Staż pracy do emerytury. Co się do niego wlicza?

Staż pracy nie został zdefiniowany w Kodeksie cywilnym, niemniej jednak oznacza on łączną długość okresów zatrudnienia. Przy ustalaniu stażu pracy, brane pod uwagę są okresy składkowe (wówczas istnieje obowiązek opłacania składki na ubezpieczenie społeczne) oraz okresy nieskładkowe (w tym przypadku nie ma obowiązku opłacania składek społecznych, ale ze względu na ich specyficzny charakter, podlegają one uwzględnieniu przy ustaleniu prawa do świadczeń emerytalno-rentowych i ich wysokości).

Przy wyliczaniu wysokości emerytury okresy składkowe brane są pod uwagę w pełnym wymiarze, okresy nieskładkowe zaś w wysokości, która nie może przekraczać ⅓ łącznej wysokości okresów składkowych. Staż pracy nie jest jednak wymagany do uzyskania prawa do emerytury. 

Aby w Polsce uzyskać najniższą emeryturę, konieczne jest spełnienie dwóch warunków: osiągnięcie wieku emerytalnego, który wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz staż pracy wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Wówczas osobom, które spełnią w/w warunki, przysługiwać będzie co najmniej najniższa emerytura.

Do stażu pracy co do zasady wlicza się przede wszystkim okres składkowy w formie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy, ponieważ w takim przypadku pracodawca ma obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Do lat pracy wlicza się również okres:

●      czynnej i zawodowej służby wojskowej,

●      prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie prowadzonym przez małżonka,

●      pracy za granicą potwierdzoną odpowiednimi dokumentami,

●      pobierania zasiłku dla bezrobotnych i stypendium otrzymywanego w trakcie szkolenia, lub w trakcie odbywania stażu na podstawie skierowania starosty,

●      przywrócenia pracownika do pracy rzez sąd,

●      skrócenia okresu wypowiedzenia i wypłaty odszkodowania za czas pozostawania bez pracy,

●      urlopu wychowawczego,

●      urlopu macierzyńskiego,

●      pobierania świadczenia chorobowego, powypadkowego, rehabilitacyjnego,

●      urlopu wypoczynkowego,

●      odbywania studiów doktoranckich - o ile trwa to maksymalnie 4 lata i kończy się uzyskaniem tytułu doktora.

Studia wyższe zaliczane są do tzw. okresu nieskładkowego, co oznacza, że są one wliczane do stażu pracy. Osoby, które ukończyły studia wyższe, mogą sobie doliczyć dodatkowe 8 lat pracy.

Ponadto zgodnie z Kodeksem cywilnym do stażu pracy wliczają się okresy ukończenia:

●      zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej - czas trwania nauki przewidziany programem, ale nie więcej niż 3 lata,

●      średniej szkoły zawodowej - przewidziany programem czas trwania nauki, nie więcej niż 3 lata,

●      średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata,

●      średniej szkoły zawodowej lub absolwentów zasadniczych - 4 lata,

●      szkoły policealnej - 6 lat.

Okresy nauki nie podlegają sumowaniu, w związku z czym jeśli dana osoba uczęszczała do szkoły ogólnokształcącej i jednocześnie ukończyła studia wyższe, wówczas jej staż pracy zostanie wyliczony na 8 lat.

Do stażu pracy nie wlicza się natomiast umów cywilnoprawnych (umowa zlecenie, umowa o dzieło), ponieważ nie są one regulowane Kodeksem pracy oraz okresu prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej.

Staż pracy możemy obliczyć samodzielnie, sumując ze sobą okresy składkowe i nieskładkowe, które zgodnie z przepisami, wliczane są do stażu pracy. Aby uzyskać informacje o latach pracy, możemy dodatkowo złożyć do ZUS-u wniosek o wydanie zaświadczenia/informacji z konta osoby ubezpieczonej US-7. Wniosek możemy złożyć zarówno osobiście w oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jak i elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.

WG