Banki. Zwrot opłat za brak wpisu hipoteki do księgi wieczystej nie dla wszystkich

Pomagajmy Ukrainie - Ty też możesz pomóc

• Problem wydłużonego czasu oczekiwania na wpis hipoteki do księgi wieczystej narastał od kilku lat
• Nowa regulacja będzie miała zastosowanie do umów zawartych po dniu wejścia w życie ustawy
• Ważniejsze będzie udrożnienie sądów wieczystych, tak aby nie powtarzały się sytuacje, gdy na wpis czeka się ponad rok

Problem wydłużonego czasu oczekiwania na wpis hipoteki do księgi wieczystej narastał od kilku lat. Jeszcze kilka lat temu było to zaledwie kilka tygodni, a dzisiaj - w dużych miastach - wydłużył się on nawet do kilkunastu miesięcy. O przyspieszenie i odkorkowanie systemu apelował do władz między innymi Polski Związek Firm Deweloperskich.

Ministerstwo Sprawiedliwości wzięło się w końcu za ten problem. Na razie do Sejmu trafiły przepisy dotyczące zwrotu kosztów ubezpieczenia, która banki pobierają z tytułu podwyższonego ryzyka. To okres od udzielenia kredytu do uzyskania wpisu. Im dłużej kredytobiorca czeka na wpis do księgi wieczystej, tym dłużej ponosi z tego tytułu koszty.

Projekt ustawy, który wpłynął w ubiegłym tygodniu do Sejmu, ma już nadany numer druku i skierowany jest do pierwszego czytania. Przewiduje on, że w przypadku naliczenia przez bank dodatkowego kosztu kredytu, związanego z oczekiwaniem na wpis do księgi wieczystej hipoteki zabezpieczającej spłatę udzielonego kredytu, ustanawianej na rzecz tego banku, po dokonaniu wpisu opłata lub prowizja podlega zwrotowi lub zaliczeniu na poczet innych należności obciążających kredytobiorcę. Projekt zawiera jedynie trzy krótkie przepisy.

Jednak regulacja będzie miała zastosowanie do umów zawartych po dniu wejścia w życie ustawy (30 dni od ogłoszenia).

Zacznie obowiązywać więc akurat wtedy gdy mamy zapaść w kredytach hipotecznych, bo wniosków o udzielenie kredytu było najmniej od 15 lat. Ich liczba w porównaniu do sytuacji sprzed roku spadła aż o 60 proc. To efekt utraty zdolności kredytowej, która w ostatnich kilku miesiącach spadła o ponad połowę. Deweloperzy raportują spadek sprzedaży mieszkań o 25-60 proc.

Jednocześnie ta ustawa i tak nie rozwiąże źródła problemu, a tylko część jego skutków. Dużo ważniejsze będą przepisy, które są w innym projekcie czyli udrożnienie sądów wieczystych, tak aby nie powtarzały się sytuacje, gdy na wpis czeka się ponad rok.

Projekt, który jest obecnie w konsultacjach, przyznaje notariuszom uprawnienie do dokonywania wpisów w księgach wieczystych własności nieruchomości związanych z ustanowieniem odrębnej własności lokali oraz wpisaniem hipoteki obciążającej odrębną własność lokalu. Chodzi przede wszystkim o zakładanie nowych ksiąg wieczystych poprzez wyodrębnienie nieruchomości lokalowej z zabudowanej nieruchomości gruntowej, gdy zbywcą jest przedsiębiorca.

"Powierzenie dokonywania wpisów do ksiąg wieczystych notariuszom ma stanowić alternatywne rozwiązanie, uzależnione od woli strony. Nadal utrzymane zostanie rozwiązanie dotyczące wpisów do ksiąg wieczystych przez sądy. W konsekwencji to obywatelom i innym uczestnikom obrotu prawnego przysługiwać będzie prawo do dokonania wyboru sposobu dokonania wpisu tych praw do księgi wieczystej" - czytamy w uzasadnieniu.

Uprawnieninie do dokonywania wpisów będzie przysługiwało jedynie notariuszom spełniającym określone ustawą wymagania, tj. legitymującym się 3-letnim okresem nienagannego prowadzenia kancelarii.

Warunkiem wdrożenia proponowanych zmian jest powierzenie notariuszom uprawnień umożliwiających im podłączenie się do systemu teleinformatycznego jako użytkownikom.
Ta ustawa ma wejść w życie 12 miesięcy od ogłoszenia.

Monika Krześniak-Sajewicz

BIZNES INTERIA na Facebooku i jesteś na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami

***