Darowizna czy testament. Jak przepisać mieszkanie na swoje dziecko?

Zdecydowanie najczęściej wybieraną ścieżką przepisania nieruchomości na dziecko przez rodzica jest umowa darowizny.

Zobowiązuje ona rodzica do przekazania mieszkania czy domu córce lub synowi. Umowa darowizny może być stosowana zarówno przy lokalach będących prywatną własnością rodzica, jak i przy lokalach własnościowych spółdzielczych.

Każda umowa darowizny musi być sporządzona notarialnie. Aby ją przygotować, notariusz będzie potrzebować aktu własności nieruchomości i jej numeru księgi wieczystej.

Potrzebna będzie także aktualna wycena mieszkania, która może być sporządzona np. przez rzeczoznawcę majątkowego. Niezbędne do umowy darowizny będzie również zaświadczenie, że obdarowywany jest zwolniony z konieczności zapłacenia podatku od darowizny.

Ponieważ zawsze dzieci darczyńcy są zwolnione z takiego podatku, nie ma konieczności dostarczania zaświadczenia o uregulowaniu płatności. Co ważne, obdarowywany może być osobą niepełnoletnią.

Umowa dożywocia jest wyjątkowym rodzajem umowy, który zobowiązuje do pewnych działań obie strony. W przeciwieństwie do umowy darowizny, w której obdarowywany nie jest obarczony żadnymi obowiązkami (poza uregulowaniem kwestii podatkowych), tutaj ma konkretne zadania.

Dlatego też do umowy dożywocia przystąpić może jedynie osoba pełnoletnia.

Nabywający nieruchomość, czyli obdarowywany, w ramach umowy zobowiązuje się do zapewnienia przekazującemu nieruchomość utrzymania do końca jego życia.

Przyjmuje go zatem jako domownika, gwarantuje mu stałe miejsce zamieszkania, ale również wyżywienie, ubrania, leki i wszystkie niezbędne do życia środki. Dodatkowo zobowiązuje się do opieki nad nim w trakcie choroby i zorganizowania jego pochówku po śmierci.

Umowę sporządza się w formie aktu notarialnego i należy odprowadzić podatek od czynności cywilnoprawnych. Wynosi on zawsze 2 procent od wartości nieruchomości. Uregulowaniem tej kwestii powinien zająć się nabywający mieszkanie czy dom - czyli dziecko.

Oprócz umowy darowizny, drugą najpopularniejszą formą zapewnienia własności nieruchomości dziecku jest odpowiedni zapis w testamencie.

Należy pamiętać, że testament, aby był ważny, musi zawierać pełne dane osoby dziedziczącej, mieć datę i wyraźny, odręczny podpis spadkodawcy. Dlaczego to ważne, aby dokładnie podać dane dziecka? Jeśli mamy kilkoro dzieci, a nieruchomość chcemy przekazać tylko jednemu z nich, niezbędne jest zaznaczenie tej kwestii. W przeciwnym wypadku nieruchomość zostanie podzielona zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego.

Chociaż nie ma konieczności sporządzania testamentu w obecności notariusza, jest to najbezpieczniejsza i najpewniejsza forma przygotowania ostatniej woli.

W przypadku odziedziczenia lokalu wynikającego z testamentu, podobnie jak w przypadku darowizny, dzieci nie są obarczone koniecznością zapłaty podatku.

Prawnie nic nie stoi na przeszkodzie temu, aby rodzic przepisał nieruchomość na kilkoro swoich dzieci. Niezbędne jednak będzie wyodrębnienie odpowiedniej ilości lokali (np. parter i pierwsze piętro) lub zarządzenie współwłasności między rodzeństwem.

W tym drugim przypadku możliwe jest zróżnicowanie udziału procentowego własności nieruchomości pomiędzy poszczególnymi dziećmi.

Należy jednak mieć na uwadze, że taka forma podziału nieruchomości nie zawsze jest korzystna dla dziedziczących: wymaga albo wspólnego użytkowania mieszkania czy domu, albo wykupienia jednego dziedziczącego przez drugiego.

Jeśli zachodzi taka możliwość, warto rozważyć indywidualnie, która z powyższych opcji będzie optymalna dla naszej rodziny.

KO