Dodatkowy dzień wolny - kiedy przysługuje?
W ostatnich tygodniach głośno było o wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który uznał za niezgodny z konstytucją przepis odbierający zatrudnionym prawo do dnia wolnego za święto przypadające w dniu wolnym od pracy. Informacje o kolejnych zmianach wywołały wiele wątpliwości wśród pracowników. W jakich sytuacjach dzień wolny rzeczywiście przysługuje? Czy w zamian za przypadający w niedzielę 11 listopada możemy odebrać dodatkowy dzień wolny? Niejasności z tym związane wyjaśnia Bożena Ryszka, prawnik w TGC Corporate Lawyers.
Zapewne większość pracowników pamięta, że do końca roku 2010 roku mieliśmy prawo do dodatkowego dnia wolnego w przypadku, gdy święto wypadało w dzień wolny, inny niż niedziela. W starym stanie prawnym każde święto, o ile nie wypadało w niedzielę, obniżało wymiar czasu pracy o 8 godzin.
Jeśli więc święto przypadało w sobotę, a ta nie jest dniem pracującym w danej organizacji, pracodawca zobligowany był do udzielenia podwładnym dodatkowego dnia wolnego. Podobnie działo się w sytuacji, gdy dniem wolnym w zakładzie pracy jest na przykład poniedziałek (jak często ma to miejsce w placówkach kulturalnych) lub inny dzień tygodnia, poza niedzielą. Ówczesne przepisy nie przewidywały dodatkowego dnia wolnego w przypadku, gdy święto wypadało w niedzielę.
Z dniem 1 stycznia 2011 roku do Kodeksu pracy dodany został przepis, który zmienił powyższe zasady, pozbawiając znaczną część pracowników dodatkowego dnia wolnego. W ten sposób pracownicy stracili nawet kilka dodatkowych dni wypoczynku w ciągu roku. Zmiana w obowiązujących przepisach zbiegła się w czasie z ustanowieniem Święta Trzech Króli (6 stycznia) dniem ustawowo wolnym od pracy, co zapewne nieco złagodziło niezadowolenie pracowników.
CZYTAJ RÓWNIEŻ: W przyszłym roku czeka nas obfitość świątecznych dni!
Na wprowadzenie niekorzystnych dla pracowników zmian zareagował Związek Zawodowy "Solidarność", który wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego wnioskiem o zbadanie, czy dodany do Kodeksu pracy sporny art. 130 § 21 jest zgodny z konstytucją.
Uchylony art. 130 §21 Kodeksu Pracy w pełnym brzmieniu:
Jeżeli zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy święto przypada w dniu wolnym od pracy, wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, to nie obniża ono wymiaru czasu pracy.
2 października 2012 r. Trybunał uznał, że kwestionowany przepis narusza konstytucyjną zasadę równości oraz prawo pracowników do określonych w ustawie dni wolnych od pracy, i uznał go za niezgodny z ustawą zasadniczą. Na skutek takiego rozstrzygnięcia, art. 130 § 21 Kodeksu pracy utracił moc obowiązującą 8 października 2012 roku tj. w dniu publikacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego w Dzienniku Ustaw. Zmiany, które nastąpiły po wyroku przywracają więc stan prawny, który obowiązywał przed 1 stycznia 2011 roku.
Odpowiadając na wątpliwości wielu zainteresowanych tą sprawą pracowników - za zbliżające się Narodowe Święto Niepodległości, przypadające w tym roku w niedzielę, nie przysługuje więc dodatkowy dzień wolny. Podobna sytuacja będzie miała miejsce także 6 stycznia 2013 roku, w święto Trzech Króli, które również wypada w niedzielę. Osoby pracujące w trybie 5-dniowym, od poniedziałku do piątku, skorzystają z powracającej regulacji dopiero w 2014 r. W całym 2013 roku żaden dzień ustawowo wolny od pracy nie wypada w sobotę. Za to pracownicy instytucji kulturalnych, takich jak niektóre teatry czy muzea, w przyszłym roku taki dodatkowy dzień odbiorą za poniedziałek 11 listopada.
![Decydująca batalia o Europę. Zobacz skróty półfinałów Ligi Mistrzów [WIDEO]](/p.gif)