Fundusze unijne stanowią 15,5 proc. średniego, rocznego PKB 11 krajów Europy Środkowo-Wschodniej

Poziom kontraktacji środków unijnych w Polsce osiągnął 102 proc. i jest zbliżony do średniej wśród badanych krajów. Do końca 2014 r. Polska otrzymała łącznie 52,5 mld euro - wynika z najnowszego badania KPMG pt. "EU Funds in Central and Eastern Europe. Progress Report 2007-2014". W perspektywie 2014-2020 Polska ponownie jest największym beneficjentem funduszy unijnych spośród analizowanych krajów Europy Środkowo-Wschodniej - może ubiegać się o 82,5 mld euro.

Wkład funduszy europejskich w gospodarkę Europy Środkowo-Wschodniej trudno przecenić. W ciągu ostatniego okresu finansowego, 11 krajów regionu było w stanie uzyskać dostęp do prawie 176 mld euro dofinansowania. Na poziomie poszczególnych krajów, fundusze unijne stanowiły od 11 proc. do 24 proc. ich rocznej wartości PKB. Całkowite wykorzystanie europejskich pieniędzy w Europie Środkowo-Wschodniej było imponujące, zgodnie z danymi na koniec 2014 roku, do tego czasu 72 proc. zakontraktowanych dotacji zostało przekazanych beneficjentom.

- Porównanie wyników poszczególnych krajów i różnic między nimi może stanowić dobrą analizę i podstawę do sformułowania polityki na nowy okres programowania. W szczególności interesujące są dane dotyczące kontraktacji, wypłat i certyfikacji środków. Rozpiętość między zakontraktowanymi a wypłaconymi środkami wynosi od 11 do 19 pp. w przypadku Estonii, Litwy i Łotwy, nawet do 47 pp. i 54 pp. w przypadku Słowacji i Rumunii - mówi Mirosław Proppé, partner, szef zespołu doradczego dla administracji publicznej i infrastruktury w KPMG w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej.

W ciągu ostatnich siedmiu lat, kraje nadbałtyckie systematycznie pozostają na szczycie większości statystyk. Polska plasuje się w połowie stawki pod względem różnicy między wartością zakontraktowanych i wypłaconych środków (24 p.p.). Poziom kontraktacji środków unijnych w Polsce osiągnął 102 proc. i jest on zbliżony do średniej w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, tj. 105 proc.

Istotniejszy, z punktu widzenia wygaszanej już perspektywy finansowej 2007-2013, jest wskaźnik płatności. Średni wskaźnik w krajach Europy Środkowo-Wschodniej wynosi 77 proc., a w Polsce 78 proc., co daje nam 6. pozycję po krajach nadbałtyckich, Węgrzech i Słowenii. Wskaźnik ten pokazuje realne wykorzystanie funduszy unijnych dostępnych w danej perspektywie finansowej. Co ważne, jego poziom jeszcze wzrośnie z uwagi na możliwość realizacji i rozliczania projektów w okresie dwóch lat po zakończeniu okresu programowania.

Wsparcie unijne przyczyniło się do ogólnego rozwoju gospodarki w wielu obszarach. Najbardziej widocznie są zmiany w infrastrukturze transportowej i ochronie środowiska - obszarów szczególnie zaniedbanych w okresie komunizmu. Fundusze unijne pozwoliły także na wsparcie renowacji historycznego dziedzictwa, ponownego rozwoju miast, zmian urbanistycznych (w szczególności systemów oczyszczania wody i zarządzania nieczystościami). Duża część środków została wykorzystana w zakresie rozwoju społecznego, zwiększenia zaangażowania obywateli i rozwoju organizacji pozarządowych. Wiele władz rządowych, samorządowych i miejskich wykorzystało fundusze w celu rozwoju swoich systemów informatycznych, zarówno do analizy danych, e-administracji, jak i szerszego podniesienia kompetencji cyfrowych obywateli.

- Początek perspektywy finansowej 2007-2013 zbiegł się w czasie ze światowym kryzysem gospodarczym. Politycy i społeczeństwo krajów Europy Środkowo-Wschodniej zdali sobie sprawę, że efektywne wykorzystanie funduszy unijnych będzie bardzo istotne podczas okresu spowolnienia wzrostu gospodarczego. Część krajów naszego regionu wykorzystała tę szansę znakomicie - podsumowuje Mirosław Proppé, partner, szef zespołu doradczego dla administracji publicznej i infrastruktury w KPMG w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej.

W perspektywie 2007-2013 działalność badawczo-rozwojowa nie cieszyła się istotną popularnością, a zarówno liczby, jak i wartość projektów w poszczególnych krajach Europy Środkowo-Wschodniej były niewielkie. Większość projektów finansowanych przez Unię Europejską miało na celu poprawę jakości i wyrównanie poziomu życia wśród państw członkowskich UE. Nie wszystkie projekty przyczyniły się do budowania długoterminowych strategicznych korzyści dla gospodarek narodowych.

- - - - -

Raport KPMG CEE pt. "EU Funds in Central and Eastern Europe. Progress Report 2007-2014" przedstawia analizę poziomu wykorzystania środków unijnych w ciągu ostatniego okresu programowania przez 11 krajów Europy Środkowo-Wschodniej, przyjętych do Unii Europejskiej po 2004 roku. Analiza została przygotowana w pierwszym półroczu 2015 roku na podstawie danych przekazanych przez instytucje publiczne odpowiedzialne w poszczególnych krajach za zbieranie i przetwarzanie danych nt. funduszy unijnych (stan na 31 grudnia 2014 roku). W raporcie uwzględniono dane z Polski, Bułgarii, Czech, Estonii, Węgier, Łotwy, Litwy, Rumunii, Słowacji, Słowenii i Chorwacji.

KPMG to międzynarodowa sieć firm świadczących usługi z zakresu audytu, doradztwa podatkowego i doradztwa gospodarczego. KPMG zatrudnia ponad 162 000 pracowników w 155 krajach. Niezależne firmy członkowskie sieci KPMG są stowarzyszone z KPMG International Cooperative ("KPMG International"), podmiotem prawa szwajcarskiego. Każda z firm KPMG jest odrębnym podmiotem prawa. W Polsce KPMG działa od 1990 roku. Obecnie zatrudnia ponad 1 200 osób w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu, Gdańsku, Katowicach i Łodzi.