15 lub 22-proc. podatek naliczany tylko od tzw. zryczałtowanej marży stanowiącej 20 proc. ceny usługi. Do uchwalonej przez Sejm nowelizacji ustawy nie wprowadzono tych regulacji - usłyszeliśmy od przedstawicieli Polskiej Izby Turystyki (PIT). Szacuje się, że gdyby ta propozycja PIT została przyjęta, to nawet przy 22 proc. stawce VAT płacony podatek stanowiłby 4,4 proc. wartości całej usługi, a nie, jak obecnie 7 proc.

Uchwalona nowela przewiduje m.in. objęcie działających w naszym kraju zagranicznych biur turystycznych 7-proc. stawką tego podatku. Będzie ona naliczana od całkowitej wartości usługi, a nie - jak obecnie - tylko od prowizji pośrednika. Twierdzi się, że szanse polskich i zagranicznych firm turystycznych zostaną w ten sposób wyrównane. Dotychczas nasze biura obciążone były 7-proc. VAT, który naliczanym był od wartości całej usługi turystycznej. Zagraniczne firmy odprowadzały do budżetu jedynie 7 proc. podatku od prowizji naliczanej przez ich polskich pośredników.

KOMENTUJĄ DLA PG Dr MIECZYSŁAW BĄK prezes Instytutu Badań nad Demokracją

i Przedsiębiorstwem Prywatnym KIG

Wprowadzenie akcyzy na energię elektryczną oraz generalne wydłużenie terminu zwrotu VAT do 60 dni z pewnością podrożą prowadzenie działalności gospodarczej przez przedsiębiorców. Prąd jest używany powszechnie i objęcie go nowym podatkiem musi doprowadzić do wzrostu kosztów w firmach. Jeżeli chodzi o dłuższy czas oczekiwania na zwrot VAT z urzędu skarbowego, to nowela co prawda przewiduje, że tak jak obecnie w ciągu 25 dni będą otrzymywać podatek ci, którzy zapłacą swoim kontrahentom. Problem jednak w tym, że wielu przedsiębiorców zalega z płatnościami nie z własnej winy. Można więc powiedzieć, że nowe przepisy dotyczące VAT i akcyzy - wbrew deklaracjom rządu - przyczynią się do pogorszenia warunków prowadzenia działalności gospodarczej przez podniesienie jej kosztów.

JERZY MAŁKOWSKI dyrektor Biura Ekspertów Business Centre Club

Niektóre z regulacji zawartych w znowelizowanej ustawie o podatku VAT i akcyzie niewątpliwie doprowadzą do podwyższenia kosztów działalności prowadzonej przez przedsiębiorców. Sądzę, że rząd zdaje sobie z tego sprawę, jak wielki wpływ na wszelkie koszty, a także na inflację, ma cena energii elektrycznej, jednak ze względu na sytuację budżetu zdecydował się wprowadzenie akcyzy na prąd. Mimo że wchodzące właśnie w życie regulacje o VAT i akcyzie mogą skomplikować życie firmom, to jednak na razie na tej podstawie nie chcielibyśmy formułować jednoznacznych opinii dotyczących warunków prowadzenia działalności gospodarczej. Z nadzieją oczekujemy bowiem na konkretne projekty, które zgodnie z zapowiedziami rządu mają uprościć system prawny i ułatwić funkcjonowanie przedsiębiorcom.