Na czym polega leasing samochodu na firmę?

Umowa leasingu musi być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności i na czas określony (patrz art. 709 Kodeksu cywilnego). Leasing samochodu osobowego, dostawczego czy ciężarowego na ogół przebiega w następujący sposób: przedsiębiorca wskazuje finansującemu wybrany przez siebie model samochodu, następnie finansujący kupuje pojazd, po czym oddaje go przedsiębiorcy do używania. Żeby móc korzystać z samochodu, przedsiębiorca uiszcza wkład własny (tzw. czynsz inicjalny) oraz raty leasingu według harmonogramu. Podczas obowiązywania umowy leasingowej prawnym właścicielem samochodu jest finansujący, natomiast po uiszczeniu ostatniej raty przedsiębiorca może przejąć pojazd na własność lub zwrócić go leasingodawcy.

Przedsiębiorca, który decyduje się na leasing samochodu osobowego czy innego pojazdu, ma do wyboru różne formy finansowania. Trzy podstawowe to leasing operacyjny, finansowy i zwrotny, przy czym w Polsce zdecydowanie dominuje pierwszy typ leasingu. Czym różnią się podstawowe rodzaje leasingu?

Leasing operacyjny

W świetle prawa podatkowego leasing operacyjny to usługa obciążona stawką podatku VAT 23% (podatek doliczany jest do rat leasingowych). Z tytułu umowy leasingu przedsiębiorca może rozliczać w kosztach uzyskania przychodu opłatę wstępną, raty leasingowe oraz koszty eksploatacji pojazdu. Po zakończeniu umowy przedsiębiorca wykupuje pojazd (na cele firmowe lub prywatne) lub zwraca go leasingodawcy.

Leasing finansowy

Leasing samochodu dostawczego czy osobowego może przyjąć formę dostawy towarów. Wówczas podatek VAT naliczany jest z góry i płatny jednorazowo w całości. Przedsiębiorca zalicza do KUP opłatę wstępną, część odsetkową rat leasingu, odpisy amortyzacyjne i koszty eksploatacji pojazdu. Po uiszczeniu ostatniej raty pojazd staje się własnością przedsiębiorcy.

Leasing zwrotny
Powyższe rodzaje leasingu dotyczyły sytuacji, w której przedsiębiorca pozyskuje samochód dla celów działalności gospodarczej. Tymczasem w leasingu zwrotu przedsiębiorca najpierw sprzedaje własny pojazd leasingodawcy, by następnie wziąć go w leasing (operacyjny lub finansowy). Tym sposobem samochód cały czas jest do dyspozycji firmy, ale przedsiębiorca zyskuje dodatkowo zastrzyk finansowy dzięki sprzedaży pojazdu.

Leasing samochodu osobowego
W przypadku samochodów osobowych przedsiębiorca może odliczyć 50% VAT od wydatków związanych z leasingiem oraz 75% kosztów związanych z eksploatacją auta, jeżeli pojazd jest używany w celach mieszanych. Samochód przeznaczony wyłącznie na cele firmowe daje prawo do odliczenia 100% podatku VAT i 100% kosztów eksploatacyjnych. Ponadto od 2019 roku przedsiębiorcy mogą ujmować koszty finansowe (czyli związane ze spłatą wartości początkowej pojazdu wraz z nieodliczonym podatkiem VAT) w całości, o ile wartość samochodu nie przekracza 150 tys. złotych. Leasing samochodu osobowego o wartości powyżej 150 tys. złotych wymaga rozliczania kosztów proporcjonalnie do wysokości limitu. Ograniczenie nie dotyczy części odsetkowej rat leasingowych.

Leasing samochodu dostawczego
Leasingodawcy finansują różne samochody dostawcze: mikrobusy dostawcze (np. Volkswagen Caddy), furgony (np. Renault Traffic), duże furgony (np. Fiat Ducato), pojazdy specjalistyczne (chłodnie, lawety), pick-upy (np. Ford Ranger), samochody z zabudową (np. pojazdy do transportu zwierząt). Leasing samochodu dostawczego jest rozliczany na takich samych zasadach jak leasing samochodu osobowego, chyba że pojazd spełnia warunki definicji pojazdu ciężarowego dla celów VAT (patrz art. 86a ustawy o VAT).

Leasing samochodu ciężarowego
W przypadku samochodów o masie powyżej 3,5 tony leasingodawcy finansują najczęściej nowe i używane ciągniki siodłowe, samochody ciężarowe, furgony czy pojazdy specjalne (np. wywrotki, cysterny, chłodnie). Jeżeli pojazd spełnia definicję samochodu ciężarowego na gruncie podatku VAT, wówczas przedsiębiorca może odliczyć 100% VAT z tytułu umowy leasingu. Co ważne, leasing samochodu ciężarowego daje prawo do odliczania wydatków związanych z leasingiem w całości, niezależnie od wartości pojazdu.

Leasing samochodu elektrycznego

W tym przypadku przedsiębiorca może uwzględnić w KUP wydatki związane z leasingiem w całości, o ile wartość pojazdu nie przekracza 225 tys. złotych (powyżej tej wartości koszty rozlicza się proporcjonalnie). Ponadto leasing samochodu elektrycznego pozwala na skorzystanie z rządowego dofinansowania z programu "Mój elektryk". Należy jednak pamiętać, że wsparcie udzielane jest tylko na auta z napędem elektrycznym lub wodorowym, a nie napędem hybrydowym.

Przedsiębiorca może wziąć w leasing każdy pojazd z rynku pierwotnego lub wtórnego, o ile leasingodawca wyrazi zgodę na finansowanie danego modelu. Możliwy jest też leasing samochodu osobowego używanego, jednak zwykle leasingodawcy wymagają, aby po zakończeniu leasingu pojazd miał nie więcej niż 10-12 lat. Przedsiębiorca może również wybrać samochód dostępny za granicą, którego trzeba najpierw sprowadzić i zarejestrować w Polsce. Warto przy tym pamiętać, że rodzaj samochodu i jego wartość mają wpływ na kwestie podatkowe.