Harry Potter i weterynarze ukarani
Ideałem byłby stan, w którym kar nie trzeba by w ogóle nakładać, bo wszyscy przestrzegaliby zasad i nie przekraczali granic wyznaczonych przez prawa i normy, by osiągnąć korzyść. To jednak model idealistyczny. Dlatego Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wciąż ma co robić...
W 2005 r. UOKiK wydał ponad 140 decyzji dotyczących ochrony konkurencji oraz 112 stwierdzających naruszenie zbiorowych interesów konsumentów. Łączna suma sankcji finansowych nałożonych w 2005 roku przekroczyła 38 mln złotych.
UOKiK przede wszystkim ochrania rynek przed działaniami firm, które wykorzystując swoją monopolistyczną pozycję ograniczają działalność konkurencji na rynku.
W 2005 r. Urząd prowadził 360 postępowań wyjaśniających oraz 320 postępowań antymonopolowych w sprawach praktyk ograniczających konkurencję. 260 z nich, a zatem zdecydowana większość, dotyczyła nadużywania przez przedsiębiorców pozycji dominującej na rynku.
60 postępowań dotyczyło niedozwolonych porozumień wymierzonych w konkurencję. Od akcesji Polski do UE Prezes Urzędu może bezpośrednio stosować Traktat ustanawiający Wspólnoty Europejskie. W 2005 roku wszczął na jego podstawie osiem postępowań przeciw przedsiębiorcom podejrzanym o ograniczenie konkurencji na Wspólnym Rynku.
Weterynarze i Harry Potter na dywaniku UOKiK
Decyzji dotyczących naruszenia prawa antymonopolowego wydano 144. Zakwestionowane zostały m.in. działania regionalnych izb lekarsko-weterynaryjnych, które ustalały w cennikach minimalną wysokość opłat za leczenie zwierząt. W praktyce oznaczało to ograniczenie konkurencji i narzucenie konsumentom z góry ustalonej ceny za usługi weterynaryjne.
Za niedozwolone porozumienie uznano również ustalenie przez polskiego wydawcę "Harry'ego Pottera i Zakonu Feniksa" i siedmiu dystrybutorów, że książka nie może być sprzedawana po cenie różniącej się więcej niż 10 proc. od wydrukowanej na okładce. Na uczestników zmowy Prezes UOKiK nałożył sankcje w łącznej wysokości ponad 1 mln 600 tys. zł.
Natomiast 8 mln złotych wyniosła kara dla Kompanii Węglowej - rynkowego dominanta, który nadużywając swojej pozycji dążył do wyeliminowania konkurenta.
Proszę się rozejść!
Podmioty działające na rynku są również badane pod kątem kontroli koncentracji i łączenia się firm. Chodzi o niedopuszczenie do sytuacji, w której w wyniku transakcji powstanie podmiot dominujący na rynku.
Urząd antymonopolowy rozpatrzył w ubiegłym roku 329 spraw dotyczących łączeń i przejęć. Żadna z 265 decyzji nie zakazywała koncentracji, w dwóch przypadkach wydano zgodę warunkową. Największej liczby transakcji podlegających zgłoszeniu do Prezesa UOKiK dokonano w przemyśle spożywczym i energetycznym oraz w branży nieruchomości (deweloperzy, zarządcy).
I imieniu konsumentów
Niedokładna informacja na ulotce czy w mylny przekaz reklamowy, ukryte treści zaznaczone "małym drukiem" na umowie... Każdy klient mógłby podać kilkanaście przykładów, gdy zaufał wprowadzającej w błąd reklamie. Klient sam byłby bezradny. Dlatego do konfrontacji z producentami,m usługodawcami czy handlowcami staje w jego imieniu UOKiK, który ochrania słabszych uczestników rynku.
UOKiK prowadził 384 postępowania zakończone wydaniem 112 decyzji stwierdzających naruszenie zbiorowych interesów konsumentów. Dotyczyły one między innymi nieudzielania pełnej i rzetelnej informacji.
Prawo naruszyły na przykład spółka Tel-Art prezentująca nieprawdziwe informacje na temat oferowanych przez siebie w sprzedaży wysyłkowej artykułów wspomagających odchudzanie oraz firma Alan wysyłająca do konsumentów listy sugerujące przyznanie im nagrody. Do zapłaty ponad 4,2 mln zł kary została zobowiązana Telekomunikacja Polska za niewykonanie decyzji Prezesa UOKiK. Opóźniając organizację systemu obsługi klientów - w tym "Błękitnej Linii" - spółka nie wywiązała się z nakazu Urzędu.
Ochronie zdrowia i życia konsumentów służą postępowania w sprawach ogólnego bezpieczeństwa. W ich wyniku UOKiK może nakazać między innymi wycofanie z rynku wyrobu stwarzającego zagrożenie. W 2005 r. UOKiK prowadził 120 postępowań administracyjnych przeciw przedsiębiorcom wprowadzającym do obrotu produkty niebezpieczne. Najczęściej kwestionowane były zabawki, meble, sprzęt gospodarstwa domowego oraz samochody i artykuły motoryzacyjne.
Paliwa pod specjalnym nadzorem
UOKiK jest odpowiedzialny również za zarządzanie systemem monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych. Podległa UOKiK Inspekcja Handlowa skontrolowała w 2005 r. 596 stacji benzynowych. Ponad 6 proc. wszystkich pobranych próbek nie spełniało wymogów jakościowych. W przypadku oleju napędowego wskaźnik ten wyniósł 8 proc.
Wadliwa okazała się co dwudziesta pobrana próbka benzyny 95 i 98. IH zbadała ponadto 2830 próbek benzyny i oleju napędowego pochodzących z 1477 stacji na stacjach benzynowych i w hurtowniach, na które napłynęły skargi i informacje od konsumentów oraz organów ścigania, a także tych, na których w latach ubiegłych ujawniono nieprawidłowości. Wymogów jakościowych nie spełniało niemal 14 proc. zbadanych próbek. W przypadku hurtowni wskaźnik ten wyniósł prawie 9,6 proc.
AJK
