First minute: Czy wcześniej znaczy taniej!

Największy wybór i najniższa niezmienna cena - tak do zakupu ofert first minute zachęcają biura podróży. Poza sprawdzeniem zdjęć w katalogu, warto także przeczytać umowę. UOKiK przypomina na co zwrócić uwagę kupując z dużym wyprzedzeniem wycieczki.

Wysokie rabaty, gwarancja niezmienności ceny, bogaty wybór atrakcyjnych ofert - tak przedsiębiorcy zachwalają wycieczki first minute. Czy zawsze wcześniej znaczy taniej? Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przypomina o prawach kupujących wycieczki kilka miesięcy przed odlotem. Zdarza się bowiem, że umowy przewidują pewne odstępstwa od obietnicy stałej ceny, czy w pewnych przypadkach bezprawnie wyłączają odpowiedzialność usługodawcy.

Wielu ważnych informacji wszystkim turystom, a także przedsiębiorcom dostarczy Rejestr klauzul niedozwolonych - jest to zbiór postanowień uznanych prawomocnym wyrokiem sądu za sprzeczne z prawem. W tej chwili znajduje się w nim 2117 postanowień, z czego prawie 700 dotyczy tylko branży turystycznej. Urząd na bieżąco monitoruje czy umowy, które zawieramy z biurami podróży są zgodne z przepisami.

W związku z pojawiającymi się ofertami wycieczek first minute, UOKiK przypomina:

- koszt imprezy, po podpisaniu umowy przez konsumenta, nie może ulec zmianie. Wyjątek stanowi jedynie sytuacja, kiedy kontrakt wyraźnie to przewiduje i to w ściśle określonych przypadkach: wzrost kursów walut, kosztów transportu oraz podatków, opłat urzędowych, lotniskowych czy przeładunkowych w portach morskich. Ponadto każda taka zmiana musi być udokumentowana przez organizatora turystyki. Gdy nie zgadzamy się na dopłatę, mamy prawo do odstąpienia od umowy bez ponoszenia kosztów. Jeśli już zapłaciliśmy za wycieczkę - biuro podróży jest zobowiązane zwrócić całą kwotę;

- cena nie może się zwiększyć na 20 dni przed wyjazdem. Coraz częściej przedsiębiorcy oferują ubezpieczenie na wypadek zmiany ceny, które miałoby pokryć ewentualne podwyższenie kosztów. Jednak decydując się na nie sprawdźmy, czy obejmie ono każdą sytuację zmiany ceny;

- warto dokładnie przeczytać umowę i poprosić o doprecyzowanie ogólnych postanowień. Spokojna okolica, niedaleko plaży, śniadanie kontynentalne, pokój z widokiem - dla organizatora imprezy i dla nas mogą oznaczać coś zupełnie innego;

- wycieczki kupione w ofertach promocyjnych, np. first minute, last minute, też można reklamować;

- trzy gwiazdki w Polsce nie oznaczają takiego samego standardu hotelu np. w Egipcie, czy Tunezji. Jeżeli umawialiśmy się, że będziemy nocować w hotelu trzygwiazdkowym, a na miejscu okazało się, że jest inaczej - mamy prawo do reklamacji;

- reklamować możemy nie tylko niezgodną z umową kategorię hotelu, ale zgubiony bagaż, opóźniony samolot, dłuższą odległość od plaży i inne nieprawidłowości. Reklamację składamy na piśmie u organizatora wyjazdu, żądając zmniejszenia ceny. Pomocna będzie tabela frankfurcka, która procentowo określa możliwości obniżki.

Przykładowo, za brak balkonu możemy żądać do 10 proc., za hałas w nocy do 40 proc., a za brak wyżywienia do 50 proc. niższej ceny. Tabela frankfurcka nie jest jednak dokumentem oficjalnym, ale jedynie pomocnym konsumentowi w oszacowaniu odszkodowania;

- w sytuacji, w której organizator podczas wycieczki nie wykonuje przewidzianych w umowie usług, powinien zapewnić świadczenie zastępcze (np. zamiast rejsu po Nilu - wycieczkę na safari, ognisko itp). Konsument nie może ponosić dodatkowych kosztów, a w przypadku gdy nowa propozycja jest tańsza, ma prawo żądać zwrotu różnicy. Może także nie zgodzić się na pomysł organizatora. W takiej sytuacji musi on zapewnić konsumentowi powrót do miejsca rozpoczęcia imprezy;

- jeżeli biuro podróży nie uznaje złożonej reklamacji, poprośmy o pomoc miejskiego lub powiatowego rzecznika konsumentów. Szczegółowych informacji udziela także Federacja Konsumentów. Bezpłatne porady udzielane są również przez Stowarzyszenie Konsumentów Polskich pod numerem telefonu 0 800 800 008. Poradnictwo konsumenckie w Polsce jest finansowane między innymi z budżetu UOKiK.

Biura podróży ostro walczą o klientów wakacyjnymi promocjami. Możemy zarezerwować urlopowy wyjazd kilka miesięcy wcześniej, w ramach tzw. first minute i zapłacić za niego nawet kilkadziesiąt proc. mniej! . A co gdy zmienimy zdanie?

Zdaniem Pani Anity Krusiec z Biura Podróży Anos Travel - warto skorzystać z promocji typu "first minute", gdyż pozwala ona na znaczne obniżenie kosztu wakacyjnego wyjazdu oraz łączy się z otrzymaniem dodatkowych korzyści takich jak gwarancja niezmienności ceny czy bezpłatnej wycieczki fakultatywnej.

Rezerwacja takiego wyjazdu polega na zawarciu umowy oraz wpłacie zaliczki, zwykle jest to ok. 30 proc. oferty. Niektóre biura praktykują opłatę stałą np. 500 zł od osoby, później jest umieszczona dopłata do pełnej zaliczki. W przypadku rezygnacji i zmiany planów, możliwe jest odzyskanie znacznej części poniesionych kosztów. Jedną z najkorzystniejszych możliwości jest zmiana uczestników wycieczki za niewielką opłatą najczęściej to 50-150 zł od osoby.

Ubezpieczenie od rezygnacji

Osoby bardziej zapobiegliwe, mogą wykupić dodatkowe ubezpieczenie, które minimalizuje koszty związane z rezygnacją z zakupionego wyjazdu. Ubezpieczenie takie kosztuje średnio 2,5 - 3,0 proc. ceny imprezy, ale obejmuje jedynie sytuacje losowe, nagłe zachorowanie (nie dotyczy następstw choroby przewlekłej - tu wniosek jest odrzucony ), pożar, powódź czy inną bardzo poważną sytuację losową uniemożliwiającą wyjazd. Wówczas klient składa wniosek do towarzystwa ubezpieczeniowego o zwrot kosztów rezygnacji, które zostały nałożone na niego przez Biuro Podróży. Taki wniosek jest wnikliwie rozpatrywany, przy czym zwykle ok. 20-30 jest własnym udziałem klienta, resztę zwraca ubezpieczyciel.

mz